Cardano, Geronimo, Opvs novvm de proportionibvs nvmerorvm, motvvm, pondervm, sonorvm, aliarvmqv'e rervm mensurandarum, non solùm geometrico more stabilitum, sed etiam uarijs experimentis & observationibus rerum in natura, solerti demonstratione illustratum, ad multiplices usus accommodatum, & in V libros digestum. Praeterea Artis Magnae, sive de regvlis algebraicis, liber vnvs abstrvsissimvs & inexhaustus planetotius Ariothmeticae thesaurus ... Item De Aliza Regvla Liber, hoc est, algebraicae logisticae suae, numeros recondita numerandi subtilitate, secundum Geometricas quantitates inquirentis ...

Table of figures

< >
[Figure 261]
[Figure 262]
[Figure 263]
[Figure 264]
[Figure 265]
[Figure 266]
[Figure 267]
[Figure 268]
[Figure 269]
[Figure 270]
[Figure 271]
[Figure 272]
[Figure 273]
[Figure 274]
[Figure 275]
[Figure 276]
[Figure 277]
[Figure 278]
[Figure 279]
[Figure 280]
[Figure 281]
[Figure 282]
[Figure 283]
[Figure 284]
< >
page |< < of 291 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="id004501">
                <pb pagenum="265" xlink:href="015/01/284.jpg"/>
              reprobari, quia licet ſenſus
                <expan abbr="">non</expan>
              cognoſcat moueri, cognoſcit tamen
                <lb/>
              mota eſſe, & id ſufficit: multa ergo cognoſcuntur mota eſſe quæ
                <expan abbr="">non</expan>
                <lb/>
              cognoſcuntur moueri, uelut lapis grauis ſuperſtans terræ, quem ui
                <lb/>
              demus poſt annum deſcendiſſe per duos digitos, & tamen ſemper
                <lb/>
              uidetur quieſcere. </s>
              <s id="id004502">Igitur cum in pari tempore quę uelo citer mouen
                <lb/>
              tur plus ſpatij ſuperent, maius etiam relinquunt medium inter lo­
                <lb/>
              cum, & locum, & ob id magis remota ſunt à quiete, & magis illi
                <expan abbr="cõ­traria">con­
                  <lb/>
                traria</expan>
              : hæc igitur eſt ratio cur quæ uelocius moueantur, minus quie
                <lb/>
              ti ſimilia aut proxima exiſtimentur. </s>
              <s id="id004503">Dico ergo, quod illa quæ natu­
                <lb/>
              raliter uelociſsimè mouentur, ſunt magis ſimilia & magis proxima
                <lb/>
              ipſis quieſcentibus quàm quæ tardè: cum enim omnis motus natu
                <lb/>
              ralis neceſſariò
                <expan abbr="etiã">etiam</expan>
              ſit regularis, ut qui à uirtute Dei fiat, erit uel per
                <lb/>
              lineam obliquam aut
                <expan abbr="rectã">rectam</expan>
              . </s>
              <s id="id004504">Quoniam uerò
                <expan abbr="multarũ">multarum</expan>
              recta eſt per­
                <lb/>
              fectiſsima, & obliquarum circularis, erit omnis motus naturalis cir
                <lb/>
              cularis aut rectus: dico ergo quòd in utroque
                <expan abbr="uerũ">uerum</expan>
              eſt quod dicitur.
                <lb/>
              </s>
              <s id="id004505">Et
                <expan abbr="primũ">primum</expan>
              in circulari ille motus eſt propinquior quieti, in quo par­
                <lb/>
              tes ſunt propinquiores ſuo loco, ſed ſi uelociſsimus ſit motus, nun­
                <lb/>
              quàm ita ſunt extra ſuum locum, qui enim in poteſtate ſint proxi­
                <lb/>
              mæ ei: ergo partes illę inde ſe habent ac ſi quiescerent. </s>
              <s id="id004506">Secunda ra­
                <lb/>
              tio, quia quod uelociſsimè
                <expan abbr="mouet̃">mouetur</expan>
              , abſque dubio tanto tempore quie
                <lb/>
              ſcit in ſuo loco quantò quod tardè: exemplum. </s>
              <s id="id004507">Luna in triginta an
                <lb/>
              nis quieſcit in principio arietis
                <expan abbr="quadringẽteis">quadringenteis</expan>
              per ſex horas, id eſt,
                <lb/>
              centum diebus in quadringentis uicibus, Saturnus
                <expan abbr="cẽtum">centum</expan>
              diebus
                <lb/>
              ſed ſemel tantum: ergo tantum Luna quieſcit, quantum Saturnus,
                <lb/>
                <expan abbr="cõparatione">comparatione</expan>
              ad idem tempus addita pari ratione in alijs partibus,
                <lb/>
              ſed cum uelocius moueatur Luna quàm Saturnus minus quieſce­
                <lb/>
              re uidebitur Luna in alijs partibus quàm Saturnus, & tantundem
                <lb/>
              in principio arietis Luna ut Saturnus, ergo cum Luna tantundem
                <lb/>
              in principio arietis quieſcat, quantum Saturnus in triginta annis, &
                <lb/>
              in alijs partibus minus quàm Saturnus, igitur abſolutè Luna plus
                <lb/>
              quieſcit in principio arietis, quàm Saturnus dato tempore æquali
                <lb/>
              triginta
                <expan abbr="annorũ">annorum</expan>
              . </s>
              <s id="id004508">Et formatur demonſtratio hoc modo: Luna quan
                <lb/>
              do eſt in loco ipſo, puta in principio arietis, ibidem eſt actu, & quie
                <lb/>
              ſcit per tantundem temporis
                <expan abbr="quantũ">quantum</expan>
              Saturnus, & in omnibus alijs
                <lb/>
              locis data paritate, eſt ſemper propior ipſi principio arietis poteſta
                <lb/>
              te quam Saturnus, igitur Luna plus quieſcit in principio arietis
                <lb/>
              quam Saturnus, quia dum ibidem ſunt æqualiter
                <expan abbr="quieſcũt">quieſcunt</expan>
              , & dum
                <lb/>
              ſunt extra, Luna ſemper eſt propior & poteſtate magis in illo loco,
                <lb/>
              igitur Luna magis quieſcit in principio arietis quàm Saturnus. </s>
              <s id="id004509">Prę
                <lb/>
              terea, ſi Luna & Saturnus mouerentur in æquali tempore, & Luna
                <lb/>
              in paruo circulo, & Saturnus in magno, dubium non eſſet, quin </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>