Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N1EE3A">
            <pb pagenum="263" xlink:href="026/01/297.jpg"/>
            <p id="N20B6E" type="main">
              <s id="N20B70">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              82.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N20B7C" type="main">
              <s id="N20B7E">
                <emph type="italics"/>
              Cum planus lapis per lineam incidentiæ valdè obliquam in ſuperficiem
                <lb/>
              aquæ proijcitur, quaſi repit lapis in ipſa ſuperficie ſeu plurimo ſaltu diſcurrit
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N20B89">
                <lb/>
              quia ſcilicet modica reſiſtentia ſufficit ad reflexionem, cum angulus in­
                <lb/>
              cidentiæ eſt obliquior, vt conſtat ex dictis; </s>
              <s id="N20B90">vt tamen longiorem tractum
                <lb/>
              percurrat lapis, ita proiiciendus eſt, vt eius horizonti planior ſuperficies
                <lb/>
              ſit parallela; </s>
              <s id="N20B98">immò tantillùm portio anthica attollatur: cur autem, &
                <lb/>
              quomodo reſiſtat ſuperficies aquæ, dicemus ſuo loco. </s>
            </p>
            <p id="N20B9E" type="main">
              <s id="N20BA0">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              83.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N20BAC" type="main">
              <s id="N20BAE">
                <emph type="italics"/>
              Immò ſæpiùs accidit maiorum tormentorum pilas ab aqua reflecti aliquo­
                <lb/>
              ties, vt multis experimentis comprobatum eſt
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N20BB9">nec enim ab interiore maris
                <lb/>
              fundo reflecti poſſunt, ſed lineam incidentiæ valdè obliquam eſſe neceſ­
                <lb/>
              ſe eſt; habes egregium experimentum apud Mercennum in phœn. </s>
              <s id="N20BC1">
                <lb/>
              Balliſt propoſitione 25. ab illuſtri viro petro Petito obſeruatum, quo
                <lb/>
              duntaxat aſſerit pilam è tormento ferreo 10 pedes longo, & horizontali
                <lb/>
              parallelo emiſſam, quinquies à ſuperficie Oceani reflexam fuiſſe; ſed de
                <lb/>
              hoc paulò pòſt. </s>
            </p>
            <p id="N20BCC" type="main">
              <s id="N20BCE">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              84.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N20BDA" type="main">
              <s id="N20BDC">
                <emph type="italics"/>
              Addo vnum, quod ſæpiùs obſeruatum eſt in illo iactu planorum lapidum,
                <lb/>
              quòd ſcilicet ſub finem iactus quaſi in orbem dextrorſum reflectantur
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N20BE7">cuius
                <lb/>
              ratio manifeſta eſt motus orbis horizontali parallelus, qui præter motum
                <lb/>
              centri lapidi impreſſus eſt; </s>
              <s id="N20BEF">quia faciliùs deſtruitur motus centri, quàm
                <lb/>
              motus orbis; </s>
              <s id="N20BF5">vnde ſub finem hic illum in ſuas partes trahit, dextrorſum
                <lb/>
              ſcilicet, ſi dextra proiiciatur lapis; </s>
              <s id="N20BFB">quia duobus primis digitis poſterior
                <lb/>
              lapidis portio ſiniſtrorſum inflectitur; igitur anterior dextrorſum, in
                <lb/>
              quo non eſt difficultas. </s>
            </p>
            <p id="N20C03" type="main">
              <s id="N20C05">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              85.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N20C11" type="main">
              <s id="N20C13">
                <emph type="italics"/>
              Cum proiicitur globus in aquam per lineam incidentiæ obliquam, ſi non re­
                <lb/>
              flectitur ab ipſa ſuperficie aquæ; </s>
              <s id="N20C1B">incuruatur eius linea producta per mediam
                <lb/>
              aquam,
                <emph.end type="italics"/>
              v.g. ſit vas ABD G, ſolidum aquæ vaſe contentum CBDF; </s>
              <s id="N20C26">li­
                <lb/>
              nea obliqua incidentiæ globi projecti IH, producta HD: </s>
              <s id="N20C2C">dico quod
                <lb/>
              frangetur in H, & quaſi refringetur in HE; </s>
              <s id="N20C32">experientia certiſſima eſt; </s>
              <s id="N20C36">
                <lb/>
              ratio verò eſt, quia cùm vis reflexiua puncti H ſit aliqua, hoc eſt, cùm ſit
                <lb/>
              aliquid determinationis nouæ, quæ haud dubiè minor eſt priore, debet
                <lb/>
              neceſſariò mutari linea; </s>
              <s id="N20C3F">quod autem ſit aliquid determinationis nouæ
                <lb/>
              in H, patet ex eo quod angulus incidentiæ ſit valdè obliquus, reflectitur
                <lb/>
              globus; igitur in altero angulo incidentiæ debet eſſe aliquid nouæ de­
                <lb/>
              terminationis. </s>
              <s id="N20C49">Secundò, quia plùs reſiſtit aqua, quàm aër; </s>
              <s id="N20C4D">igitur fran­
                <lb/>
              gitur prior determinatio, & hæc eſt vera ratio huius effectus, quem ali­
                <lb/>
              qui obſeruarunt; </s>
              <s id="N20C55">Et fortè dici poſſet refractio motus, quæ prorſus eſt
                <lb/>
              contraria refractioni luminis; </s>
              <s id="N20C5B">quippe refractio luminis talis eſt, vt radius
                <lb/>
              primo medio raro in denſum incidens incuruetur ad perpendicularem,
                <lb/>
              cum tamen linea motus obliquè incidens è medio raro in denſum incur-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>