Blancanus, Josephus, Sphaera mvndi, sev cosmographia demonstratiua , ac facile methodo tradita : in qua totius Mundi fabrica, vna cum nouis, Tychonis, Kepleri, Galilaei, aliorumq' ; Astronomorum adinuentis continentur ; Accessere I. Breuis introductio ad geographiam. II. Apparatus ad mathematicarum studium. III. Echometria, idest Geometrica tractatio de Echo. IV. Nouum instrumentum ad Horologia

Table of figures

< >
[Figure 11]
[Figure 12]
[Figure 13]
[Figure 14]
[Figure 15]
[Figure 16]
[Figure 17]
[Figure 18]
[Figure 19]
[Figure 20]
[Figure 21]
[Figure 22]
[Figure 23]
[Figure 24]
[Figure 25]
[Figure 26]
[Figure 27]
[Figure 28]
[Figure 29]
[Figure 30]
[Figure 31]
[Figure 32]
[Figure 33]
[Figure 34]
[Figure 35]
[Figure 36]
[Figure 37]
[Figure 38]
[Figure 39]
[Figure 40]
< >
page |< < (13) of 300 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div35" type="section" level="1" n="23">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1518" xml:space="preserve">
              <pb o="13" file="0029" n="29" rhead="Liber Primus."/>
              <figure xlink:label="fig-0029-01" xlink:href="fig-0029-01a" number="16">
                <image file="0029-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0029-01"/>
              </figure>
            oppoſita verò quæ rariores, ad Meridionalem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1519" xml:space="preserve">Quare ſi à parte denſiore ad rario-
              <lb/>
            rẽ ducta fuerit linea, erit ipſa Meridiana, quod ego in pruni arbore expertus ſum.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1520" xml:space="preserve">quæ omnia in appoſita figura cernere licebit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1521" xml:space="preserve">Porrò non ſolum plantarum auxi-
              <lb/>
            lio ſagax natura nos ad hanc inueſtigationem comparauit, verum etiam metallis,
              <lb/>
            ac lapidibus mirum in modum eam indidit, vt eam poſtea hominumſolertia per-
              <lb/>
            ſcrutaretur, ac reuelaret. </s>
            <s xml:id="echoid-s1522" xml:space="preserve">Ferrum igitur metallum adeo rude, ac durum, quam mi-
              <lb/>
            rum eſt, hanc lineam, ſeu has mundi plagas, quodammodo mortales edocere: </s>
            <s xml:id="echoid-s1523" xml:space="preserve">nam
              <lb/>
            ſi acum ferream ſubtiliſſimam ſuper aquæ ſuperficiem in vaſe aliquo quieſcentẽ,
              <lb/>
            ita artificiosè, ac dexterè deponamus, vt non demergatur, ſed ſupernatet, ea poſt-
              <lb/>
            quam in ſuperficie aquę lentiſſimè in gyrum ſe commouerit, tandem ita conquie-
              <lb/>
            ſcet, vt ex vna parte Boream, ex altera Auſtrum oſtendat, ſeu iuxta meridianam
              <lb/>
            lineam conquieſcet. </s>
            <s xml:id="echoid-s1524" xml:space="preserve">De modo ponendi acum in aquam vt innatet, infra dicemus
              <lb/>
            in Problematibus, interim media acu exiguum ſuber traiectum eam in ſummo aquæ innare faciat.</s>
            <s xml:id="echoid-s1525" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1526" xml:space="preserve">Idem præſtabit quæuis ferrea haſta, ſi ex filo ita (in loco ab omni aeris cõmotione carente) ſuſpendatur,
              <lb/>
            vt in æqu@librio pendeat, tan dem enim iuxta meridianam longitudinem requieſcet.</s>
            <s xml:id="echoid-s1527" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1528" xml:space="preserve">Iam verò in re tam præclara, lapides neutiquam metallis concedere natura permiſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1529" xml:space="preserve">Enimuero quam
              <lb/>
            mirabilis eſt illa Magnetis lapidis proprietas, qua ſi liberè moueri poſſit, ex vna eademque ſemper ſui parte
              <lb/>
            Boream, ex altera verò illi auerſa Meridiem aſpicit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1530" xml:space="preserve">vtautem id efficiat in ſuperficie aquæ manentis pona-
              <lb/>
            tur prius tabella, quæ innatet: </s>
            <s xml:id="echoid-s1531" xml:space="preserve">ſuper hanc Magnes, quaſi in nauicula liberè nauigare poſſit, nam tãdem quo-
              <lb/>
            tieſcunque id fiat, ſemper ita conſiſtet, vt vnam eandemq; </s>
            <s xml:id="echoid-s1532" xml:space="preserve">ſui ipſius partem Boreæ, alteram verò huic auer-
              <lb/>
            ſam Auſtro obuertat.</s>
