Huygens, Christiaan, Christiani Hugenii opera varia; Bd. 1: Opera mechanica

Table of contents

< >
< >
page |< < (196) of 434 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div403" type="section" level="1" n="156">
          <pb o="196" file="0274" n="301" rhead="CHRIST. HUGENII INSTITUTIO"/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div404" type="section" level="1" n="157">
          <head xml:id="echoid-head187" style="it" xml:space="preserve">V.</head>
          <head xml:id="echoid-head188" style="it" xml:space="preserve">Reducere horologia ad rectam dierum menſuram vel cogno-
            <lb/>
          ſcere quanto citius vel tardius ſpatio 24 horarum movean-
            <lb/>
          tur.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4313" xml:space="preserve">Obſerva, dies ab una ad alteram meridiem aliquantulum
              <lb/>
            differre quæ cauſa eſt cur horologium, licet prorſus exactum
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s4314" xml:space="preserve">ſecundum mediorum dierum menſuram moveatur, non ſem-
              <lb/>
            per cum ſole conveniat. </s>
            <s xml:id="echoid-s4315" xml:space="preserve">Sed ut hæc inæqualitas æquetur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4316" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſemper ope Horologii ſcire poſſimus, quam horam indicat Sol,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s4317" xml:space="preserve">conſequenter num horologium ad rectam mediorum die-
              <lb/>
            rum menſuram diſpoſitum ſit, conducit ſequens tabula cu-
              <lb/>
            jus uſus talis eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s4318" xml:space="preserve">Quando primum horologium conſtituendum
              <lb/>
            eſt, ſubtrahe ex hora ſolari obſervatâ æquationem ejus diei quæ
              <lb/>
            in tabula reperitur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4319" xml:space="preserve">diſpone horologium ad reſiduas horas,
              <lb/>
            minuta prima & </s>
            <s xml:id="echoid-s4320" xml:space="preserve">ſecunda: </s>
            <s xml:id="echoid-s4321" xml:space="preserve">ubi poſt aliquot dies quæritur
              <lb/>
            hora ſolaris, adde ad horam horologii æquationem diei ul-
              <lb/>
            timi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4322" xml:space="preserve">aggregatum erit hora ſolaris, ſi horologium exacte
              <lb/>
            fuit adaptatum, ſecundum menſuram dierum mediorum; </s>
            <s xml:id="echoid-s4323" xml:space="preserve">ve-
              <lb/>
            rum ut hæ obſervationes quam certiſſime inſtituantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4324" xml:space="preserve">
              <lb/>
            horologia ad menſuram adaptentur antequam in navem infe-
              <lb/>
            rantur, methodus ſequens aptiſſima eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s4325" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4326" xml:space="preserve">Duc lineam meridianam in pavimento, cujus operationis
              <lb/>
            methodi ſatis notæ ſunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s4327" xml:space="preserve">obſervandum præterea ſummam hic
              <lb/>
            non requiri exactitudinem; </s>
            <s xml:id="echoid-s4328" xml:space="preserve">Porro, directe ſuper lineam meri-
              <lb/>
            dianam, ſuſpende 2 fila appenſis infra ponderibus, vel aliter
              <lb/>
            verticaliter tendantur, certosque a ſe mutuò diſtent pedes,
              <lb/>
            quo plures eo melius.</s>
            <s xml:id="echoid-s4329" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s4330" xml:space="preserve">Ubi dein medietas ſolis videtur exacte ex adverſo ambo-
              <lb/>
            rum ſilorum (ad quod requiritur vitrum obſcuri coloris, vel
              <lb/>
            in fuligine candelæ denigratum) eo momento horologiorum
              <lb/>
            indices diſponendi ſunt, non exacte in 12 horas, ſed tanto ma-
              <lb/>
            gis retrorſum, quanta eſt æquatio illius diei in Tabula: </s>
            <s xml:id="echoid-s4331" xml:space="preserve">ex. </s>
            <s xml:id="echoid-s4332" xml:space="preserve">gr.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s4333" xml:space="preserve">ſi fuerit 22 dies Martii, cujus æquatio in Tabula eſt 8 min. </s>
            <s xml:id="echoid-s4334" xml:space="preserve">
              <lb/>
            3 ſec: </s>
            <s xml:id="echoid-s4335" xml:space="preserve">hæc ſunt ſubducenda ex 12 horis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s4336" xml:space="preserve">reſiduum erit
              <lb/>
            11 horæ 51 min. </s>
            <s xml:id="echoid-s4337" xml:space="preserve">57 ſec: </s>
            <s xml:id="echoid-s4338" xml:space="preserve">in quot horas minuta & </s>
            <s xml:id="echoid-s4339" xml:space="preserve">ſecunda
              <lb/>
            diſponendi ſunt indices Horologiorum quam primum ſol </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>