Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
279
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1838
"/>
<
lb
/>
Quia verò poſſes obiicere ſeparationem formę, ſeu eſſentiæ à materia ſenſili
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
eſſe, niſi rationis
<
lb
/>
opus, quia tum forma, tum eſſentia ſemper in materia ſenſili conſiſtant; audi nunc quæ me mo
<
lb
/>
ueant ad credendum hęc
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
reipſa ſeparari. </
s
>
<
s
>Primùm quidem eſſentia ponitur in forma,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
<
lb
/>
materia, & ea
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
quæ ſolùm mente comprehendi poſsit: ſed cum forma, tum materia quæ
<
lb
/>
in mentem cadit, quanuis ſint in materia ſenſili, nec
<
expan
abbr
="
vſq̃
">vſquae</
expan
>
extent ab ea ſecreta; at ſuapte natura
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
magis hac quàm illa materia ſenſili terminantur,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ſed generatim
<
expan
abbr
="
quæcunq.
">quæcunque</
expan
>
conditiones offeren
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1839
"/>
<
lb
/>
tur, eas accipient, modò ſecum congruant & tolerari poſsint. </
s
>
<
s
>eius res ſignum, quae idem agens per
<
lb
/>
eandem formam complures effectus conſimiles gignere poteſt. </
s
>
<
s
>Ergo etiam natura ſeparantur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Prętereà docens Ariſtoteles, vt compoſitum ex duob. </
s
>
<
s
>primordiis conflatum ſit, inquit, rationem
<
lb
/>
compoſiti in componentium rationes diſſolui. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Ergo rationes principiorum natura priores. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
nõ
">non</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1840
"/>
<
lb
/>
ita dices diſſolui rationem compoſiti, in rationem eius quod eſt; ſed contrà rationem eius quod
<
lb
/>
eſt, in rationem prædicamentorum. </
s
>
<
s
>Idcirco nos monebat Ariſtoteles,
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
<
expan
abbr
="
eorũ
">eorum</
expan
>
quorum rationes
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1841
"/>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
ſepararẽtur
">ſepararentur</
expan
>
,
<
expan
abbr
="
geminã
">geminam</
expan
>
eſſe naturam, quorundam ſanè quorum ſubſtantia prior eſſet, ea verò ſunt,
<
lb
/>
quorum ſubſtantia eſſe excellit, aliorum verò minimè, quorum .ſ. </
s
>
<
s
>ſubſtantia ſine illo non conſi
<
lb
/>
ſteret. </
s
>
<
s
>Sed ea natura ſine his determinatis eſſe
<
expan
abbr
="
põt
">potest</
expan
>
, nec habet eſſe, quòd ſit in alio. </
s
>
<
s
>Quamobrem
<
lb
/>
non ratione ſola, ſed etiam natura ſecernuntur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Neq.
">Neque</
expan
>
ſpectatur quòd actu nunquam ſeparentur,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1842
"/>
<
lb
/>
ſed quòd illorum eſſe non ſit in alio poſitum. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Nanq.
">Nanque</
expan
>
etiam ſubſtantia nuſquàm extat ſine acci
<
lb
/>
dente, nihilo ſecius eſſe ſubſtantiæ diuerſum eſt ab eſſe accidentis, & eo quoque natura prius.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Ideòq́
">Ideòque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſicut accidens & ſubſtantia re diſiunguntur, quanuis actu non ſeparentur, ſic quoque de
<
lb
/>
forma & eſſentia
<
expan
abbr
="
dicendũ
">dicendum</
expan
>
eſt, ſi cum compoſito & materia ſenſili conferantur. </
s
>
<
s
>Atqui dices, eſſe
<
lb
/>
nihil addit, eſt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
tranſcendens, & ad vnum. </
s
>
<
s
>Vide obſecro quantum decipiaris, & impliceris fal
<
lb
/>
lacia ſecundùm figuram dictionis. </
s
>
<
s
>Non'ne eſt eſſe accidentis? </
s
>
<
s
>non'ne ſubſtantiæ? </
s
>
<
s
>Nunquid fate
<
lb
/>
beris eſſe acciddentis nihil addere alteri eſſe? </
s
>
<
s
>nunquam te ita ineptum credam: illud & verò fa
<
lb
/>
beris eſſe accidentis nihil addere accidenti, ſic
<
expan
abbr
="
quoq.
