Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
11
"/>
<
arrow.to.target
n
="
marg100
"/>
<
lb
/>
ponatur, & in quod illa reſoluantur, ſeu rei principium ſit, ſeu cognitionis. </
s
>
<
s
>Ita in prima phi
<
lb
/>
loſophia primum illud. </
s
>
<
s
>De quolibet verbum eſſe aſſerere, vel negare. </
s
>
<
s
>in Morali bene educatum
<
lb
/>
eſſe, in mathematica continuum diuidi in infinitum, ex hoc quòd inter duo puncta quantęuis
<
lb
/>
linea ducantur, quòd in quolibet eius ſigno figura deſcribi queat: in arte medica fortè illud.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Contrariis contraria curari, in hac noſtra Motum eſſe. </
s
>
<
s
>Proximè ab ordine eſt via à notis no
<
lb
/>
bis quæ rerum occultarum tractationem ad rudium aures accommodat, poſtmodo inſtrumen
<
lb
/>
ta, quibus fidem facit & docet. </
s
>
<
s
>Itaque magis ij laudantur, qui ſcientiarum principia finita con
<
lb
/>
ſtituunt, quàm qui infinitatem acceperunt,
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
vbi eadem vtraque ſecta pręſtare poſsit, ideſt, nos
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg101
"/>
<
lb
/>
reddere certiores de cunctis problematis quę in conſiderationem naturalem cadere queunt.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Atque id non temerè à philoſopho ſumptum. </
s
>
<
s
>Siquidem nihil ſciri poſsit principiis ignoratis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Atqui ſi principia fuerint infinita, incerta ſint neceſſe eſt. </
s
>
<
s
>Nanque id quoque tanquam certiſsi
<
lb
/>
mum ratio ſumit. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Infinitum qua infinitum eſt, ſiue ſit numero infinitum, ſeu magnitudine,
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg102
"/>
<
lb
/>
ſiue etiam forma, prorſus eſſe ignotum, vt ſi formæ infinitæ inter extrema intercedant,
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
inter
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg103
"/>
<
lb
/>
quas oporteat fieri mutationem; ſi etiam ab imis ad ſumma quibus tanquam terminis prędica
<
lb
/>
mentum vnumquodque conſiſtit,
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
aut cauſſarum progreſſus à proximis ad remotas,
<
emph
type
="
sup
"/>
e
<
emph.end
type
="
sup
"/>
aut vni
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg104
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg105
"/>
<
lb
/>
uerſum infinitum, quemadmodum voluit Meliſſus, aut denique multæ ſpecies infinitæ, vt cen
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg106
"/>
<
lb
/>
ſuit Anaxagoras: vel infinita corpuſcula per inane volitantia, vt accepit Democritus; non po
<
lb
/>
teſt hæc neque ſenſus, neque mens pertranſire, neque comprehendere. </
s
>
<
s
>Quanquam hîc te mo
<
lb
/>
nere volumus, infinitum non id ignotum eſſe, quod imperfectum eſt, & perducendum eſt ad
<
lb
/>
aliquem finem,
<
expan
abbr
="
quodq.
">quodque</
expan
>
vlterius promoueri
<
expan
abbr
="
põt
">poteſt</
expan
>
, vt poſuit Ariſtoteles: ſed quod omnem mo
<
lb
/>
dum
<
expan
abbr
="
finesq́
">finesque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>tranſit, vt veteribus placuit. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Atq.
">Atque</
expan
>
illud quidem, ſi pro ſubiecto ſumatur, non au
<
lb
/>
tem pro attributo, hoc eſt id de quo prædicatur infinitum, ignotum eſt: ratio verò infiniti, vt
<
lb
/>
quid ſit id quod infinitum dicimus, & nota eſt, & à phyſico tractatur. </
s
>
<
s
>Conuenit item in bene
<
lb
/>
inſtituta methodo, niſi quid certiſsimè indicet ſenſus, aliqua ratione perſuadere, vel inductio
<
lb
/>
ne,
<
expan
abbr
="
vbicunq.
">vbicunque</
expan
>
cauſſa non ſuccurrat, aut ſi cauſſam non habeat; veluti ſi ipſum cauſſa foret: ex
<
lb
/>
plicare definitione, vt talem pateat eius eſſe naturam, qualem accepimus. </
s
>
<
s
>Nolo tamen te poſtu
<
lb
/>
lare, definitionem hîc exquiſitam, quæ nulla eſt, niſi ſpeciei ſubſtantiæ, ſed expoſitione nominis
<
lb
/>
eſſe contentum, & ipſa vi termini, vt factum eſt ab Ariſtotele in explicatione principij. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
f
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Quòd
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg107
"/>
<
lb
/>
ſi cauſſa poſsit, afferri cauſſam apponere oportet; rerum enim cauſſas habentium nulla cognitio
<
lb
/>
certa eſt ſine cauſſa. </
s
>
<
s
>Neque id prohibere valet, quo minus cauſſa reddatur, quia res ita perpe
<
lb
/>
tuò ſe habeat. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
g
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Vt enim omne id quod cauſſa vacat, perpetuum eſt, at id non reciprocatur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg108
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg109
"/>
<
lb
/>
<
emph
type
="
sup
"/>
h
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Omne id quod perpetuum eſt, cauſſa vacare. </
s
>
<
s
>Nam quòd triangulus
<
expan
abbr
="
cõtineat
">contineat</
expan
>
duos rectos, in
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg110
"/>
<
lb
/>
hæret perpetuò; atqui cauſſa talis euenti redditur à mathematico, quia nimirùm habeat angu
<
lb
/>
lum externum æqualem duobus internis è regione conſtitutis. </
s
>
<
s
>
<
expan
abbr
="
Solaq́.
