Clavius, Christoph - Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

304288GNOMONICES tentium maximus. Cum enim hic arcus circulus ſit, ex coroll. propoſ, 4. ſuperioris libri, & eum
per propoſ. 14. eiuſdem libri tangant horæ ab ortu, vel occaſu in punctis, in quibus eundem horę
à meridie, vel media nocte ſecant, manifeſtum eſt, lineas dictum circulum tangentes in punctis

210[Figure 210]111022203330 horarum à meridie, vel media nocte, hoc eſt, perpendiculares ad lineas horarum à meridie, vel
media nocte in punctis, vbi prædictum circulum ſecant, monſtrare horas ab occaſu. Quæ autem
horæ ab occaſu quibus horis à meridie, vel media nocte reſpondeant in dicto arcu horarum 24.
docebit tabula ſeptima ſcholii propoſ. 33. ſuperioris lib. pro horologio ſuperiori; pro inferiori
autem idem præſtabit tabula octaua eiuſdem ſcholii. Tranſibunt autem neceſſario hæ lineæ tan-
gentes per horas à meridie, vel media nocte in arcu diurno horarum 14. & nocturno horarum 10.
Ita cernis horam 23. ab occaſu tangere arcum diurnum horarum 24. in hora 11. à meridie, &
44Cõmodiſſima
deſcriptio eiuſ
dem horologii
Italici per arcũ
diurnũ horatũ
24. vna cũ diur
no horarũ 14.
& nocturno ho
rarum 10.5540 tranſire per horam 6. à meridie in arcu diurno horarum 14. Item horam primam ab occaſu tan-
gere priorem arcum in hora 1. à media nocte, & incedere per horam 8. à meridie, in arcu noctur-
no horarum 10. & c. Itaque commodiſſime hora quæcunque ab occaſu deſcribetur in ſuperiori
quidem horologio ex duobus arcubus, quorum vnus ſit diurnus horarum 24. & alter diurnus ho
rarum 14. vel nocturnus horarum 10. In inferiori autem ex duobus, quorum vnus nocturnus ſit
horarum 24. & alter diurnus horarum 10. vel nocturnus horarum 14.

IDEM horologium Italicum conſtruemus per lineam horæ 12. ab ortu, vel occaſu, vt ex ta-
66Gõſtructio eiuſ
dem horologii
Italici per lineã
horæ 12. ab or.
vel occ. & per
lineam horizõ-
talem, ſeu hor
24. ab or. vel
occ. bula ſecunda propoſ. 20. ſuperioris lib. comſtat. Item per lineam horizontalem, ſeu horæ 24. ab
ortu, vel occaſu, vt ex tabula prima eiuſdem propoſ. 20. colligitur, vt in ſuperioribus dictum eſt.
Immo & ex tabula tertia eiuſdem propoſ. perſpicuum erit, quænam horæ ab occaſu ſe mutuo ſe-
7750 cent in linea horæ 6. à meridie, vel media nocte, & c. Linea autem horæ 12. ab ortu, vel occaſu hac
ratione duci poterit. In linea horæ 6. à meridie, vel media nocte ex centro E, abſcindatur recta
E A, gnomoni æqualis, & centro A, ad quodcunque interuallum circulo deſcripto, ſumatur in eo
88Linea horæ 12.
ab or. vel occ.
quomodo in
equinoctiali ho
rologio ducen-
da ſit. arcus B C, altitudini poli æqualis, initio facto à linea E B, & verſus lineam horizontalem progre-
diendo. Deinde ex C, per centrum A, linea recta ducatur, ſecans meridianam lineam in D. Nam
recta lineæ horæ 6. à meridie, vel media nocte parallela ducta per D, monſtrabit horam 12. ab or
tu, vel occaſu. Intelligatur enim circulus B C, circa meridianam lineam conuerti, vſque dum cũ
Meridiano circulo, & eius centrum A, cum mundi centro, ſeu ſtyli vertice coniungatur. Quo po
ſito, erit B, polus mundi, & C, punctum, vbi circulus horæ 12. ab ortu, vel occaſu parallelũ om-
nium ſemper apparentium maximum tangit, Meridianumq́ue ſecat, quòd hic parallelus Meridia
num ſecet in C. Quare recta C A, communis erit ſectio circuli horæ 12. ab ortu, vel occaſu, &

Table of contents

Text layer

Text normalization

Search