Secunda, ex hac experientia; fac vt aliquis alterum ſibi oculum manum
illi applicans tegat: & illicò ſine vlla lucis mutatione videbis alterius ocu
li pupillam modicùm, ſed tamen ſenſibiliter ſatis dilatari.
illi applicans tegat: & illicò ſine vlla lucis mutatione videbis alterius ocu
li pupillam modicùm, ſed tamen ſenſibiliter ſatis dilatari.
Tertia, animalia quædam, vt Catus, quando pupillam ſuam hanc dila
tant, eam in orbem dilatant: quando verò conſtringunt, eam in oualem, ac
tandem rimulam quandam conſtringunt: idque; in eadem opacitate, quæ ar
gumento ſunt vueam ipſam moueri.
tant, eam in orbem dilatant: quando verò conſtringunt, eam in oualem, ac
tandem rimulam quandam conſtringunt: idque; in eadem opacitate, quæ ar
gumento ſunt vueam ipſam moueri.
Quarta, eſt quidam oculorum morbus, quo æger abſque magno dolore lu
cem nequit aſpicere: ergò ſignum lucem aliquid intra oculum mouere poſ
ſe, ex quo motu æger doleat; huiuſmodi ægrotum quendam ego aliquando
magna admiratione inuiſi. hæc adeò miranda in nobis ſummus naturæ opi
fex perpetuò operatur.
cem nequit aſpicere: ergò ſignum lucem aliquid intra oculum mouere poſ
ſe, ex quo motu æger doleat; huiuſmodi ægrotum quendam ego aliquando
magna admiratione inuiſi. hæc adeò miranda in nobis ſummus naturæ opi
fex perpetuò operatur.
Reliquum eſt, vt ſuperioribus rationibus, quibus me diù deceptum fuiſſe
exiſtimo, ſatisfaciam.
exiſtimo, ſatisfaciam.
Ad primam igitur reſpondeo, etiamſi vuea verè dilatetur, non indè ne
ceſſariò ſequi connexionem illam ſcindi debere: poſſunt enim tenuiſſimæ il
læ fibræ intendi, ac remitti: ſicque; motui vueæ obtemperare.
ceſſariò ſequi connexionem illam ſcindi debere: poſſunt enim tenuiſſimæ il
læ fibræ intendi, ac remitti: ſicque; motui vueæ obtemperare.
Ad ſecundam, cauſam efficientem huius dilatationis eſſe ſpiritus; non
partem quampiam, aut organum materiale.
partem quampiam, aut organum materiale.
Ad tertiam negandum eſt illud Medicorum placitum.
Ad quartam concedenda eſt tota, ſed tamen addendum eſt, nos non ad
uertere modò plura obiecta, modò pauciora videre, quia valde difficile eſt
id obſeruare, porrò fateor difficile eſſe huic rationi ſatisfacere, quia non,
omninò conſtat, qua ratione, & quo loco oculi fiat viſio.
uertere modò plura obiecta, modò pauciora videre, quia valde difficile eſt
id obſeruare, porrò fateor difficile eſſe huic rationi ſatisfacere, quia non,
omninò conſtat, qua ratione, & quo loco oculi fiat viſio.
Ad quintam dicendum eſt, nunquam foramen illud pupillæ ad tantam ma
gnitudinem euadere, vt ſatis lucis admittat ad oculi internam opacitatem
fugandam. Præterea, quando dilatatur eſt in loco ſatis opaco, vnde fit, vt
opacitas ambientis aeris minimè expellat oculi opacitatem; quin potius
eam iuuet neceſſe eſt.
gnitudinem euadere, vt ſatis lucis admittat ad oculi internam opacitatem
fugandam. Præterea, quando dilatatur eſt in loco ſatis opaco, vnde fit, vt
opacitas ambientis aeris minimè expellat oculi opacitatem; quin potius
eam iuuet neceſſe eſt.
9. Cur altero oculorum tecto, alterius pupilla aliquantulum dilatatur?
R. ſciendum miram eſſe oculorum ſocietatem, quò vnus intuetur, alter eò
etiam conſpirat: quorſum alter conuertitur, eorſum & alter: anima enim
vtitur duobus oculis tanquam vno. quia igitur dum alter tegitur, ei ſimul
tenebræ offunduntur, quibus præſentibus pupilla illius ampliatur, vt ſupra
vidimus, neceſſe eſt, ob oculorum fidam ſocietatem, vt alterius etiam pu
pilla augeatur. huic reſponſioni quis in hunc modum obijciet: cùm alter ocu
lus ſit in lumine, ac eapropter pupillam conſtringere debeat; cur non ei po
tius alter morem gerit, ſicque; pupillam, præſentibus etiam tenebris in ſuo
ſtatu continet. huic iterum reſpondeo, quoniam alter, qui obtenebratur pu
pillam ampliare, alter verò, qui illuminatur coarctare ſtudet, fit vt vterque
pupillam, modicum tamen, vt experientia docet, in orbem diducat.
R. ſciendum miram eſſe oculorum ſocietatem, quò vnus intuetur, alter eò
etiam conſpirat: quorſum alter conuertitur, eorſum & alter: anima enim
vtitur duobus oculis tanquam vno. quia igitur dum alter tegitur, ei ſimul
tenebræ offunduntur, quibus præſentibus pupilla illius ampliatur, vt ſupra
vidimus, neceſſe eſt, ob oculorum fidam ſocietatem, vt alterius etiam pu
pilla augeatur. huic reſponſioni quis in hunc modum obijciet: cùm alter ocu
lus ſit in lumine, ac eapropter pupillam conſtringere debeat; cur non ei po
tius alter morem gerit, ſicque; pupillam, præſentibus etiam tenebris in ſuo
ſtatu continet. huic iterum reſpondeo, quoniam alter, qui obtenebratur pu
pillam ampliare, alter verò, qui illuminatur coarctare ſtudet, fit vt vterque
pupillam, modicum tamen, vt experientia docet, in orbem diducat.
Atque hæc ſunt, quæ nuper circa oculi pupillam obſeruata, huic loco ad
denda exiſtimaui.
denda exiſtimaui.
LAVS DEO.