">Solaque</
expan
>
</
s
>
<
s
>illa æterna quæ principia
<
lb
/>
ſunt, cauſſa vacant: non omnia perpetua generatim. </
s
>
<
s
>Et cauſſa quæritur, cur duo motus ex ad
<
lb
/>
uerſo fiant in cœlo quos tamen æternos eſſe phyſica concludit. </
s
>
<
s
>Si verò non libeat ſubnectere
<
lb
/>
cauſſam,
<
emph
type
="
sup
"/>
i
<
emph.end
type
="
sup
"/>
puta tu, quia non ſit eius loci, vel etiam, quòd longiores explicatus habeat, quibus in
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg111
"/>
<
lb
/>
præſentia parcendum ſit: ſaltem ſub forma hypotheſeos accipiendum eſt, id quod velis, non ab
<
lb
/>
ſolutè pronunciandum, vel, vt fieri conſueuit in legibus edicendum. </
s
>
<
s
>Hæc præcepta ſeruans ad
<
lb
/>
amuſsim præſtantiſsimus doctor, eo nomine celebratur ab Auerroë, quod nihil vnquàm ſine va
<
lb
/>
lida ratione dixerit. </
s
>
<
s
>Neque verò quia ſemper cauſſam dictis ſuis adſcripſerit, quî enim rerum,
<
lb
/>
quę cauſſa vacarent, cauſſa reddi poterat? </
s
>
<
s
>eiuſdem enim vitij poſſet argui quod ipſe aliis obie
<
lb
/>
cit. </
s
>
<
s
>quippe quòd non internoſcerent, quid demonſtrationi foret obnoxium, & quid contrà à
<
lb
/>
demonſtratione abhorreret: verùm, quia quicquid conſtituit & accepit, ita diſpoſuit, vt cuique
<
lb
/>
redderet id quod ſuum eſt, & ratione vſus fuerit, vbi ratio quæreretur,
<
expan
abbr
="
atq.
">atque</
expan
>
illa quidem acri aut
<
lb
/>
leui pro rei tractandæ
<
expan
abbr
="
cõditione
">conditione</
expan
>
: quicquid ſine ratione aſſumendum fuerat vel quod eſſet cauſ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg112
"/>
<
lb
/>
ſa, vel quòd alio quodammodo noteſceret, prout de principiis anteà dictum eſt, tamen non ſine
<
lb
/>
valida ratione pronunciarit, quòd afferre potuit rationem ex illo habitu, qui pertinet ad modos
<
lb
/>
ſciendi ductam, qua commotus hoc cum ratione, illud verò ſine ratione acceperit. </
s
>
<
s
>Igitur non
<
lb
/>
ſine valida ratione locutus eſt Ariſtoteles; ſiue ex propriis ipſius rei principiis duceretur, ſiue ex
<
lb
/>
altero habitu, cuius eſt tractare modos ſciendi. </
s
>
<
s
>Non erit item alienum ab habitus huiuſce prin
<
lb
/>
cipiis, ſi & hoc adiiciamus, quod frequentiſsimè ſolet à phyſicis vſurpari. </
s
>
<
s
>Vnumquoque .ſ. im
<
lb
/>
petrare ſuam appellationem ab actu. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
k
<
emph.end
type
="
sup
"/>
Non eſt hoc noſtrum conſilium de nominum vi diſſe
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg113
"/>
<
lb
/>
rere, ſed illa afferre in medio quæ pertinent ad propoſitionis huiuſce notitiam. </
s
>
<
s
>Scire igitur li
<
lb
/>
cet ea quæ nominibus ſignificantur, ad hæc capita referri, formas,
<
expan
abbr
="
cõpoſita
">compoſita</
expan
>
, motiones &
<
expan
abbr
="
materiã
">materiam</
expan
>
.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
l
<
emph.end
type
="
sup
"/>
<
expan
abbr
="
Neq.
">Neque</
expan
>
dubium eſt nomen primum ſignificare formam, quoniam verò forma finis eſt vniuerſæ
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg114
"/>
<
lb
/>
motionis,
<
expan
abbr
="
eademq́
">eademque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>eſt eſſentia tota, quæ comprehendit materiam quæ cadit in mentem,
<
expan
abbr
="
vtraq.
">vtraque</
expan
>
<
lb
/>
autem hæc principia definitione euoluuntur. </
s
>
<
s
>ſi idem ſignificant nomen & definitio; profectò
<
lb
/>
nomen ſic formam ſignificabit, vt vniuerſam notet eſſentiam. </
s
>
<
s
>tamen quae in eſſentia primæ ſunt </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>