Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.013759
">
<
pb
pagenum
="
660
"
xlink:href
="
016/01/307.jpg
"/>
hac de cauſa malo appoſita erat, acceſſiſſe.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013760
">Carbones quoque qui ibi aderant deuoraſſe,
<
lb
/>
& galli ſanguinem petiiſſe, quem protinus
<
lb
/>
iugulato gallo exugit. </
s
>
<
s
id
="
s.013761
">Inde rogaſſe, quid
<
lb
/>
nam peterent? </
s
>
<
s
id
="
s.013762
">reſpondente nauclero, ven
<
lb
/>
tos, & qua ex parte exponente, illos intra
<
lb
/>
triduum daturum ſe pollicitus eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.013763
">Admonuit
<
lb
/>
quoque eos vt in occaſionem parati eſſent.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013764
">Soluta coniuratione Arabs nullius eorum
<
lb
/>
quæ vel prædixerat, vel paſſus fuiſſet me
<
lb
/>
mor. </
s
>
<
s
id
="
s.013765
">Tempore tamen conſtituto, omnia ex
<
lb
/>
ſententia ſucceſſerunt. </
s
>
<
s
id
="
s.013766
">Ergo videntur ali
<
lb
/>
quid, aut poſſe, aut præſcire dæmones, ſed
<
lb
/>
ob contemptum multa obliterata ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.013767
">Con
<
lb
/>
temptus euenit, quoniam plerique his ar
<
lb
/>
tibus confiſi non ſolùm malè periere, ſed
<
lb
/>
nihil egregium in arte ſua ſunt conſecuti.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013768
">Id non tantùm artis leuitate contingit,
<
lb
/>
quantum tractantium audacia, qui hoc ſo
<
lb
/>
lo auxilio ſibi multa pollicentur. </
s
>
<
s
id
="
s.013769
">Sed qui
<
lb
/>
iam armis, aut eruditione, aut arte aliqua
<
lb
/>
præſtant, videntur ab his non leue incre
<
lb
/>
mentum habuiſſe: velut Petrus Aponenſis
<
lb
/>
Conciliator dictus, qui palàm eſt gloriam
<
lb
/>
æternam conſecutus necromantiæ auxilio,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1849
"/>
<
lb
/>
vt ipſemet teſtatum reliquit. </
s
>
<
s
id
="
s.013770
">Erat vir alio
<
lb
/>
quin inclytus, ſi labe hac caruiſſet. </
s
>
<
s
id
="
s.013771
">Vigebat
<
lb
/>
olim in Hiſpania hæc ars, publicéque doce
<
lb
/>
batur in Salamantica academia, nunc ve
<
lb
/>
rò publicis legibus ſublata eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.013772
">Vnde ibi
<
lb
/>
aliqua adhuc artis experimenta ſuper
<
lb
/>
ſunt.
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1850
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013773
">
<
margin.target
id
="
marg1848
"/>
Nicolai Ve
<
lb
/>
neti hiſto
<
lb
/>
ria,</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013774
">
<
margin.target
id
="
marg1849
"/>
Petrus Apo
<
lb
/>
nenſis maxi
<
lb
/>
mus necro
<
lb
/>
manticus.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.013775
">
<
margin.target
id
="
marg1850
"/>
Conſtantini
<
lb
/>
Fontani hi
<
lb
/>
ſtoria.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.013776
">Narrabat mihi Don Conſtantinus Fon
<
lb
/>
tanus Hiſpanus Theologus, & ab exomolo
<
lb
/>
geſi Principis Philippi Hiſpaniarum, dum
<
lb
/>
in Pinthia, ſeu Valleoletana, vulgato no
<
lb
/>
mine Vagliadolit ciuitate Hiſpaniæ, in do
<
lb
/>
mo typographi, quæ malè obſtrepitus au
<
lb
/>
diebat nocturnos diuerſaretur, prima nocte
<
lb
