Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Table of contents

< >
[231.] 31. Si uiſ{us} ſit extra ſuperficiem ſpeculi cylindracei conuexi, in plano uiſibilis ad axem obli-quo: communis ſectio ſuperficierum reflexionis & ſpeculi erit ellipſis: & plures in eadem conſpi-cua ſuperficie eſſe poſſunt, à quib{us} ad eundem uiſum reflexio fiat. 10. 18 p 7.
[232.] 32. Si communis ſectio ſuperficierum reflexionis & ſpeculi cylindr acei conuexi, fuerit lat{us} cylindri, uel cιrcul{us}: reflexio à quocun communis ſectionis puncto facta, in eadem ſuperficie ſemper fiet. 19. 20 p 7.
[233.] 33. Ab uno cõmunis ſectionis ſuperficierum reflexionis & ſpeculi cylindr acei conuexi pun-cto, unum uiſibilis punctum ad unum uiſum in eadem ſuperficie reflectitur. 22 p 7.
[234.] 34. Si rect a line à reflexionis puncto, ſit perpendicularis ſpeculo cylindraceo conuexo: in-t{us} continuata, tranſibit per centrum circuli baſib{us} par alleli: & contrà. 21 p 7.
[235.] 35. Si à uiſu extra ſpeculi conici conuexirecti ſuperficiem, uel ipſi continuam ſito, recta li-nea cum uertice axis acutum angulũ faciat: duo plana educta per rect{as} à uiſu, ſpeculum tan-gentes & conica latera, per tact{us} puncta tranſeuntia, tangent ſpeculum, & cõſpicuam ſuper-ficiem dimidiat a minorem, à qua ad uiſum reflexio fiat, terminabunt. 1. 2 p 7.
[236.] 36. Si à uiſu recta linea, ſit perpendicularis uertici axis ſpecu- li conici cõuexi recti: duo plana educta per rect{as} ſpeculum in ter- minis diametricirculi, ad baſim paralleli tangentes, & later a co- nica per tact{us} puncta tranſeuntia: tangent ſpeculum: & dimi- diatam ſuperficiem conſpicuam, à qua ad uiſum reflexio fiat, ter- minabunt. 89 p 4.
[237.] 37. Si recta linea à centro uiſ{us}, cum uertice ſpeculi conici conuexi recti angulum obtuſum faciens, continuata concurr at extra ſpeculum, cum diametro circuli ad baſim par alleli conti-nuata: duo plana educta per rect{as} à concurſu ſpeculum in dicto circulo tangentes, & later a conica per tact{us} puncta tranſeuntia, tangent ſpeculum: & ſuperficiem conſpicuam dimidiata maiorem, à qua ad uiſum reflexio fiat: terminabunt. 90 p 4.
[238.] 38. Sirecta linea à uiſu per uerticem ſpeculi conici conuexi recti, continuetur cum conico latere: tota ſuperficies, præter dictum lat{us}, uidebitur. 91 p 4.
[239.] 39. Si recta linea à uiſu in uerticem ſpeculi conici conuexi recti, continuetur cum axe: tota ſuperficies conica uidebitur. 92 p 4.
[240.] 40. Si communis ſectio ſuperficierum, reflexionis & ſpeculi conici conuexi fuerit lat{us} coni-cum: à quolιbet conſpicuæ ſuperficiei puncto ad uiſum reflexio fieri poteſt. 31 p 7.
[241.] 41. Communis ſectio ſuperficierum reflexionis & ſpeculi conici cõuexi eſt lat{us} conicum uel ellipſis: nunquam uerò circul{us}. 12 p 7.
[242.] 42. Si communis ſectio ſuperficierum reflexionis & ſpeculi conici conuexi, fuerit lat{us} co-nicum: reflexio à quocun ipſi{us} puncto facta, in eadem ſuperficie ſemper fiet. 19 p 7.
