Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id004490">
                <pb pagenum="264" xlink:href="015/01/283.jpg"/>
              uitæ moueant: & quod mouet neceſſariò mouet, & quod non po­
                <lb/>
              teſt mouere, quoniam omnia æterna ſunt: & in ęternis idem eſt eſſe
                <lb/>
              ac poſſe: igitur inter mundum incorporeum & uitarum nulla eſt
                <lb/>
              proportio uera, ſed ſolum ſublimis, nec numerus: niſi ut à nobis fin
                <lb/>
              gitur. </s>
              <s id="id004491">Velut ſi dicamus in tabula, & in negocio eſt principium me­
                <lb/>
              dium finis, & hæc poſſunt dici tria quatenus diſtinguuntur: ſed
                <expan abbr="nõ">non</expan>
                <lb/>
              ob hoc dicendum eſt tabulam, aut negotium habere tres partes,
                <lb/>
              multo minus eſſe tria negocia aut tres tabulas.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id004492">
                <margin.target id="marg900"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              o
                <emph.end type="italics"/>
              ^{m}.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id004493">Propoſitio ducenteſima trigeſima ſecunda.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id004494">Omnis motus naturalis, quanto uelocior eſt, tanto propior eſt,
                <lb/>
              & magis ſimillimus quieti.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id004495">Hæc propoſitio primo intuitu uidetur eſſe falſa, quoniam cùm
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg901"/>
                <lb/>
              motus ſit contrarius quieti, & efficiat actiones quieti contrarias,
                <lb/>
              quantò uelocior erit tanto remotior à natura quietis & magis diſsi
                <lb/>
              milis, propterea intelligere oportet primum, in quo ſenſu uerba
                <lb/>
              ſint accipienda, nam hæc propoſitio, & authoritate, & ſenſu & du­
                <lb/>
              plici ratione euidenti manifeſta eſt. </s>
              <s id="id004496">Oportet igitur
                <expan abbr="primũ">primum</expan>
              ſcire quo
                <lb/>
              ad locum attinet tria eſſe diſcrimina: quietem in eodem: tranſitum
                <lb/>
              ad alium per medium: & tranſitum ad alium ſine medio. </s>
              <s id="id004497">Duorum
                <lb/>
                <expan abbr="primorũ">primorum</expan>
              exempla notiſsima ſunt, tertij eſt hoc, ſi urceus aqua ple­
                <lb/>
              nus exponatur Soli, & efficiatur iridis imago in tabula: inde ſubla­
                <lb/>
              ta tabula eadem iris appareat in muro, erit tranſitus ſine media, quia
                <lb/>
              quod ſit eadem dubium non eſt, ijdem radij & idem corpus ſpecu­
                <lb/>
              lare, quod uerò tranſeat ſine medio,
                <expan abbr="primũ">primum</expan>
              ſenſus docet, ſecundum
                <lb/>
              ratio, quia fit in inſtanti, ut Secundo de Anima. </s>
              <s id="id004498">Rurſus Sol illuſtret
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg902"/>
                <lb/>
              urceum aqua plenum: appareat ex hoc iris in muro, interponatur
                <lb/>
              aliquid, & transferatur urceus, apparebit iris alia loco, & non tran­
                <lb/>
              ſiuit per medium, uidetur idem de intellectu, & ui imaginandi, qui­
                <lb/>
              bus ex Germania tranſeo in Indiam ſubitò: & eodem modo ex ani­
                <lb/>
              ma ſalicis, in hac planta fit tranſitus in proximam neque per medium,
                <lb/>
              quod etiam uidemus in igne & ellychnio proximo, & id ſæpe acci­
                <lb/>
              dit tum præſertim cum nuper extinctum fuerit.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id004499">
                <margin.target id="marg901"/>
              C
                <emph type="italics"/>
              o
                <emph.end type="italics"/>
              ^{m}.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="id004500">
                <margin.target id="marg902"/>
              T
                <emph type="italics"/>
              ex.
                <emph.end type="italics"/>
              121.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="id004501">Iam ergo id ſupponamus, quod etiam ad rem parum facit, ſed ad
                <lb/>
              intelligentiam ſatis, uideamus que, quare ſit quod motus opponatur
                <lb/>
              quieti, &
                <expan abbr="manifeſtũ">manifeſtum</expan>
              eſt, quod differentia loci eſt cauſa, nam in quiete
                <lb/>
              res manet in eodem loco, in motu tranſit ad alium locum, & quan­
                <lb/>
              tò medium eſt maius, tantò motus eſt manifeſtior, unde ſequitur,
                <lb/>
              quod in his quæ ualde lentè mouentur, illa uidentur quieſcere, &
                <lb/>
              poſt aliquot tempus deprehendimus mota fuiſſe, nunquàm tamen
                <lb/>
              moueri, ſicut in Sole, Luna, ſtellis, unde illa opinio
                <expan abbr="Philoſophorũ">Philoſophorum</expan>
                <lb/>
              exiſtimantium omnia ſemper moueri,
                <expan abbr="nõ">non</expan>
              omnino poteſt tam bene </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>
Impressum