/>
incubum ſenſiſſe: ſed cùm oliuas nigras in
<
lb
/>
cœna comediſſet, naturale exiſtimaſſe,
<
lb
/>
cùm incubus inter morbos numeretur. </
s
>
<
s
id
="
s.013777
">Se
<
lb
/>
quenti nocte ſuper lecto videt, auditque fe
<
lb
/>
les concertantes, quod quanquam durum
<
lb
/>
videretur, quia tamen eſſe poterat, & hoc
<
lb
/>
naturale eſſe duxit. </
s
>
<
s
id
="
s.013778
">Tertia autem nocte
<
lb
/>
cùm nondum dormitum iſſet, de hiſque diſ
<
lb
/>
ſereret, tubæ vocem quaſi in aure audiuit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013779
">Exiſtimans ſibili ſpeciem eſſe, pueros vide
<
lb
/>
bat, qui ibi aſtabant ridentes: tum vox illa
<
lb
/>
cubiculum circuire cœpit, perfectoque cir
<
arrow.to.target
n
="
marg1851
"/>
<
lb
/>
cuitu ſub lecto ſe abdidit, ibi diu ſtrepens,
<
lb
/>
cùm nihil videretur. </
s
>
<
s
id
="
s.013780
">Sed nullibi magis ſeu
<
lb
/>
dæmonum, ſeu mortuorum veſtigia videre,
<
lb
/>
aut audire licet, quàm circa morituros, aut
<
lb
/>
poſt ingentes clades, vel peſtilentiæ tempo
<
lb
/>
ribus. </
s
>
<
s
id
="
s.013781
">Dupliciter autem morituris hæc eue
<
lb
/>
niunt: vel ipſis, vnuſquiſque enim
<
expan
abbr
="
antequã
">antequam</
expan
>
<
lb
/>
moriatur aliquid videns terretur: & poſt
<
lb
/>
quàm viderit, non ſuperuiuit. </
s
>
<
s
id
="
s.013782
">Et quanquam
<
lb
/>
naturale eſſe poſſit, mirum tamen eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.013783
">Vidi
<
lb
/>
clariſſimum virum qui cùm mouere ſe non
<
lb
/>
poſſet, vbi cò ventum eſt, parum abfuit
<
lb
/>
quin lecto ſe excuteret, aufugerintque cu
<
lb
/>
ſtodes: nam alta nocte id contigit. </
s
>
<
s
id
="
s.013784
">Vel aliis
<
lb
/>
hæc contingunt: quòd enim Principibus
<
lb
/>
fulgura, & Cometes, & ſidus in cœlo,
<
lb
/>
mortis præſagia, id priuatis inconditis ſtre
<
lb
/>
pitus, quales ego circa tales ſæpius vidi, &
<
lb
/>
audiui, ab aliiſque accepi. </
s
>
<
s
id
="
s.013785
">Verùm in his quæ
<
lb
/>
ego ſum aſſecutus non decipior. </
s
>
<
s
id
="
s.013786
">Vbi etiam
<
lb
/>
multa cadauera hominum malè ſepulta ia
<
lb
/>
cent, proculdubio quædam apparent terri
<
lb
/>
bilia, ſed quibus etiam naturalis ratio ſub
<
lb
/>
ſcribere poſſit. </
s
>
<
s
id
="
s.013787
">Porrò de his & peſtilentiæ
<
lb
/>
inuſitatis vocibus, curruumque imaginibus
<
lb
/>
quæ videntur, & tanquam ſubitò euertan
<
lb
/>
tur ſtrepitibus, & fragoribus, in libris de
<
lb
/>
Varietate rerum ſatis locuti ſumus: nec ſat
<
lb
/>
monuiſſe, fuerit, experimenta perſuadere,
<
lb
/>
non demonſtrare. </
s
>
<
s
id
="
s.013788
">Diſputationiſque genus
<
lb
/>
hoc tale eſſe, vt affirmantibus nunquam de
<
lb
/>
futura ſit fuga, atque certamen contradi
<
lb
/>
centium, negantibus experimenta: vt non
<
lb
/>
ſatis hæc futura videantur ad opinionem de
<
lb
/>
dæmonibus apud ſtudioſos confirmandam.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013789
">Nam de Telchinibus, cauſam dicere poſſu
<
lb
/>
mus eſſe naturam lapidum, aut nimis fragi
<
lb
/>
lium, aut corrupto ſpiritu redundantium
<
lb
/>
ſulphure, ac bitumine exuſtis. </
s
>
<
s
id
="
s.013790
">Illud nos ma
<
lb
/>
gis mouet, quòd cùm aër, ætherque tantæ
<
lb
/>
ſint magnitudinis, regioque illa adeò amœna,
