Clavius, Christoph
,
In Sphaeram Ioannis de Sacro Bosco commentarius
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
271
(234)
272
(235)
273
(236)
274
(237)
275
(238)
276
(239)
277
(240)
278
(241)
279
(242)
280
(243)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 525
>
page
|<
<
(256)
of 525
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div542
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
180
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10756
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
256
"
file
="
292
"
n
="
293
"
rhead
="
Comment. in II Cap. Sphæræ.
"/>
dici poterit Septentrionalis, uel Meridionalis, quia uiam eclipticam nunquæ
<
lb
/>
deſerit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10757
"
xml:space
="
preserve
">Idemq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10758
"
xml:space
="
preserve
">dicendum eſt de ſtellis fixis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10759
"
xml:space
="
preserve
">cæteris planetis, qui ſub Ecli-
<
lb
/>
ptica ad amuſſim conſt ituti fuerint.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10760
"
xml:space
="
preserve
">
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-292-01
"
xlink:href
="
note-292-01a
"
xml:space
="
preserve
">Verticalis
<
lb
/>
circulus ꝓ-
<
lb
/>
prie dictus
<
lb
/>
ſecat cœ@ũ
<
lb
/>
i hemiſ phæ
<
lb
/>
riũ berea-
<
lb
/>
le, & auſtra
<
lb
/>
le.</
note
>
</
s
>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10761
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Praeter</
emph
>
duos modos prædictos accipitur adhuc aliter apud Aſtrono-
<
lb
/>
mos pars Borealis, atq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10762
"
xml:space
="
preserve
">Meridionalis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10763
"
xml:space
="
preserve
">Nã circulus Verticalis ꝓprie dictus, qui
<
lb
/>
videlicet per uerticẽ capitis, ſeu Zenith cuiuſcunq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10764
"
xml:space
="
preserve
">loci, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10765
"
xml:space
="
preserve
">cõmunes ſectio-
<
lb
/>
nes Aequatoris, Horizõtisq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10766
"
xml:space
="
preserve
">incedit, eſtq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10767
"
xml:space
="
preserve
">ad Horizontẽ rectus, diuidit quoq;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10768
"
xml:space
="
preserve
">vniuerſum cælũ in duo hemiſphæria, quorũ illud, quod à dicto Verticalicir-
<
lb
/>
culo in Boreã porrigi tur, Septẽtrionale, alterũ aũt, quod ad Meridiem uer-
<
lb
/>
git, Meridionale uocatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10769
"
xml:space
="
preserve
">Hoc pacto intelligit partẽ Borealẽ, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10770
"
xml:space
="
preserve
">Meridionali
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-292-02
"
xlink:href
="
note-292-02a
"
xml:space
="
preserve
">Tripliciter
<
lb
/>
cœlũ in he
<
lb
/>
miſphæriũ
<
lb
/>
boreale, &
<
lb
/>
auſtrale di-
<
lb
/>
uiditur, nẽ-
<
lb
/>
pe ab Ae-
<
lb
/>
quatore, E-
<
lb
/>
cliptica, &
<
lb
/>
Verticali.</
note
>
Ptolemæus in libello de Analemmate, ipſumq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10771
"
xml:space
="
preserve
">ſequuntur omnes Aſtronomi
<
lb
/>
qui horologiorũ Solariũ deſcriptiones tradunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10772
"
xml:space
="
preserve
">Eſt enim hæc tertia acceptio,
<
lb
/>
partis Septentrionalis, Meridionalisq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10773
"
xml:space
="
preserve
">cõmodiſſima pro horologiorũ deſcri-
<
lb
/>
ptionibus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10774
"
xml:space
="
preserve
">Itaq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10775
"
xml:space
="
preserve
">tribus circulis, nẽpe Aequatore, Zodiaco, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10776
"
xml:space
="
preserve
">Verticali ꝓprie
<
lb
/>
dicto tripliciter ſphæra ab Aſtronomis diſtribuitur in hemiſphæriũ Boreale,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10777
"
xml:space
="
preserve
">Auſtrale: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10778
"
xml:space
="
preserve
">quod hoc loco cõmonere lectorẽ uolui, ut attente cõſideret, quã-
<
lb
/>
do ſcriptores mentionẽ dictarum partium cæli faciunt, in qua ſignificatione
<
lb
/>
intelligant hemiſphęriũ Septẽtrionale, Meridionaleve. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10779
"
xml:space
="
preserve
">Ex hac acceptione ef
<
lb
/>
ficitur, ut Sol in ſignis Borealibus decurrens iuxta ortum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10780
"
xml:space
="
preserve
">occaſum dicatur
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-292-03
"
xlink:href
="
note-292-03a
"
xml:space
="
preserve
">Sol quo pa
<
lb
/>
cto eodem
<
lb
/>
die ſit bo-
<
lb
/>
realis, & au
<
lb
/>
ſtralis.</
note
>
Septentrionalis reliquo uero dieitempore ante, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10781
"
xml:space
="
preserve
">poſt meridiem, Meridio-
<
lb
/>
nalis uocetur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10782
"
xml:space
="
preserve
">Quod quidem intelligendum eſt in habitatione Boreali.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10783
