Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 677
>
31
(11)
32
(12)
33
(13)
34
(14)
35
(15)
36
(16)
37
(17)
38
(18)
39
(19)
40
(20)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 410
411 - 420
421 - 430
431 - 440
441 - 450
451 - 460
461 - 470
471 - 480
481 - 490
491 - 500
501 - 510
511 - 520
521 - 530
531 - 540
541 - 550
551 - 560
561 - 570
571 - 580
581 - 590
591 - 600
601 - 610
611 - 620
621 - 630
631 - 640
641 - 650
651 - 660
661 - 670
671 - 677
>
page
|<
<
(11)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div29
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
14
">
<
pb
o
="
11
"
file
="
0031
"
n
="
31
"
rhead
="
LIBER PRIMVS.
"/>
</
div
>
<
div
xml:id
="
echoid-div38
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
15
">
<
head
xml:id
="
echoid-head17
"
xml:space
="
preserve
">PROBLEMA PRIMVM.</
head
>
<
head
xml:id
="
echoid-head18
"
xml:space
="
preserve
">PROPOSITIO PRIMA.</
head
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s799
"
xml:space
="
preserve
">ANALEMMA ad quamcunque poli altitudinem deſcribere.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s800
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s801
"
xml:space
="
preserve
">SIT Meridianus, vel potius in Meridiani plano circulus A B C D, circa
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0031-01
"
xlink:href
="
note-0031-01a
"
xml:space
="
preserve
">Meridianus.</
note
>
mundi centrum E, deſcriptus, cuius & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s802
"
xml:space
="
preserve
">Horizontis ſectio communis in-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0031-02
"
xlink:href
="
note-0031-02a
"
xml:space
="
preserve
">Horizon.</
note
>
telligatur recta B D; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s803
"
xml:space
="
preserve
">Supputata autem altitudine poli illius loci, pro quo
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0031-03
"
xlink:href
="
note-0031-03a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
Analemma conſtruimus, à punctis B, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s804
"
xml:space
="
preserve
">D, in diuerſas partes vſque ad
<
lb
/>
G, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s805
"
xml:space
="
preserve
">F, ducatur diameter F G, quæ axis mundi erit, vt facile intelligi po-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0031-04
"
xlink:href
="
note-0031-04a
"
xml:space
="
preserve
">Axis mundi.</
note
>
teſt, ſi circulus A B C D, in plano Meridiani ſtatuatur, ita vt E, centrum
<
lb
/>
idẽ ſit, quod centrũ mundi, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s806
"
xml:space
="
preserve
">recta B D, in plano Horizontis iaceat, tan-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0031-05
"
xlink:href
="
note-0031-05a
"
xml:space
="
preserve
">Centrũ mũdi.</
note
>
quam cõmunis ſectio Horizontis, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s807
"
xml:space
="
preserve
">Meridiani; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s808
"
xml:space
="
preserve
">hac tamen lege, vt pun-
<
lb
/>
ctum F, ad polum arcticum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s809
"
xml:space
="
preserve
">G, ad antarcticum vergat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s810
"
xml:space
="
preserve
">Hac enim ra-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0031-06
"
xlink:href
="
note-0031-06a
"
xml:space
="
preserve
">Poli mundi.</
note
>
tione fiet, vt recta F G, producta in vtrunque polum cadat, ac proinde axi mundi cõgruat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s811
"
xml:space
="
preserve
">quod
<
lb
/>
ita planum fiet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s812
"
xml:space
="
preserve
">Axis mundi, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s813
"
xml:space
="
preserve
">li-
<
lb
/>
<
figure
xlink:label
="
fig-0031-01
"
xlink:href
="
fig-0031-01a
"
number
="
9
">
<
image
file
="
0031-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0031-01
"/>
</
figure
>
nea meridiana Horizõtis, hoc eſt,
<
lb
/>
communis ſectio Horizontis ac
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0031-07
"
xlink:href
="
note-0031-07a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
Meridiani, auferunt ex Meridiano
<
lb
/>
circulo, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s814
"
xml:space
="
preserve
">circulo A B C D, circa
<
lb
/>
idem cẽtrum cum ipſo deſcripto,
<
lb
/>
arcus ſimiles, vt in commenta-
<
lb
/>
rijs in ſpheram ad finem primi ca-
<
lb
/>
pitis oſtendimus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s815
"
xml:space
="
preserve
">Cum ergo ex cõ
<
lb
/>
ſtructione, arcus D F, ſimilis ſit ar-
<
lb
/>
cui, qui in Meridiano inter po-
<
lb
/>
lum arcticum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s816
"
xml:space
="
preserve
">Horizontem in-
<
lb
/>
@ercipitur, (propterea quod arcus
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0031-08
"
xlink:href
="
note-0031-08a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
D F, contineat gradus altitudinis
<
lb
/>
poli) & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s817
"
xml:space
="
preserve
">recta E D, ponatur cõmu-
<
lb
/>
nis ſectio Horizontis & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s818
"
xml:space
="
preserve
">Meridia-
<
lb
/>
ni, atque centrum E, in centro mũ-
<
lb
/>
di collocatum ſit, erit neceſſario
<
lb
/>
E F, axis mundi, quandoquidem
<
lb
/>
ex circulo A B C D, aufert arcum
<
lb
/>
D F, ſimilem arcui altitudinis po-
<
lb
/>
li in Meridiano, vt diximus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s819
"
xml:space
="
preserve
">Dein-
<
lb
/>
de ducatur diameter A C, ad Ho-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0031-09
"
xlink:href
="