<
lb
/>
videamuſque terram habere ſua viuentia,
<
lb
/>
metalla, lapides plantas, aquam, & ipſam
<
lb
/>
piſces, tum aërem hunc infimum, quæ reſ
<
lb
/>
pirant animalia, veriſimile haud videtur
<
expan
abbr
="
tã-tam
">tan
<
lb
/>
tam</
expan
>
molem vita ex toto eſſe deſtitutam:
<
lb
/>
quin potius credendum eſt animalîa ibi eſ
<
lb
/>
ſe tanto his inferioribus excellentiora,
<
expan
abbr
="
quã-
">quan
<
lb
/>
</
expan
>
<
arrow.to.target
n
="
marg1852
"/>
<
lb
/>
to regio illa clarior iſta eſt, ac purior in
<
lb
/>
feriore. </
s
>
<
s
id
="
s.013791
">Hoc enim in cæteris ( vt dixi ) ele
<
lb
/>
mentis cùm obſeruatum à natura videamus,
<
lb
/>
nec in Elementis tantùm, ſed etiam cœlo,
<
lb
/>
credendum eſt hanc totam machinam aë
<
lb
/>
ris ſublimioris animalibus his, quæ nos dæ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1853
"/>
<
lb
/>
monas quaſi ſapientes vocamus, plenam eſ
<
lb
/>
ſe. </
s
>
<
s
id
="
s.013792
">Nolim ego ad trutinam hæc ſectari, ve
<
lb
/>
lut Porphyrius, Pſellus, Plotinus, Proclus,
<
lb
/>
Iamblicus, qui copiosè de his quæ non vide
<
lb
/>
re, velut hiſtoriam natæ rei ſcripſerunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.013793
">Philoſophus ſum ego, placitis quantum li
<
lb
/>
cet Peripateticorum hærens: hi verò non
<
lb
/>
admittunt dæmonas: nec probabilis eſt opi
<
lb
/>
nio, quæ illos concedit in tam vaſta mole,
<
lb
/>
nam hic vt aues, & longè plus frequentes
<
lb
/>
adeſſent: cùm vix in vna prouincia tota ſe
<
lb
/>
mel veſtigium, & in pluribus annis appa
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg1854
"/>
<
lb
/>
reat. </
s
>
<
s
id
="
s.013794
">Principes etiam, quorum fortuna eſ
<
lb
/>
ſe ſapientiſſimos mortalium ſuadet, hæc, ta
<
lb
/>
liaque contemnunt. </
s
>
<
s
id
="
s.013795
">Illud multos mouet,
<
lb
/>
quòd ſi vitas primas, ſeu mentes agnoſcunt,
<
lb
/>
mortales erunt ſimul ac immortales, quod
<
lb
/>
eſſe non poteſt, Si non, quid prohibetne hu
<
lb
/>
manum genus deleant? </
s
>
<
s
id
="
s.013796
">inuiſibiles quum
<
lb
/>
ſint, & nullius imperio addicti. </
s
>
<
s
id
="
s.013797
">Vnum tan
<
lb
/>
tùm ſcire præſtat, non dicere quenquam
<
lb
/>
probum hominem, dæmonum, etiam ſi ſint,
<
lb
/>
auxilio vti, contempto Dei optimi benefa
<
lb
/>
ctoris, & à quo cuncta accepimus, noſtri nu
<
lb
/>
mine. </
s
>
<
s
id
="
s.013798
">Ingratiſſimi enim opus eſt hoc homi
<
lb
/>
nis: videmuſque eos qui talibus ſtudent, aut
<
lb
/>
illorum falſa perſuaſione dementatos. </
s
>
<
s
id
="
s.013799
">Con
<
lb
/>
ſtat enim ex religionis inſtituto peſſimos
<
lb
/>
eſſe. </
s
>
<
s
id
="
s.013800
">Si verò aliquid aliud eſt, tum ex ſacri
<
lb
/>
ficiis, tum ex natura ac potentia ambitio
<
lb
/>
ſiſſimos. </
s
>
<
s
id
="
s.013801
">Quod ſi Dei conſenſu iſta fiunt, pa
<
lb
/>
rent miniſtri regi. </
s
>
<
s
id
="
s.013802
">Dæmonum igitur auxiliis
<
lb
/>
inniti fallax, & periculoſum plerunque, im
<
lb
/>
probi autem aut ſtupidi ſemper. </
s
>
<
s
id
="
s.013803
">Dei enim
<
lb
/>
omnia ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.013804
">Præcantationes autem quæcun-</
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>