Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae

Table of handwritten notes

< >
< >
page |< < (287) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div191" type="section" level="1" n="191">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6852" xml:space="preserve">
              <pb o="287" file="0301" n="301" rhead="DETUBIS CAPILLARIBUS VITREIS."/>
            aquam recepit ad altitudinem 2 pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6853" xml:space="preserve">8 {1/4} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s6854" xml:space="preserve">rurſus abbreviatus ad
              <lb/>
            longitudinem 2 {1/2} pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6855" xml:space="preserve">admiſit Aquam fere ad eandem altitudinem
              <lb/>
            2 poll. </s>
            <s xml:id="echoid-s6856" xml:space="preserve">8 {1/4} lin. </s>
            <s xml:id="echoid-s6857" xml:space="preserve">ſæpius tamen modo ad 2 pollices 3, 4, vel 5 lineas.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6858" xml:space="preserve">longitudinis tandem 2 pollicum abripuit Aquam uſque ad ſummam
              <lb/>
            oram, idque perpetuo fecit, cum abrumpendo portionem accipiebat
              <lb/>
            longitudinem 1, vel {1/2} pollicis, aut 5, 4, 3, linear. </s>
            <s xml:id="echoid-s6859" xml:space="preserve">in quibus ca-
              <lb/>
            ſibus Aqua ſemper totum tubum ab imo ad ſummum uſque imple-
              <lb/>
            vit: </s>
            <s xml:id="echoid-s6860" xml:space="preserve">prolixior videri in his tentaminibus poſſem, niſi cum Clariſſi-
              <lb/>
            mo Geometra aliter ſtatuente res nobis fuiſlet, atque ex his ſolis
              <lb/>
            hypotheſis valde ingenioſa ad explicanda tuborum capillarium phæ-
              <lb/>
            nomena penitus rueret, veneratio magno debita Viro jubebat, ne
              <lb/>
            præcipitantia aut temeritate pergeremus, ſed multis convinceremus
              <lb/>
            potius argumentis: </s>
            <s xml:id="echoid-s6861" xml:space="preserve">Contemplando noſtras obſervationes detegimus
              <lb/>
            facile quomodo in errorem labi potuiſſemus, ſiunum alterumve tan-
              <lb/>
            tum inſtituiſſemus tentamen, nam in tentamine hujus (15) tertio,
              <lb/>
            tubus longitudinis 11 pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6862" xml:space="preserve">Aquam elevavit ad 3 {7/10} pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6863" xml:space="preserve">quem-
              <lb/>
            admodum idem tubus longitudinis 8 {1/2} pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6864" xml:space="preserve">ipſam abripuit: </s>
            <s xml:id="echoid-s6865" xml:space="preserve">imo
              <lb/>
            ſive longitudinem 4 {1/2} pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6866" xml:space="preserve">ſive 4 pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6867" xml:space="preserve">habuerit, ad eandem al-
              <lb/>
            titudinem 3 {3/10} pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6868" xml:space="preserve">aquam ſuſpendit. </s>
            <s xml:id="echoid-s6869" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6870" xml:space="preserve">in quarto tentamine tu-
              <lb/>
            bus 8 pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6871" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s6872" xml:space="preserve">6 pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6873" xml:space="preserve">aquam ejuſdem altitudinis 3 pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6874" xml:space="preserve">in ſe
              <lb/>
            continuit quamobrem nonnulli dantur caſus, in quibus idem tubus
              <lb/>
            diverſæ longitudinis, ad eandem altitudinem Aquam elevat, qui
              <lb/>
            caſus procul dubio Cl. </s>
            <s xml:id="echoid-s6875" xml:space="preserve">Carreum in errorem conjecit.</s>
            <s xml:id="echoid-s6876" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6877" xml:space="preserve">Concludimus ex his Experimentis vim aut cauſam elevantem A-
              <lb/>
            quam per totam tubi longitudinem eſſe diffuſam, quo igitur longior
              <lb/>
            tubus exiſtit, eo major quantitas virium elevantium Aquam datur,
              <lb/>
            niſi id enim foret, ſed modo æqualis vis, tubo brevi longove poſi-
              <lb/>
            to, etiam ad eandem altitudinem aqua introrſum abriperetur: </s>
            <s xml:id="echoid-s6878" xml:space="preserve">Agit
              <lb/>
            igitur vis elevans tubi in diſtantiam & </s>
            <s xml:id="echoid-s6879" xml:space="preserve">quidem in magnam, nam tu-
              <lb/>
            bi 3 {1/2} pedum pars ſuperior 1 {1/2} pedum tantundem virium habet, qui-
              <lb/>
            bus Aquam ad {1/2} pollicem attollit, cum reliqua pars 2 pedum ipſam
              <lb/>
            ad 12 {1/2} pollices ſuſpendat, imo vim tubi ad majorem exporrigi di-
              <lb/>
            ſtantiam quam 1 {1/2} ped. </s>
            <s xml:id="echoid-s6880" xml:space="preserve">ex aliis experimentis cum tubis multo lon-
              <lb/>
            gioribus & </s>
            <s xml:id="echoid-s6881" xml:space="preserve">gracilioribus captis probari poſſet: </s>
            <s xml:id="echoid-s6882" xml:space="preserve">Occupatus fui ali-
              <lb/>
            quamdiu in eruenda quadam proportione inter longitudinem Tubi
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s6883" xml:space="preserve">altitudinem elevatæ Aquæ, abſque proportione enim non </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>