[243.] 43. Si cõmunis ſectio ſuperficierũ, reflexionis & ſpeculi conici cõuexi fuerit ellipſis: ab uno uel duob. cõſpicuæ ſuperficiei pũctis quib{us}libet, in eadẽ ſuքficie ad uiſum reflexio fieri poteſt. 34 p 7.
[244.] 44. Si uiſ{us} fuerit in caua ſpeculi ſphærici ſuperficie: uidebit totam: ſi intra uel extra: aliâs hemiſp hærium, aliâs pl{us}, aliâs min{us}: ſi in centro: ſe ipſum tantùm uidebit. 71. 72 p 4. 4 p 8.
[245.] 45. Si uiſ{us} ſit extra centrum ſpeculi ſphærici caui: uiſibile à quolibet ei{us} puncto ad uiſum reflecti poteſt: excepto eo, in quod recta à uiſu per centrum ſpeculi ducta, cadit. 6. 3 p 8.
[246.] 46. In ſpeculo cylindraceo cauo ſuperficies reflexionis quatuor habet puncta: uiſ{us}, uiſibilis, reflexionis, & axis, in quod perpendicularis à reflexionis puncto ducta, cadit. 3 p 9.83 p 4.
[247.] 47. Si communis ſectio ſuperficierum, reflexionis & ſpeculi cylindracei caui, fuerit lat{us} cy-lindr aceum, aut circul{us}: reflexio à quocun ſectionis puncto facta, in eadem ſuperficie fiet.
[248.] 48. Si communis ſectio ſuperficierum, reflexionis & ſpeculi cylindracei caui fuerit elli-pſis: à plurib{us} ei{us} punctis idem uiſibile ad eundem uiſum, in eadem ſuperficie reflecti po-teſt. 9 p 9.
[249.] 49. Si uiſ{us} fuerit intra ſpeculum conicum cauum: tota ei{us} ſuperficies uidebitur: ſi extra & recta à uiſu continuetur cum axe, uel conico latere: tot a occultabitur. 5. 2. 9. 3 p 9.
[250.] 50. Si uiſ{us} opponatur baſi ſpeculi conici caui: uiſibile intra ſpeculum poſitum, tantùm uide-bitur. 6 p 9.
[251.] 51. Ab uno cui{us}libet ſpeculi puncto, unum uiſibilis punctum ad unum uiſum reflectitur. 29. 30. 31 p 5. Item 37 p 5: item in præfat. 1. 5. & 10 librorum.
[252.] ALHAZEN FILII ALHAYZEN OPTICAE LIBER QVINTVS.
[253.] PROOEMIVM LIBRI. CAP. I. 1. Imago eſt form a uiſibilis, à polit a ſuperficie reflexa. In def. 5 libri.
[254.] DE LOCIS IMAGINVM. CAP. II. 2. In ſpeculo plano imago uidetur in concurſu perpendicularis incidentiæ & lineæ reflexio-nis. 37 p 5.
[255.] 3. In ſpeculo ſphærico conuexo, imago uidetur in concurſu perpendicularis incidentiæ & li-neæ reflexionis. 11 p 6.
[256.] 4. In ſpeculis conuexis cylindraceo, conico, imago uidetur in concurſu perpendicularis inci-dentiæ & lineæ reflexionis. 37 p 5.
[257.] 5. Rectarum linearum ab eodem uiſibilis puncto in ſpecula planum uel conuexum caden-tium: minima eſt perpendicularis. 21 p 1.
[258.] 6. In ſpeculo ſpbærico cauo, imago uidetur in concurſu perpendicularis incidentiæ & lineæ refle xionis. 37 p 5.
[259.] 7. In ſpeculis cauis cylindraceo, conico, imago uidetur in concurſu perpendicularis inciden-tiæ & lineæ reflexionis. 37 p 5.
[260.] 8. Imago in quocun ſpeculo, uidetur in concurſu perpendicularis incidentiæ & lineæ refle-scionis. 37 p 5.
