Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.005402">
                <pb pagenum="22" xlink:href="009/01/306.jpg"/>
              tatibus anteponit, vt ducentem omnes, & ad ſuum officium vtentem mini­
                <lb/>
              ſterio ſingularum. </s>
              <s id="s.005403">officium autem eius eſſe per totam entis progredi latitu­
                <lb/>
              dinem,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              ad ipſum Bonum totius entis cauſam, ſe
                <expan abbr="cõferre">conferre</expan>
              , & quid
                <expan abbr="vnum-quodq;">vnum­
                  <lb/>
                quodque</expan>
              ſit definire, rationem
                <expan abbr="cuiusq́">cuiusque</expan>
              ; eſſentiæ aſſignando, quiduè quamlibet
                <lb/>
              ſequatur eſſentiam demonſtrare. </s>
              <s id="s.005404">Cæteras autem facultates præ huius no­
                <lb/>
              bilitate iudicat eſſe ſeruiles: aut enim ad opiniones hominum declinant, aut
                <lb/>
              ſaltem etſi ad incorporea ſe ſe pro viribus erigunt, nihilominus circa illa
                <lb/>
              quodammodo ſomniant, quales eſſe inquit Mathematicas. </s>
              <s id="s.005405">ex quibus iam
                <lb/>
              clarè vides Platonem dixiſſe Mathematicas quodam modo ſomniare circa
                <lb/>
              eſſentiam rerum, non abſolutè, ſed comparatione ad Theologiam: intelli­
                <lb/>
              gis etiam cur Mathematicas nolit ſcientias appellari, quia nimirum ſolam
                <lb/>
              Theologiam hoc nomine dignam cenſebat: qua de cauſa minus Phyſicam,
                <lb/>
              eodem nomine dignam putauit, cùm eam opinionem, Mathematicam verò
                <lb/>
              cogitationem, vel ratiocinationem dicat. </s>
              <s id="s.005406">ob eandem comparationem aſſe­
                <lb/>
              rit etiam Mathematicas minus eſſe certas, quam Theologiam, quoniam,
                <lb/>
              ſcilicet hæc nihil ſupponit,
                <expan abbr="nihilq́">nihilque</expan>
              ; diſcurrit, ſed intuetur: illæ verò iactis
                <lb/>
              quibuſdam principijs, quæ probari nequeunt, diſcurrunt,
                <expan abbr="proptereaq́">proptereaque</expan>
              ; in
                <lb/>
              ipſo diſcurſu poteſt error aliquis contingere. </s>
              <s id="s.005407">eandem huius loci explica­
                <lb/>
              tionem habes apud Proclum cap. 10. lib. 1. in Euclid. ſic; Verum quid ſibi
                <lb/>
              velit Plato, quando in libris de Rep. à Mathematica ſcientiæ nomen abſtu­
                <lb/>
              lit breuiter dicam. </s>
              <s id="s.005408">& paulo poſt; hanc
                <expan abbr="deniq;">denique</expan>
              ſcientiam, quam ab artibus
                <lb/>
              diſtinguimus diuidens, vnam quidem ſuppoſitionis expertem eſſe vult, alte­
                <lb/>
              ram verò ex ſuppoſitione ſcaturire. </s>
              <s id="s.005409">& poſt pauca: & ſic ait Mathematicam
                <lb/>
              tanquam ſuppoſitionibus vtentem ab ea, quæ ſuppoſitionibus caret,
                <expan abbr="perfe-ctaq́">perfe­
                  <lb/>
                ctaque</expan>
              ; eſt ſcientia deficere: vna enim verè eſt ſcientia, per quam omnia, quæ
                <lb/>
              ſunt cognoſcere apti ſumus. </s>
              <s id="s.005410">perſpicuè igitur vides auctoritate horum phi­
                <lb/>
              loſophorum hæc omnia Platonem non abſolutè, ſed comparatè dixiſſe.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005411">Poſt hæc Ficinus iterum ex ſententia Platonis ſic pergit: quoniam verò
                <lb/>
              diſſerendi facultas, ſi adoleſcentibus tradatur opinionem honeſti debilitat,
                <lb/>
              vnde euadunt
                <expan abbr="intemperãtes">intemperantes</expan>
              , imò & ſuperbi, & impij, vt in Philebo quoque,
                <lb/>
              & legibus dicitur, idcircò ante trigeſimum ætatis annum in Mathematicis
                <lb/>
              erudiendi ſunt,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              in publicis negotijs per interualla pariter exercendi.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.005412">concludamus tandem hæc pulcherrimo eiuſdem 7. de Rep. loco, quem etiam
                <lb/>
              Proclus lib. 1. cap. 8. ad verbum ferè ſic recitat: Ideo & in Repub. Socrates
                <lb/>
              rectè dixit, oculus, nimirum animæ, qui ab alijs ſtudijs excœcatur,
                <expan abbr="defodi-turq́">defodi­
                  <lb/>
                turque</expan>
              ; à Mathematicis tantum diſciplinis recreari,
                <expan abbr="excitariq́">excitarique</expan>
              ; rurſus ad eius,
                <lb/>
              qui eſt, contemplationem, & à ſimulacris ad ea, quæ vera ſunt: nam pulchri­
                <lb/>
              tudo, & ordo Mathematicarum rationum, firmitudoque, ac ſtabilitas con­
                <lb/>
              templationis, nos ipſis coniungit intellectibus,
                <expan abbr="perfectèq́">perfectèque</expan>
              ; in ipſis obfirmat,
                <lb/>
              perpetuò quidem manentibus, & diuina pulchritudine collucentibus, ac mu­
                <lb/>
              tuum ordinem ſeruantibus. </s>
              <s id="s.005413">Animaduertiſti Lector ex his paucis, quot lau­
                <lb/>
              dibus in hoc 7. de Repub. Mathematicæ à Platone cumulentur, vt totus ferè
                <lb/>
              liber quoddam ipſarum encomium videatur: vnde mirum ſit, iſtos ex eo­
                <lb/>
              dem ſeptimum locum illum contra Mathematicas, inter tot ipſarum præ­
                <lb/>
              conia ſedulò emendicaſſe, ac perperam interpretatos eſſe: ſicque Araneos
                <lb/>
              imitatos eſſe, qui ex mellifluis floribus, ex quibus Apes mella, venenum col­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>