            <s xml:id="echoid-s1533" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1534" xml:space="preserve">Hanc porrò miram proprietatem liberaliter acubus ferreis ſolo attactu ita communicat, vt eam illæ lon-
              <lb/>
            gè perfectiorem à ſeipſis, quam a magnete oſtentent: </s>
            <s xml:id="echoid-s1535" xml:space="preserve">vt autem acus ferrea, quæ hanc virtutem à magnete
              <lb/>
            imbiberit, rectius meridiani poſitionẽ indicare poſſit, ita fabricari debet, vt in apice alicuius ſtyli æquilibra-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0029-02" xlink:href="fig-0029-02a" number="17">
                <image file="0029-02" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0029-02"/>
              </figure>
            ta inſiſtens liberè circunueri poſſit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1536" xml:space="preserve">quales in viatorijs Horologijs induſtrij
              <lb/>
            Germani fabricatas imponunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1537" xml:space="preserve">hoc enim modo acus hæc collocata, tandem ſe
              <lb/>
            iuxta meridiei lineam ſiſtet. </s>
            <s xml:id="echoid-s1538" xml:space="preserve">In quo quidem miraculo, nouum aliud non mi-
              <lb/>
            nus admirandum obſeruatum eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s1539" xml:space="preserve">nam non eodem modo, vbique terrarũ acus
              <lb/>
            huiuſmodi meridianæ lineæ alludunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s1540" xml:space="preserve">ſed alicubi exactè ipſi congruunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s1541" xml:space="preserve">alicu-
              <lb/>
            bi verò ab ea variè declinant: </s>
            <s xml:id="echoid-s1542" xml:space="preserve">In Italia, ac regionibus ei adiacentibus declinat
              <lb/>
            gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s1543" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s1544" xml:space="preserve">vt appoſita figura indicat; </s>
            <s xml:id="echoid-s1545" xml:space="preserve">in qua linea S M. </s>
            <s xml:id="echoid-s1546" xml:space="preserve">eſt vera meridiana, linea ve-
              <lb/>
            rò A B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1547" xml:space="preserve">eſt linea ſupr@ quam tandẽ acus magnetica conquieſcit, quæ à Septen-
              <lb/>
            trione verſus Ortum euariat gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s1548" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s1549" xml:space="preserve">particula enim S A. </s>
            <s xml:id="echoid-s1550" xml:space="preserve">eſt gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s1551" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s1552" xml:space="preserve">à
              <unsure/>
            Meridie verò
              <lb/>
            in Occaſum totidem grad@bus exorbitat, eſt enim M B. </s>
            <s xml:id="echoid-s1553" xml:space="preserve">gr. </s>
            <s xml:id="echoid-s1554" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s1555" xml:space="preserve">qua cautione ad-
              <lb/>
            hibita, per eam rectè meridianam comperiemus: </s>
            <s xml:id="echoid-s1556" xml:space="preserve">vt in paſſim, ac vuigò fit dum
              <lb/>
            Horologijs ſolaribus, ac Germanicis vtimur.</s>
            <s xml:id="echoid-s1557" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1558" xml:space="preserve">In hac porrò meridianæ lineæ inuentione per acum magneticum cauendum eſt à duobus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1559" xml:space="preserve">primo à ferri,
              <lb/>
            cuiuſpiam propinquitate, v. </s>
            <s xml:id="echoid-s1560" xml:space="preserve">g. </s>
            <s xml:id="echoid-s1561" xml:space="preserve">à ferreis gratibus, aut alijs huiuſmodi, quæ in muris paſſim reperiuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1562" xml:space="preserve">Se-
              <lb/>
            cundo à lateribus, lateres enim ſunt magnetici, idque variè, pro varia eorum coctura, quare non ſecus ac fer-
              <lb/>
            rum, magneticum acum a ſuo ſicu deturbant. </s>
            <s xml:id="echoid-s1563" xml:space="preserve">vnde fit vt lineæ meridianæ in planis murorum horizontali-
              <lb/>
            bus hoc modo repertæ, non parum, vt me docuit experientia, a vero earum fitu aberrent.</s>
            <s xml:id="echoid-s1564" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1565" xml:space="preserve">Multa autem alia ſcitu iucundiſſima, ac noua de hac re habentur apud Guilelmum Guilbertum Londi-