">quoque</
expan
>
eſſe dicitur & de
<
expan
abbr
="
cõpoſito
">compoſito</
expan
>
& de eſſentia:
<
lb
/>
non eſt idem eſſe vtriuſque. </
s
>
<
s
>Si igitur eſſe quod dicitur de compoſito, cum compoſito confera
<
lb
/>
tur,
<
expan
abbr
="
vtiq.
">vtique</
expan
>
nihil addet. </
s
>
<
s
>ſed ſi eſſe, quod de
<
expan
abbr
="
cõpoſito
">compoſito</
expan
>
prædicatur, cùm eſſe eſſentiæ & formæ compa
<
lb
/>
retur; dicam & conſtantiſsimè
<
expan
abbr
="
defendã
">defendam</
expan
>
eſſe illud & ipſi eſſentiæ aliquid addere, & poſterius na
<
lb
/>
tura, & re, ideſt, eſſentia diſcrepans, non ſecus àc diſcrepet eſſentia cauſſæ ab ipſo effecto, ſiquan
<
lb
/>
do ſeorſum
<
expan
abbr
="
cõſideretur
">conſideretur</
expan
>
, tametſi non exiſtit extra
<
expan
abbr
="
effectũ
">effectum</
expan
>
, vt lignum, ſiquis aduertat, ex quo
<
expan
abbr
="
factũ
">factum</
expan
>
<
lb
/>
eſt
<
expan
abbr
="
ſcamnũ
">ſcamnum</
expan
>
; interit in ſcamno vt pars, & quia prius extitit
<
expan
abbr
="
lignũ
">lignum</
expan
>
, quàm ex eo fieret
<
expan
abbr
="
ſcamnũ
">ſcamnum</
expan
>
, reipſa
<
lb
/>
ſcamnum à ligno ſegregabit, cùm poſteà fabricatum fuerit
<
expan
abbr
="
ſcamnũ
">ſcamnum</
expan
>
,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
eius forma ab artifice ſe
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1843
"/>
<
lb
/>
parata, & in materia poſita, & ipſum à
<
expan
abbr
="
cõpoſito
">compoſito</
expan
>
ſola ratione differre profitebitur, eo
<
expan
abbr
="
tamẽ
">tamen</
expan
>
modo
<
lb
/>
quo poſterius à priore, & id quod eſt ad
<
expan
abbr
="
vnũ
">vnum</
expan
>
, à ſuis partibus ſeparari didiciſti: ac ſi ita re differre
<
lb
/>
acciperent D. Thomæ ſectatores,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
nominum
<
expan
abbr
="
poteſtatẽ
">poteſtatem</
expan
>
perturbarent, eos approbarem, ſi ſe
<
lb
/>
cus, non poſſem non diſſentire. </
s
>
<
s
>Nec aliud quicquam rationes eorum conuincunt. </
s
>
<
s
>Neque hanc
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
ſententiã
">ſententiam</
expan
>
demoliuntur ea quæ
<
expan
abbr
="
opponũt
">opponunt</
expan
>
aduerſarij. </
s
>
<
s
>ſiquidem vbi dicitur, duos fore terminos ge
<
lb
/>
nerationis, id inficiemur. </
s
>
<
s
>Nam terminus eſt eſſe, quod eſt eſſe actu. </
s
>
<
s
>Cùm verò opponunt, formam
<
lb
/>
eſſe eiuſmodi
<
expan
abbr
="
terminũ
">terminum</
expan
>
,
<
expan
abbr
="
ideòq́
">ideòque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>cùm forma ſeparetur ab eſſe, poterit eſſe quidem generatio,
<
expan
abbr
="
neq.
