Biancani, Giuseppe
,
Aristotelis loca mathematica
,
1615
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 355
>
Scan
Original
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 355
>
page
|<
<
of 355
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005277
">
<
pb
pagenum
="
16
"
xlink:href
="
009/01/300.jpg
"/>
& adæquatam, propter quam res eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.005278
">Vbi notandum effectum re vera diſtin
<
lb
/>
gui à ſua cauſa, eſſe enim quadratum (qui effectus eſt) non eſt habere, qua
<
lb
/>
tuor angulos rectos ſolum:
<
expan
abbr
="
neq;
">neque</
expan
>
habere quatuor latera æqualia ſolum, ſed
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
vtrunq;
">vtrunque</
expan
>
ſimul in eodem; vnde reſultat totum, ſeu
<
expan
abbr
="
compoſitũ
">compoſitum</
expan
>
, quod eſt quid
<
lb
/>
diuerſum à partibus ſeorſum ſumptis. </
s
>
<
s
id
="
s.005279
">in demonſtratione autem hac, cauſa
<
lb
/>
ſunt partes ſeorſim ſumptæ; effectus verò eſt compoſitum, ex earum vnione
<
lb
/>
reſultans. </
s
>
<
s
id
="
s.005280
">Notandum præterea eandem demonſtrationem procedere à de
<
lb
/>
finitione ſubiecti, nam illa duo quadrati eſſentialia, ex definitione eorum,
<
lb
/>
quæ ſunt in conſtitutione petuntur, quæ conſtitutio eſt inſtar ſubiecti, vt ſu
<
lb
/>
pra monui: ex hac autem definitione partium ſubiecti in demonſtratione
<
lb
/>
contenta, eruitur definitio cauſalis ipſius paſsionis, quæ eſt, quadratum eſt
<
lb
/>
figura habens quatuor angulos rectos, & quatuor latera æqualia, ex tali
<
expan
abbr
="
cõ-ſtructione
">con
<
lb
/>
ſtructione</
expan
>
producta. </
s
>
<
s
id
="
s.005281
">Notandum tandem quouis modo ſiue à cauſa, ſiue ab
<
lb
/>
effectu oſtendantur illa duo eſſentialia quadrati, ineſſe ipſi, nihil referre ad
<
lb
/>
demonſtrationis perfectionem. </
s
>
<
s
id
="
s.005282
">Satis. </
s
>
<
s
id
="
s.005283
">n. </
s
>
<
s
id
="
s.005284
">eſt, ſi habeamus rei cauſam
<
expan
abbr
="
propriã
">propriam</
expan
>
,
<
lb
/>
ita vt aliter ſe habere nequeat. </
s
>
<
s
id
="
s.005285
">ſexcentæ huiuſmodi per formalem cauſam,
<
lb
/>
apud Euclid. Archim Appoll. </
s
>
<
s
id
="
s.005286
">& alios Geometras reperies. </
s
>
<
s
id
="
s.005287
">vide Appendi
<
lb
/>
cem, ad finem operis, in qua omnes primi elem. </
s
>
<
s
id
="
s.005288
">demonſtrationes reſolutas
<
lb
/>
inuenies,
<
expan
abbr
="
plurimasq́
">plurimasque</
expan
>
; à cuſa formali.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.005289
">Sed iam materialem cauſam indagemus,
<
expan
abbr
="
idq́
">idque</
expan
>
; duce Ariſt. accipiamus igi
<
lb
/>
tur celeberrimam illam 32. primi elem. </
s
>
<
s
id
="
s.005290
">quam Mathematicis
<
expan
abbr
="
ſoiẽt
">ſolent</
expan
>
aduerſa
<
lb
/>
rij opponere. </
s
>
<
s
id
="
s.005291
">& quoniam ſupra tex. 23. 1. Poſter. nos eam per cauſam ma
<
lb
/>
terialem procedere oſtendimus, ideò ne actum agamus,
<
expan
abbr
="
explicationẽ
">explicationem</
expan
>
illam
<
lb
/>
nunc opus eſt relegere. </
s
>
<
s
id
="
s.005292
">Hoc tamen loco partem ipſius primam, angulum,
<
lb
/>
videlicet externum cuiuſuis trianguli, æqualem eſſe duobus internis, & op
<
lb
/>
poſitis, examinabo; cuius medium, ſi ad rigorem demonſtrationis rediga
<
lb
/>
tur, eſt hoc; externus angulus eſt diuiſibilis in duos angulos, quorum ſingu
<
lb
/>
li ſingulis internis ſunt æ quales, ergo
<
expan
abbr
="
etiã
">etiam</
expan
>
totalis anguius erit æqualis am
<
lb
/>
bobus internis ſimul ſumptis. </
s
>
<
s
id
="
s.005293
">Quod autem externus angulus ſit diuiſibilis
<
lb
/>
in duas partes æquales internis angulis probat diuidendo illum per lineam
<
lb
/>
illam oppoſito trianguli lateri parallelam, vnde ſtatim ex parallelarum na
<
lb
/>
tura apparet partiales angulos anguli externi æquales eſſe internis triangu
<
lb
/>
li; ex quo ſequitur totum externum angulum eſſe æqualem duobus internis
<
lb
/>
ſimul ſumptis. </
s
>
<
s
id
="
s.005294
">Hic autem modus argumentandus, à partibus poſsibilibus ad
<
lb
/>
totum, eſſe à cauſa materiali, apud omnes Philoſophos in
<
expan
abbr
="
cõfeſſo
">confeſſo</
expan
>
eſt, & Ari
<
lb
/>
ſtot. ipſe tex. 3. 5. Metaph. id aſſerit. </
s
>
<
s
id
="
s.005295
">& tex. 11. 2. Poſter. vtitur ſimili
<
expan
abbr
="
exẽ-plo
">exem
<
lb
/>
plo</
expan
>
ad
<
expan
abbr
="
materialẽ
">materialem</
expan
>
cauſam explicandam. </
s
>
<
s
id
="
s.005296
">quamuis autem Geometræ non di
<
lb
/>
cant talem angulum, vel talem figuram eſſe
<
expan
abbr
="
diuiſibilẽ
">diuiſibilem</
expan
>
in partes æquales alijs
<
lb
/>
quibuſdam, ſed ſtatim diuidant, id faciunt breuitatis cauſa; vtuntur enim
<
lb
/>
actu pro potentia, quia actus potentiam ſupponit, quòd optimè Ariſtot. 9.
<
lb
/>
Metaphyſ. tex. 20. annotauit, ſic; Deſcriptiones quoque actu inueniuntur,
<
lb
/>
diuidentes namque inueniunt, quòd ſi diuiſæ eſſent, manifeſtæ eſſent, nunc
<
lb
/>
autem inſunt potentia, &c. </
s
>
<
s
id
="
s.005297
">Cuius loci noſtram ſuperius allatam explicatio
<
lb
/>
nem habes. </
s
>
<
s
id
="
s.005298
">per deſcriptiones autem intelligit Geometricas demonſtratio
<
lb
/>
nes, vt ſæpius ſupra in opere oſtenſum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.005299
">Innumeræ ſunt apud Geometras,
<
lb
/>
quę per hanc poſsibilem diuiſionem procedunt,
<
expan
abbr
="
quęq;
">quęque</
expan
>
ideò ſunt à cauſa </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>