Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

List of thumbnails

< >
281
281
282
282
283
283
284
284
285
285
286
286
287
287
288
288
289
289
290
290
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N1EE3A">
            <p id="N201CB" type="main">
              <s id="N201F4">
                <pb pagenum="255" xlink:href="026/01/287.jpg"/>
              quaſi ad inſtar cunei, quæ aliàs diuidunt; </s>
              <s id="N201FD">tùm denique, quia eſt aliqua
                <lb/>
              compreſſio, cuius vires certè maximæ ſunt, vt dicemus alibi: </s>
              <s id="N20203">Exemplum
                <lb/>
              habes tùm in corpore duro, quale eſt vitrum, cuius modicam laminam ſi
                <lb/>
              duriori pauimento impingas, hinc inde mille particulæ tumultuatim re­
                <lb/>
              ſilient; tùm in corpore liquido, vt in aqua, quæ etiam ad corpus durum
                <lb/>
              alliſa in mille guttulas diſpergitur, quia eius partes facilè ſeparantur. </s>
            </p>
            <p id="N2020F" type="main">
              <s id="N20211">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              57.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N2021D" type="main">
              <s id="N2021F">
                <emph type="italics"/>
              Si vel mobile eſt mollius, vel ipſum planum, vel vtrumque, ita vt non atte­
                <lb/>
              rantur partes, ſed tantùm citra compreſſionem cedant, deſtruitur etiam multus
                <lb/>
              impetus
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N2022C">ſit enim v.g.pila ex molliori cera, haud dubiè ex impactione non
                <lb/>
              comprimitur quidem, ſed deprimitur, nec amplius figuram ſphæræ, ſed
                <lb/>
              portionis habet: </s>
              <s id="N20234">in qua reuerâ depreſſione multus eſt conflictus, nec ſuf­
                <lb/>
              ficienter prima ſuperficies reſiſtit, licèt aliquid impetus deſtruat, nec
                <lb/>
              etiam ſecunda, nec tertia, quæ tamen reſiſtunt ſemper in maiori propor­
                <lb/>
              tione; </s>
              <s id="N2023E">donec tandem vel totus ictus quaſi extinguatur, vel determinatio
                <lb/>
              prior ſuperetur; </s>
              <s id="N20244">ex quo ſequitur reflexio, ſed minor: </s>
              <s id="N20248">porrò minor refle­
                <lb/>
              xio reſultat ex mollitie mobilis, quam plani, cæteris paribus, & minor
                <lb/>
              adhuc ex mollitie vtriuſque; in quo verò conſiſtat mollities corpo­
                <lb/>
              rum, & quomodo deprimantur ſine compreſſione, explicabimus tra­
                <lb/>
              ctatu ſequenti. </s>
            </p>
            <p id="N20254" type="main">
              <s id="N20256">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              58.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N20262" type="main">
              <s id="N20264">
                <emph type="italics"/>
              Hinc plumbum ad reflexionem minùs aptum eſt,
                <emph.end type="italics"/>
              quia ſcilicet eius partes
                <lb/>
              difficiliùs auelluntur, & à maiore ictu, qui ex grauitate maiore reſultat,
                <lb/>
              faciliùs deprimuntur; </s>
              <s id="N20271">hinc cum in molliorem terram pila alliditur, quaſi
                <lb/>
              emoritur eius ſaltus; </s>
              <s id="N20277">hinc, ſi grauior ictus eſt, qualis eſt maioris vel mi­
                <lb/>
              noris pilæ è tormento exploſæ, & mollior terra, qualis eſt illa quâ vulgò
                <lb/>
              aggeres munitionum farciuntur, pila terram ipſam facto foramine pene­
                <lb/>
              trat, cùm facilè cedat materia; nec inde amplius reſultat, cuius rei ratio
                <lb/>
              eſt clariſſima quia ſenſim extinguitur impetus, nec anguſtiæ foraminis
                <lb/>
              reditum patiuntur. </s>
            </p>
            <p id="N20285" type="main">
              <s id="N20287">Hinc multâ lanâ muniuntur latera nauium contra maiora tormenta; </s>
              <s id="N2028B">
                <lb/>
              quippe globi vis ſenſim emoritur in lana, quia ſinguli pili reſiſtunt; &
                <lb/>
              quia facilè cedunt difficiliùs diuiduntur, ſed fallenti illa ceſſione ictum
                <lb/>
              quoque fallunt, in quo non eſt difficultas. </s>
            </p>
            <p id="N20294" type="main">
              <s id="N20296">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              59.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N202A2" type="main">
              <s id="N202A4">
                <emph type="italics"/>
              Quando fit aliqua compreſſio, distribuitur etiam impetus
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N202AD">eſt enim con­
                <lb/>
              flictus, & pugna partium inter ſe; </s>
              <s id="N202B3">ſit enim veſicca in pauimentum alli­
                <lb/>
              ſa, partes anticæ aëris, quo veſicca inflatur, comprimunt, & quaſi poſti­
                <lb/>
              cas repellunt, à quibus mutuò retruduntur; </s>
              <s id="N202BB">vides pugnam; </s>
              <s id="N202BF">igitur de­
                <lb/>
              ſtruitur impetus: </s>
              <s id="N202C5">ſed reſtituitur ſtatim à potentia motrice media, quâ
                <lb/>
              ſcilicet corpus omne compreſſum plùs æquo, vt ſeſe in priſtinum exten­
                <lb/>
              ſionis ſtatum reſtituat, producit in ſe impetum: porrò de hac potentiâ </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>