Aristoteles, Physicorvm Aristotelis, sev, de natvrali auscultatione, libri octo

Table of Notes

< >
< >
page |< < (86) of 760 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div200" type="section" level="1" n="114">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s11015" xml:space="preserve">
              <pb o="86" file="308" n="308" rhead="ARIST. DE COELO."/>
            igitur corpus quod habet pondus, ea ratione qua diuiſum
              <lb/>
            eſt C E ſpacium diuidatur (poteſt enim ad partium ſuarum
              <lb/>
            aliquam ſic ſe habere, ut C E ſe habet ad C D) ſi totum per
              <lb/>
            totũ C E fertur, pars eodem tẽpore per C D feratur neceſſe
              <lb/>
            eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s11016" xml:space="preserve">Quareid quod pondere uacat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s11017" xml:space="preserve">id quod eſt ponderis
              <lb/>
            particeps, per æquale ſpaciũ tẽpore eodẽ ferentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s11018" xml:space="preserve">quod im
              <lb/>
            poßibile eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s11019" xml:space="preserve">Eadẽ et in leuitate ratio fieri poteſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s11020" xml:space="preserve">Præter-
              <lb/>
            ea ſi quippiam corpus & </s>
            <s xml:id="echoid-s11021" xml:space="preserve">ponderis expers & </s>
            <s xml:id="echoid-s11022" xml:space="preserve">leuitatis, mo
              <lb/>
            tum ſubibit, ui moueatur neceſſe eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s11023" xml:space="preserve">Si uerò uimoueatur, in-
              <lb/>
            finitum efficit motum. </s>
            <s xml:id="echoid-s11024" xml:space="preserve">Nam cum potentia quædam ſit ea,
              <lb/>
            quæ mouet, id autem quod eſt minus, ac leuius plus ab eadẽ
              <lb/>
            potentia moueatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s11025" xml:space="preserve">ſit motũ A quidẽ pondere carens, per
              <lb/>
            C E ſpaciũ, B uerò pondus, æquali in tẽpore per C D. </s>
            <s xml:id="echoid-s11026" xml:space="preserve">Si igi
              <lb/>
            tur diuiſum fuerit id quod pondus habet, ea ratione quam
              <lb/>
            C E ad C D habet, fiet ut id quod auferetur ab eo quod pon
              <lb/>
            dus habet, æquali in tempore per C E feratur, quoniam totũ
              <lb/>
            per C D mouebatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s11027" xml:space="preserve">celeritas enim minoris ad celeritatem
              <lb/>
            maioris ita ſeſe habebit, ut maius corpus ſe habet ad minus.</s>
            <s xml:id="echoid-s11028" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s11029" xml:space="preserve">Per æquale ergo ſpacium, & </s>
            <s xml:id="echoid-s11030" xml:space="preserve">id quod pondere uacat, & </s>
            <s xml:id="echoid-s11031" xml:space="preserve">
              <lb/>
            id quod eſt ponderis particeps tẽpore eodem feretur, quod
              <lb/>
            quidem fieri nequit. </s>
            <s xml:id="echoid-s11032" xml:space="preserve">Quare ſi omni quouis propoſito per
              <lb/>
            maius ſpacium id mouebitur: </s>
            <s xml:id="echoid-s11033" xml:space="preserve">quod pondere caret, per in fi-
              <lb/>
            nitum utiq; </s>
            <s xml:id="echoid-s11034" xml:space="preserve">ferri poteſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s11035" xml:space="preserve">Patet igitur omne definitũ corpus,
              <lb/>
            pondus, aut leuitatem habere. </s>
            <s xml:id="echoid-s11036" xml:space="preserve">Cùm autem natura quidem
              <lb/>
            id ſit principium motus quod eſt in ipſo, potentia autem id
              <lb/>
            quod eſt in alio, aut aliud eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s11037" xml:space="preserve">atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s11038" xml:space="preserve">motus alius ſit ſecundùm
              <lb/>
            naturam, alius uiolentus, naturalem quidem motum celerio
              <lb/>
            rem faciet id quod potentia mouet, ut cum quo lapis deor-
              <lb/>
            ſum fertur: </s>
            <s xml:id="echoid-s11039" xml:space="preserve">eum autem quieſt præter naturam, omnino po-
              <lb/>
            tentia ipſa: </s>
            <s xml:id="echoid-s11040" xml:space="preserve">ad utrunq; </s>
            <s xml:id="echoid-s11041" xml:space="preserve">autẽ, utitur aëre ipſo, ut instrumẽto:</s>
            <s xml:id="echoid-s11042" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>