1remota eſt triangulo: ſiquidem circulus capaciſsimus eſt, triangu
lus omnium rectilinearum minimè capax: ut contrà polygonię, quan
to plurium ſunt laterum eo capaciores ſunt, adeò ut octagona qua
drangula, & quæ eſt ſexdecim laterum æqualium, & æquiangula
rium plus contineat octagona, & forma etiam ſit ſimilior circulo,
adeò ut cum excreuerit in multiplicem numerum rectangula figu
ra huiuſmodi, ſcilicet æquilatera, & æquiangula omnino ſenſum
fallat, uideaturque prorſus circulus. Et tamen figura plurium laterum,
quanto plurium laterum fuerit rem otior eſt à natura circuli, qui una
tantum linea continetur: plus enim diſtat centum ab uno quàm de
cem, & mille quàm centum. Cauſa igitur eſt, quia (ut dixi) etiam in
naturalibus omnis natura rerum eſt, ut quaſi clanculum redeat in
ſe ipſam: nam circularis figura per triangulum ex rectis multum à
natura ſua recedit & ambitu & ſimilitudine: eadem per figuras quę
ex pluribus rectis conſtant ad ſui ſimilitudinem redit, nunquàm ta
men explet eandem naturam perfectè, cùm nulla poligonya figura
pro circulo exacto ſit: ita uidetur in naturalibus ad idem redire, quod
eſt poteſtate ſolum quadam generali diſsimile: actu uerò non idem
ad unguem. Sed obijcies de motu quòd ſi tempus fiat breuius, ma
gnitudo autem conſtet, erit (ut diximus) quod mouetur ſimile quie
ſcenti: at ubi tempus idem ſit, ſed magnitudo perpetuò augeatur,
non idem ut in cœlo: ueriſimile eſt enim quicquid eſt quod moue
tur ulterius quam id quod cernitur nihilominus in uiginti quatu
or horis, non autem celerius moueri: propterea cùm ſpatium tem
poris prolixum ſit, non uidebitur quieſcere. Nec obſtat quòd quiſ
piam proportionem obijciat, ſi quidem multo minus uidebuntur
propiora centro quieſcere, namque illa tardius ex confeſſo mouen
tur, at quod tardius mouetur, ut dictum eſt, moueri magis uidetur,
ideò proportionem illam ad aliud mobile referre oporteret, cum
nullum tale ſit. Dicimus ergo quòd apud illas non uidetur motus
tardus, quia comprehendunt motum ante tempus, nobis autem hæc
accidunt, quia comprehendimus tempus ante motum. Et etiam quia
circa polos quaſi quieſcit, & quod non poteſt aliquid comprehen
di, ſimul moueri & quieſcere, ut docebimus. Et etiam quia motus
eſt ab illis, ſicut in nobis cum mouemur: non enim ut mouemur nos
moueri deprehendimus, ſed ut moti ideò in his, non quod appa
ret, ſed quod eſt ſpectare oportet: at ita eſt ut quæ uelociter ualde
mouentur, perinde ſunt quaſi ac ſi quieſcerent, adeò ut motus ſi in
inſtanti fieret eſſet quies, & quies in incorporeis eſt motus, non in
tempore. Videntur etiam aſtra quieſcere nobis, quoniam (ut dixi)
lineæ a e & b e non poſſunt uideri moueri in e, oculus autem
lus omnium rectilinearum minimè capax: ut contrà polygonię, quan
to plurium ſunt laterum eo capaciores ſunt, adeò ut octagona qua
drangula, & quæ eſt ſexdecim laterum æqualium, & æquiangula
rium plus contineat octagona, & forma etiam ſit ſimilior circulo,
adeò ut cum excreuerit in multiplicem numerum rectangula figu
ra huiuſmodi, ſcilicet æquilatera, & æquiangula omnino ſenſum
fallat, uideaturque prorſus circulus. Et tamen figura plurium laterum,
quanto plurium laterum fuerit rem otior eſt à natura circuli, qui una
tantum linea continetur: plus enim diſtat centum ab uno quàm de
cem, & mille quàm centum. Cauſa igitur eſt, quia (ut dixi) etiam in
naturalibus omnis natura rerum eſt, ut quaſi clanculum redeat in
ſe ipſam: nam circularis figura per triangulum ex rectis multum à
natura ſua recedit & ambitu & ſimilitudine: eadem per figuras quę
ex pluribus rectis conſtant ad ſui ſimilitudinem redit, nunquàm ta
men explet eandem naturam perfectè, cùm nulla poligonya figura
pro circulo exacto ſit: ita uidetur in naturalibus ad idem redire, quod
eſt poteſtate ſolum quadam generali diſsimile: actu uerò non idem
ad unguem. Sed obijcies de motu quòd ſi tempus fiat breuius, ma
gnitudo autem conſtet, erit (ut diximus) quod mouetur ſimile quie
ſcenti: at ubi tempus idem ſit, ſed magnitudo perpetuò augeatur,
non idem ut in cœlo: ueriſimile eſt enim quicquid eſt quod moue
tur ulterius quam id quod cernitur nihilominus in uiginti quatu
or horis, non autem celerius moueri: propterea cùm ſpatium tem
poris prolixum ſit, non uidebitur quieſcere. Nec obſtat quòd quiſ
piam proportionem obijciat, ſi quidem multo minus uidebuntur
propiora centro quieſcere, namque illa tardius ex confeſſo mouen
tur, at quod tardius mouetur, ut dictum eſt, moueri magis uidetur,
ideò proportionem illam ad aliud mobile referre oporteret, cum
nullum tale ſit. Dicimus ergo quòd apud illas non uidetur motus
tardus, quia comprehendunt motum ante tempus, nobis autem hæc
accidunt, quia comprehendimus tempus ante motum. Et etiam quia
circa polos quaſi quieſcit, & quod non poteſt aliquid comprehen
di, ſimul moueri & quieſcere, ut docebimus. Et etiam quia motus
eſt ab illis, ſicut in nobis cum mouemur: non enim ut mouemur nos
moueri deprehendimus, ſed ut moti ideò in his, non quod appa
ret, ſed quod eſt ſpectare oportet: at ita eſt ut quæ uelociter ualde
mouentur, perinde ſunt quaſi ac ſi quieſcerent, adeò ut motus ſi in
inſtanti fieret eſſet quies, & quies in incorporeis eſt motus, non in
tempore. Videntur etiam aſtra quieſcere nobis, quoniam (ut dixi)
lineæ a e & b e non poſſunt uideri moueri in e, oculus autem