Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae

Table of handwritten notes

< >
< >
page |< < (288) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div191" type="section" level="1" n="191">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6883" xml:space="preserve">
              <pb o="288" file="0302" n="302" rhead="DISSERTATIO"/>
            rabitur procul dubio natura, eam licet obvelet circumſtantiis, in
              <lb/>
            quibus mens illico non penetrat: </s>
            <s xml:id="echoid-s6884" xml:space="preserve">anomalias hic dari certum eſt,
              <lb/>
            quæ impediunt quominus aliquid ſtabilire audeamus, nam quomode
              <lb/>
            idem tubus diverſæ longitudinis aquam ad eandem aliquando altitudi-
              <lb/>
            nem attollit? </s>
            <s xml:id="echoid-s6885" xml:space="preserve">quare longior non ſemper excelſius eam elevat breviori?
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6886" xml:space="preserve">ejuſmodi anomaliæ monent non nimis cito proportionem eſſe aſſu-
              <lb/>
            mendam inter altitudines Aquæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s6887" xml:space="preserve">longitudines tuborum, priuſquam
              <lb/>
            cauſam impedimenti melius intellexerimus: </s>
            <s xml:id="echoid-s6888" xml:space="preserve">reſtat igitur hoc pro-
              <lb/>
            blema hactenus non ſolutum: </s>
            <s xml:id="echoid-s6889" xml:space="preserve">Notare tamen in genere poſſumus,
              <lb/>
            breviores tubos plus Aquæ, reſpectu ſuæ longitudinis habito, ele-
              <lb/>
            vare quam longiores, tubus enim duorum pedum elevavit modo
              <lb/>
            Aquam ad 3 {9/10} pollices, cum tubus unius pedis eam in ſe abripuit ad
              <lb/>
            3 {5/10} pollic. </s>
            <s xml:id="echoid-s6890" xml:space="preserve">atque tubus duorum pollicum Aquam ſuſtulit uſque ad
              <lb/>
            alterum extremum.</s>
            <s xml:id="echoid-s6891" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div192" type="section" level="1" n="192">
          <head xml:id="echoid-head204" xml:space="preserve">EXPERIMENTUM XVI.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6892" xml:space="preserve">Si capiantur tubi vitrei, ante aliquot tempus, menſes vel annos
              <lb/>
            confecti, qui jacuerunt aëri aperto expoſiti, aut optime ſervati fuerunt
              <lb/>
            in thecis capſulisve; </s>
            <s xml:id="echoid-s6893" xml:space="preserve">horum alterutrum extremum immittatur A-
              <lb/>
            quæ, hæc vel nequaquam, vel tantillum adſcendere obſervabitur,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s6894" xml:space="preserve">ſi aliquantulum introiverit, immota manebit, tubo licet in-
              <lb/>
            verſo.</s>
            <s xml:id="echoid-s6895" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6896" xml:space="preserve">Videmus igitur aërem ſuperficiei internæ horum tuborum aliquid
              <lb/>
            illinire, quod inſtar olei vel obturaculi reſiſtit Aquæ, atque vim
              <lb/>
            elevantem tubi tollit, aut impedit, hoc forſitan in tubo inſtar Æ-
              <lb/>
            ruginis ſe habet, accreſcentis metallis: </s>
            <s xml:id="echoid-s6897" xml:space="preserve">hinc non dubito, quin Phi-
              <lb/>
            loſophi tentantes hæc Experimenta cum tubis aliquamdiu ante con-
              <lb/>
            fectis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6898" xml:space="preserve">hujuſmodi cruſtâ obſitis, ſæpe nullos effectus obſervarint;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6899" xml:space="preserve">videntur ejuſmodi profecto decepiſſe Sinclarium, dicentem, in tubum
              <lb/>
            ar idum vix, aut non, adſcendere Aquam. </s>
            <s xml:id="echoid-s6900" xml:space="preserve">Tract. </s>
            <s xml:id="echoid-s6901" xml:space="preserve">de Gravit. </s>
            <s xml:id="echoid-s6902" xml:space="preserve">pag. </s>
            <s xml:id="echoid-s6903" xml:space="preserve">161. </s>
            <s xml:id="echoid-s6904" xml:space="preserve">
              <lb/>
            tum quoque Cl. </s>
            <s xml:id="echoid-s6905" xml:space="preserve">Petitum in L’Hiſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s6906" xml:space="preserve">de L’Acad. </s>
            <s xml:id="echoid-s6907" xml:space="preserve">Roy. </s>
            <s xml:id="echoid-s6908" xml:space="preserve">A°. </s>
            <s xml:id="echoid-s6909" xml:space="preserve">1724. </s>
            <s xml:id="echoid-s6910" xml:space="preserve">
              <lb/>
            idem repetentem: </s>
            <s xml:id="echoid-s6911" xml:space="preserve">nam adſcendit Aqua in tubos aridiſſimos, no-
              <lb/>
            vos, brevi ante confectos, verum non in antiquos, quorum ſuper-
              <lb/>
            ficiei Aër cruſtam induxit, ſolvendo aut ſalia, ex quibus vitrum
              <lb/>
            conficitur, aut relinquendo aliquid terreſtre ſuæ ſubſtantiæ, </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>