">neque</
expan
>
<
lb
/>
tamen erit res. </
s
>
<
s
>Specta, amabo te, hîc quàm parùm ſibi conſtet ille qui ita opponit. </
s
>
<
s
>Etenim de eſ
<
lb
/>
ſentia
<
expan
abbr
="
diſſerit̃
">diſſeritur</
expan
>
ipſe verò accipit
<
expan
abbr
="
formã
">formam</
expan
>
quæ eſt pars eſſentiæ,
<
expan
abbr
="
differẽs
">differens</
expan
>
ab
<
expan
abbr
="
eſsẽtia
">eſsentia</
expan
>
, veluti pars à toto.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Sed hoc miſſo animaduerte quæſo quo vitio laboret hoc argumentum: nam fallit recipiens
<
lb
/>
ſimpliciter id quod verum eſt cum aliqua
<
expan
abbr
="
cõditione
">conditione</
expan
>
: ſic
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
terminus eſt forma, non per ſe nuda,
<
lb
/>
ſed vt eſt in materia,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
illa
<
expan
abbr
="
quidẽ
">quidem</
expan
>
ſenſili. </
s
>
<
s
>Proinde
<
expan
abbr
="
ẽt
">etiam</
expan
>
ceſſat illa dubitatio. </
s
>
<
s
>Tametſi forma eſt ip
<
lb
/>
ſum quid eſt, forma
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
gignitur, quid eſt verò eſt æternum: quandò forma generatur propter
<
lb
/>
materiam ſenſilem, dum .ſ. </
s
>
<
s
>ab agente collocatur in materia apparata: in hac
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
prima ineſt origo
<
lb
/>
tranſmutationis ſubſtantiæ, quid eſt
<
expan
abbr
="
aũt
">aut</
expan
>
, ab hoc materiæ genere ſegregatur. </
s
>
<
s
>Forma verò in mate
<
lb
/>
ria nil eſt aliud àc
<
expan
abbr
="
cõpoſitum
">compoſitum</
expan
>
, & eſſe compoſiti proprium, vt quanuis eſſe formæ & eſſe materiæ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1844
"/>
<
lb
/>
ſeorſum ſit
<
expan
abbr
="
vniuſcuiuſq.
">vniuſcuiuſque</
expan
>
proprium, & ſuo
<
expan
abbr
="
cuiuſq.
">cuiuſque</
expan
>
proprio & peculiari modo, & eſſe formæ ſit
<
lb
/>
perfectio, materia verò ſenſilis
<
expan
abbr
="
imperfectũ
">imperfectum</
expan
>
, atque poteſtas: at forma in materia ſenſili, tum illud
<
lb
/>
in actu ſunt, quod eſt compoſitum propter
<
expan
abbr
="
vtriuſq.
">vtriuſque</
expan
>
naturæ virtutem, vt ſuo loco declarabitur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Firmum ſanè foret
<
expan
abbr
="
argumentũ
">argumentum</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſi forma per ſe poneretur finis generationis: hæc
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
terminus al
<
lb
/>
ter eſſet, & à compoſito ſeparatus. </
s
>
<
s
>Et illa quæſtio vana, ſit'ne accidens, an ſubſtantia: eſt
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
eſſe.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
quemadmodũ
">quemadmodum</
expan
>
id quod ipſi ſupponitur reipſa, mente verò
<
expan
abbr
="
cõmune
">commune</
expan
>
quoddam ad vnum,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
il
<
lb
/>
lud natura poſterius, idcirco reipſa
<
expan
abbr
="
põt
">potest</
expan
>
eſſe compoſitum. </
s
>
<
s
>veruntamen ita ſe habeat ad
<
expan
abbr
="
cõpoſitũ
">compoſitum</
expan
>
,
<
lb
/>
atqui ſi
<
expan
abbr
="
cũ
">cum</
expan
>
eſſentia, & quiditate conferatur, eſt
<
expan
abbr
="
oĩno
">omnino</
expan
>
poſterius & origine & perfectione: ſiqui
<
lb
/>
dem ex illa exiſtat, & ſimiliter ex illius boni participatione
<
expan
abbr
="
ſuã
">ſuam</
expan
>
pręſtantiam conſequatur. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Neq.
">Neque</
expan
>
<
lb
/>
ita ſe habere ad eſſentiam immutat prędicamentum eius cui tribuitur, eſſe
<
expan
abbr
="
.n.
">enim</
expan
>
totidem modis eſt,
<
lb
/>
quot ſunt figurę dictionis: nec quicquam vetat prius & poſterius eſſe, cauſſaúe & effectum,
<
lb
/>
quo minus omnia ſint ex
<
expan
abbr
="
eodẽ
">eodem</
expan
>
prędicamento, & vniuoca nonnunquàm, quo magis naturę </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>