< >
page |< < (4) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div651" type="section" level="0" n="0">
          <pb o="4" file="0306" n="306"/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div652" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head571" xml:space="preserve">VITELLONIS FI-
            <lb/>
          LII THVRINGORVM ET PO-
            <lb/>
          LONORVM OPTICAE LIBER PRIMVS.</head>
          <head xml:id="echoid-head572" xml:space="preserve" style="it">DEFINITIONES.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s20415" xml:space="preserve">OVAE uerò per modum principiorum huic primo libro præ-
              <lb/>
            mittimus, ſuntiſta.</s>
            <s xml:id="echoid-s20416" xml:space="preserve"> 1.</s>
            <s xml:id="echoid-s20417" xml:space="preserve"> Cathetum dicimus lineam perpendi-
              <lb/>
            cularẽ ſuper ſuperficiem aliquam, erctam.</s>
            <s xml:id="echoid-s20418" xml:space="preserve"> 2.</s>
            <s xml:id="echoid-s20419" xml:space="preserve"> Polum dicimus
              <lb/>
            omnem punctum lineæ ſuper ſuperficiem circuli à centro or-
              <lb/>
            thogonaliter erectæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s20420" xml:space="preserve"> 3.</s>
            <s xml:id="echoid-s20421" xml:space="preserve"> Conuexam lineam uel ſuperficiem di-
              <lb/>
            cimus, quæ extrinſecus aliquam regularem curuitatem habet.</s>
            <s xml:id="echoid-s20422" xml:space="preserve">
              <lb/>
            4.</s>
            <s xml:id="echoid-s20423" xml:space="preserve"> Lineam cõcauam uel ſuperficiem dicimus, quæ intrinſecus
              <lb/>
            aliquam regularem curuitatem habet.</s>
            <s xml:id="echoid-s20424" xml:space="preserve"> 5.</s>
            <s xml:id="echoid-s20425" xml:space="preserve"> Lineam ſuper ſuperficiem conuexam uel
              <lb/>
            concauam perpendicularem dicimus, quæ ſuper planam ſuperficiẽ in puncto ſuæ
              <lb/>
            incidentiæ ſuperficiem conuexam uel concauam contingentem eſt erecta.</s>
            <s xml:id="echoid-s20426" xml:space="preserve"> 6.</s>
            <s xml:id="echoid-s20427" xml:space="preserve"> Cir-
              <lb/>
            culi ſeinuicem ſecantes dicuntur, quorum diametris eſt aliqua linea communis, u-
              <lb/>
            no reliquum non continente.</s>
            <s xml:id="echoid-s20428" xml:space="preserve"> 7.</s>
            <s xml:id="echoid-s20429" xml:space="preserve"> Circulus magnus ſphęræ dicitur, qui tranſiens cen
              <lb/>
            trum ſphæræ, diuiditipſam in duo æqualia.</s>
            <s xml:id="echoid-s20430" xml:space="preserve"> 8.</s>
            <s xml:id="echoid-s20431" xml:space="preserve"> Minor uerò circulus ſphæræ dicitur,
              <lb/>
            qui neque tranſit centrum ſphæræ, neque diuiditipſam in duo æqualia.</s>
            <s xml:id="echoid-s20432" xml:space="preserve"> 9.</s>
            <s xml:id="echoid-s20433" xml:space="preserve"> Sphæras
              <lb/>
            æquales dicimus, quarum diametri ſunt æquales.</s>
            <s xml:id="echoid-s20434" xml:space="preserve"> 10.</s>
            <s xml:id="echoid-s20435" xml:space="preserve"> Sphæras uel circulos ſeinui-
              <lb/>
            cem continentes, ęquidiſtantes dicimus, inter quas à centro maioris ductæ lineæ
              <lb/>
            à conuexo minoris ad concauum maioris ſunt æquales.</s>
            <s xml:id="echoid-s20436" xml:space="preserve"> 11.</s>
            <s xml:id="echoid-s20437" xml:space="preserve"> Sphæras ſe inuicem cõ
              <lb/>
            tingentes dicimus, quæ ſe tangentes extrinſecus uelintrinſecus nõ ſecant.</s>
            <s xml:id="echoid-s20438" xml:space="preserve"> 12.</s>