              <lb/>
            nenſem de Magnetica Philoſophia.</s>
            <s xml:id="echoid-s1566" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1567" xml:space="preserve">Cum igitur arcanis tot modis in plantis, metallis, lapidibus, natura nos ad inuentũ iſtud inſtruxerit, quid
              <lb/>
            aliud ſiguificare voluit, quam maximi illud momenti eſſe, ſecumq; </s>
            <s xml:id="echoid-s1568" xml:space="preserve">multas afferre vtilitates, ac iucundita-
              <lb/>
            tes; </s>
            <s xml:id="echoid-s1569" xml:space="preserve">Quod quidem (ſi hac in re fari fas eſt) diuinitus etiam oſtenſum eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s1570" xml:space="preserve">Angeli etenim ij, qui ſacrã Æd m
              <lb/>
            lauretanam illuc vbi nunc religioſiſſime colitur, comportarunt, inibi ſic eam conſtituere, vt vna ipſius fa-
              <lb/>
            eies ad Meridiem, altera ei auerſa a Septentrionem directè, atque exactè obuertatur; </s>
            <s xml:id="echoid-s1571" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s1572" xml:space="preserve">cõſequenter alij duo
              <lb/>
            parietes ſuper duabus meridianis lineis ſiti ſint, ac meridianis circuli
              <unsure/>
            s congruant.</s>
            <s xml:id="echoid-s1573" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1574" xml:space="preserve">Quod & </s>
            <s xml:id="echoid-s1575" xml:space="preserve">Hiſtorici narrant, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1576" xml:space="preserve">ego cum inibi religionis cauſa agerem, per magneticam pyxidem diligen-
              <lb/>
            @er experiens, magna, ac religioſa, animi voluptate comperi ita ſe rem habere.</s>
            <s xml:id="echoid-s1577" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1578" xml:space="preserve">Templum pariter Salomonis, quod ſeptem mundi miraculis longè mirabilius extitit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1579" xml:space="preserve">quod Deum ip-
              <lb/>
            ſum Architectorum habuit, ad quatuor mundi plagas ita conſtitutum erat, vt duo ipſius latera oppoſita li-
              <lb/>
            neis meridianis incumberent; </s>
            <s xml:id="echoid-s1580" xml:space="preserve">hac enim ratione, vt facræ literæ loquuntur, ipſius frons, ac porta maior erat
              <lb/>
            Orientalis; </s>
            <s xml:id="echoid-s1581" xml:space="preserve">huic oppoſita Occidentalis; </s>
            <s xml:id="echoid-s1582" xml:space="preserve">reliquæ duæ facies, Septẽtrionem vna, altera Meridiem ad vnguem
              <lb/>
            aſpiciebant; </s>
            <s xml:id="echoid-s1583" xml:space="preserve">Atque hæc de linea hac meridiana.</s>
            <s xml:id="echoid-s1584" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1585" xml:space="preserve">Vſus autem meridiani hi ſunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s1586" xml:space="preserve">Primo dirimit totam mundi Sphæram in duo hemiſpæriæ, Orientale
              <lb/>
            videlicet, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1587" xml:space="preserve">Occidentale.</s>
            <s xml:id="echoid-s1588" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1589" xml:space="preserve">2 Indicat ipſum meridiei inſtans, Sole enim ipſum ſupra horizontem attingẽte, meridies eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s1590" xml:space="preserve">ſimiliter
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s1591" xml:space="preserve">mediæ no&</s>
            <s xml:id="echoid-s1592" xml:space="preserve">is tempus, Sole enim Meridiani ſemicirculum inferum adeunte, media nox eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s1593" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1594" xml:space="preserve">3 Solis circulationes ſuperas, ideſt, arcum diurnum, ſiue diem artificialem bifariam dirimit, in arcum
              <lb/>
            ſemidiurnum Matutinum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1595" xml:space="preserve">ſemidiurnum Veſpertinum. </s>
            <s xml:id="echoid-s1596" xml:space="preserve">Similiter lationes Solis inferas, ideſt, arcus no-
              <lb/>
            cturnos in partes æquas partitur: </s>
            <s xml:id="echoid-s1597" xml:space="preserve">vt in Sphæra materiali videre eſt, ſi conſideres Æquatores, ac duos </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>