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div545
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
181
">
<
head
xml:id
="
echoid-head189
"
xml:space
="
preserve
">V.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10784
"
xml:space
="
preserve
">
<
emph
style
="
sc
">Ecliptica</
emph
>
eſt terminus, à quo computantur latitudines omnium ſtella-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-292-04
"
xlink:href
="
note-292-04a
"
xml:space
="
preserve
">Ecliptica
<
lb
/>
terminus
<
lb
/>
eſt, à quo la
<
lb
/>
titudines
<
lb
/>
aſtrorũ ſu-
<
lb
/>
putantur.</
note
>
rum, punctorumque cæli, quemadmodum Aequator omnes declinationes
<
lb
/>
aſtrorum terminat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10785
"
xml:space
="
preserve
">In hoc enim differt latitudo ſtellarum ab earundem decli-
<
lb
/>
natione, quòd latitudo eſt diſtantia ab Ecliptica, declinatio uero diſtantia ab
<
lb
/>
Aequatore: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10786
"
xml:space
="
preserve
">quamuis nonnulli, inter quos etiam eſt auctor noſter, ſine ullo di
<
lb
/>
ſcrimine utramq; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10787
"
xml:space
="
preserve
">diſtantiam interdum appellent declinationem, non tñ ſim-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-292-05
"
xlink:href
="
note-292-05a
"
xml:space
="
preserve
">Latitudo
<
lb
/>
ſtellarum
<
lb
/>
ꝗd, & quo
<
lb
/>
modo à de
<
lb
/>
clinatione
<
lb
/>
difſerat.</
note
>
pliciter. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10788
"
xml:space
="
preserve
">Latitudinem enim dicunt declinationẽ ab Ecliptica; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10789
"
xml:space
="
preserve
">Declinationem
<
lb
/>
uero proprie dictã, declinationem ab Aequatore. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10790
"
xml:space
="
preserve
">Sed ſatius eſt cũ alijs
<
emph
style
="
sc
">A</
emph
>
ſtro-
<
lb
/>
nomis cuilibet harum diſtantiarum propriũ, ac peculiare attribuere nomen.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10791
"
xml:space
="
preserve
">Vtraque autem diſtantia eſt duplex, ſecundum quod ſtella quæuis recedit ab
<
lb
/>
Ecliptica, uel Aequatore in Boream, aut Meridiem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10792
"
xml:space
="
preserve
">Nam ſi ſtella ab Ecliptica
<
lb
/>
ad Boream uergit, dicitur habere latitudinem Septentrionalẽ: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10793
"
xml:space
="
preserve
">Si uero in me-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-292-06
"
xlink:href
="
note-292-06a
"
xml:space
="
preserve
">Latitudo,
<
lb
/>
& declina-
<
lb
/>
tio ſtellarũ
<
lb
/>
borealis, &
<
lb
/>
auſtralis, &
<
lb
/>
qua ratio-
<
lb
/>
ne utraque
<
lb
/>
mẽſuretur.</
note
>
ridiem deflectit, latitudinem Meridionalem habere pronunciatur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10794
"
xml:space
="
preserve
">Eadem ra-
<
lb
/>
tione ſtella recedens ab Aquatore uerſus Septen trionẽ habet declinationem
<
lb
/>
Septentrionalem ſeu Borealem; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10795
"
xml:space
="
preserve
">Recedens autem in Auſtrum, declinationem
<
lb
/>
Auſtralem, Meridionalemve obtinet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10796
"
xml:space
="
preserve
">Latitudinẽ cuiuſcunque ſtellæ metiun-
<
lb
/>
tur Aſtronomi circulo maximo, qui per polos Zodiaci & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10797
"
xml:space
="
preserve
">per centrum ſtellæ
<
lb
/>
ducitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10798
"
xml:space
="
preserve
">Atque hic circulus dici ſolet circulus latitudinis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10799
"
xml:space
="
preserve
">Vnde ab Aſtrono-
<
lb
/>
mis latitudo ſtellæ ita definitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10800
"
xml:space
="
preserve
">Latitudo ſtellæ eſt arcus circuli maximi, qui
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-292-07
"
xlink:href
="
note-292-07a
"
xml:space
="
preserve
">Circulus
<
lb
/>
latitudinis</
note
>
per Zodiaci polos, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10801
"
xml:space
="
preserve
">per centtum ſtellæ incedit, interceptus inter Eclipticam
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10802
"
xml:space
="
preserve
">uerum locum ſtellę Gradus autem Eclipticæ, per quem circulus latitudinis
<
lb
/>
tranſit, dicitur gradus longitudinis ſtellæ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10803
"
xml:space
="
preserve
">Oſtendit enim, quot gradus interci
<
lb
/>
piantur inter ipſum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10804
"
xml:space
="
preserve
">principium ♈, à quo longitudo ſtellæ cuiuſuis ſumi
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-292-08
"
xlink:href
="
note-292-08a
"
xml:space
="
preserve
">Longitudo
<
lb
/>
ſtellæ quid</
note
>
debet, ſecundum ſucceſſio nem ſignorũ procedendo; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10805
"
xml:space
="
preserve
">Vt longitudo ſtellæ non
<
lb
/>
ſit aliud, quàm arcus Eclipticæ ab initio ♈, uſque ad circulum latitudinis
<
lb
/>
ſtellæ ſecundum ſignorum ſeriem computatus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s10806
"
xml:space
="
preserve
">Declinatio uero ſtellæ </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>