            <s xml:id="echoid-s20439" xml:space="preserve"> Sphę
              <lb/>
            ras ſeinuicem interſecantes dicimus, cùm ſphęris ſe non continentibus, diameter
              <lb/>
            unius per alteram reſecatur.</s>
            <s xml:id="echoid-s20440" xml:space="preserve"> 13.</s>
            <s xml:id="echoid-s20441" xml:space="preserve"> Sphęras intrinſecus ſe interſecantes dicimus, qua-
              <lb/>
            rum maior pars unius in altera continetur.</s>
            <s xml:id="echoid-s20442" xml:space="preserve"> 14.</s>
            <s xml:id="echoid-s20443" xml:space="preserve"> Superficiem planam ſphæram con-
              <lb/>
            tingere dicimus, quæ cum ſphæram tangat, ad omnem partem educta, non ſecat.</s>
            <s xml:id="echoid-s20444" xml:space="preserve">
              <lb/>
            15.</s>
            <s xml:id="echoid-s20445" xml:space="preserve"> Denominatio proportionis primi ad ſecundum, dicitur quantitas, quę ducta in
              <lb/>
            minorem producit maiorem:</s>
            <s xml:id="echoid-s20446" xml:space="preserve"> uel quæ maiorem diuidit ſecundum minorem.</s>
            <s xml:id="echoid-s20447" xml:space="preserve">
              <lb/>
            16.</s>
            <s xml:id="echoid-s20448" xml:space="preserve"> Proportio dicitur componi ex duabus proportionibus, quando denominatio
              <lb/>
            illius proportionis producitur ex ductu denominationum illarum proportio-
              <lb/>
            num, unius in alteram.</s>
            <s xml:id="echoid-s20449" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <figure number="256">
            <variables xml:id="echoid-variables242" xml:space="preserve">b a c d</variables>
          </figure>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div653" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head573" xml:space="preserve" style="it">PETITIONES.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s20450" xml:space="preserve">Petimus autem hæc.</s>
            <s xml:id="echoid-s20451" xml:space="preserve"> 1.</s>
            <s xml:id="echoid-s20452" xml:space="preserve"> Aequales angulos ſuperidem
              <lb/>
            punctum conſtitutos, æqualem continere diſtantiam æ-
              <lb/>
            qualium linearum:</s>
            <s xml:id="echoid-s20453" xml:space="preserve"> ut ſi anguli a b c, & c b d ſint æquales,
              <lb/>
            & linea a b & b d ſint æquales:</s>
            <s xml:id="echoid-s20454" xml:space="preserve"> tantum diſtabit linea a b à li-
              <lb/>
            nea b c, quãtum linea b d diſtat ab eadem linea b c.</s>
            <s xml:id="echoid-s20455" xml:space="preserve"> 2.</s>
            <s xml:id="echoid-s20456" xml:space="preserve"> Item
              <lb/>
            inter quælibet duo puncta lineam, & inter quaslibet duas
              <lb/>
            lineas ſuperficiem poſſe extendi.</s>
            <s xml:id="echoid-s20457" xml:space="preserve"> 3.</s>
            <s xml:id="echoid-s20458" xml:space="preserve"> Item, cum duæ planæ
              <lb/>
            ſuperficies ſe contingunt, unã ex eis fieri ſuperficiem.</s>
            <s xml:id="echoid-s20459" xml:space="preserve"> 4.</s>
            <s xml:id="echoid-s20460" xml:space="preserve"> I-
              <lb/>
            tem duas planas ſuperficies corpus non includere.</s>
            <s xml:id="echoid-s20461" xml:space="preserve"> 5.</s>
            <s xml:id="echoid-s20462" xml:space="preserve"> Item
              <lb/>
            omnes eaſdem proportiones ex ſimilibus proportioni-
              <lb/>
            bus componi, & in ſimiles proportiones diuidi, & eaſdem habe-
              <lb/>
            re denominationes.</s>
            <s xml:id="echoid-s20463" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>