note-0031-09a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
rizontẽ B D, perpendicularis, quæ
<
lb
/>
communis ſectio erit Meridiani & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s820
"
xml:space
="
preserve
">Verticalis circuli propriè dicti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s821
"
xml:space
="
preserve
">Cum enim Verticalis circulus
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0031-10
"
xlink:href
="
note-0031-10a
"
xml:space
="
preserve
">Verticalis.</
note
>
quadrante circuli maximi à ſuis polis, qui in B, D, ſunt, abſit, vt ex coroll. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s822
"
xml:space
="
preserve
">propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s823
"
xml:space
="
preserve
">16. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s824
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s825
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s826
"
xml:space
="
preserve
">Theod.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s827
"
xml:space
="
preserve
">ſecundum noſtram editionem, conſtat, ſintq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s828
"
xml:space
="
preserve
">arcus A B, A D, quadrantes, propter rectos angu-
<
lb
/>
los A E B, A E D, tranſibit omnino Verticalis circulus per punctũ A, in Meridiano circulo: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s829
"
xml:space
="
preserve
">Tran-
<
lb
/>
ſit autem & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s830
"
xml:space
="
preserve
">per centtum mundi E. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s831
"
xml:space
="
preserve
">Igitur recta A C, quam per centrum E, ad B D, duximus per-
<
lb
/>
pendicularem, communis ſectio erit Meridiani & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s832
"
xml:space
="
preserve
">Verticalis circuli propriè dicti. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s833
"
xml:space
="
preserve
">Rurſus duca-
<
lb
/>
tur diameter H I, ad axem F G, perpendicularis, quæ eadem prorſus ratione cõmunis ſectio erit
<
lb
/>
Meridiani & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s834
"
xml:space
="
preserve
">Aequatoris, propterea quòd Aequator quoque quadrante circuli maximi à ſuis po-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0031-11
"
xlink:href
="
note-0031-11a
"
xml:space
="
preserve
">Aequinoctialis.</
note
>
lis, qui ſunt F, G, remoueatur, vt ex eodem coroll. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s835
"
xml:space
="
preserve
">propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s836
"
xml:space
="
preserve
">16. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s837
"
xml:space
="
preserve
">lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s838
"
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s839
"
xml:space
="
preserve
">Theod. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s840
"
xml:space
="
preserve
">conſtat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s841
"
xml:space
="
preserve
">Quòd ſi
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0031-12
"
xlink:href
="
note-0031-12a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0031-13
"
xlink:href
="
note-0031-13a
"
xml:space
="
preserve
">Paralleli ſemp
<
lb
/>
apparentiũ, ſem
<
lb
/>
perq́; latentium
<
lb
/>
maximi.</
note
>
ducamus per puncta D, B, ipſi H I, parallelas D K, B L, erunt hæ, communes ſectiones Meridia-
<
lb
/>
ni, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s842
"
xml:space
="
preserve
">parallelorum, qui ſunt omnium ſemper apparentium, ſemperq́; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s843
"
xml:space
="
preserve
">latentium maximi: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s844
"
xml:space
="
preserve
">quan-
<
lb
/>
doquidem Meridianus ſecans Aequatorem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s845
"
xml:space
="
preserve
">dictos parallelos, ſectiones communes facit paral-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0031-14
"
xlink:href
="
note-0031-14a
"
xml:space
="
preserve
">16. vnde@.</
note
>
lelas; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s846
"
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s847
"
xml:space
="
preserve
">parallelus quidem maximus ſemper apparentium Horizontem tangit in D, maximus ve-
<
lb
/>
ro ſemper occultorum in B.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s848
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s849
"
xml:space
="
preserve
">VT autem parallelos Aequatoris ducamus, qui per ſigna, vel gradus Eclipticæ trãſeunt, in qui-
<
lb
/>
bus quidem accurate deſcribendis tota induſtria, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s850
"
xml:space
="
preserve
">labor cõſtruendi Analemmatis ponitur, pro-
<
lb
/>
pter declinationes ipſorum parallelorum ab Aequatore, quæ uix ſine errore ſupputari poſſunt ab
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0031-15
"
xlink:href
="
note-0031-15a
"
xml:space
="
preserve
">Deſcriptio pa-
<
lb
/>
rallelorum Ae-
<
lb
/>
quatoris per ini
<
lb
/>
tia ſignorũ Zo-
<
lb
/>
diaci ductor@.</
note
>
Aequatoris diametro H I, hinc inde, ob minuta, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s851
"
xml:space
="
preserve
">ſecunda, quæ gradibus declinationum adhæ-
<
lb
/>
rent, hac arte à veteribus tradita, vt apud Vitruuium lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s852
"
xml:space
="
preserve
">9. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s853
"
xml:space
="
preserve
">videre licet, vtemur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s854
"
xml:space
="
preserve
">Sumantur in cir-
<
lb
/>
cunferentia A B C D, duo arcus H M, H N, quorum vterque maximę declinationi ſolis ſit </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>