1impetu in partes oppoſitas pellitur.
v.g. C per CP, L per LG. Secundus
eſt, cum affigitur altera extremitas. v.g. punctum K affigitur, ita vt tamen
propter flexibilitatem radij KL, idem radius moueri poſſit circa cen
trum K, vt videmus in funependulis. Tertius eſt, ſi diameter fulcro K
inſeratur, vt in obelis ferri, vel magnetica acu: huc reuoca rotas omnes,
quæ in circulo horizontali, & verticali voluuntur. Quartus, ſi cum ali
qua exploſione digitorum motus imprimatur, vel globo, vel trocho, vel
iis cubis, quibus inſcripti numeri poſt girationem ſortem indicant.
Quintus, ſi cum flagello trochus agatur; cum enim implicetur flagel
lum trocho, vbi retrahitur, in gyros agitur trochus; huc reuoca funem
illum plicatilem, quibus armatus ferro trochus voluitur: adde his refle
xionem variam ex qua ſæpè oritur hæc turbinatio; tùm etiam figuram
vaſis; ſic aqua intra vas ſphæricum voluitur; ſic in vorticibus voluitur
aqua propter præruptum deſcenſum aluei; ſic etiam turbinatim deſcen
dit aqua per tubum infundibuli; cætera omitto, quæ ex his facilè intel
ligi poſſunt.
eſt, cum affigitur altera extremitas. v.g. punctum K affigitur, ita vt tamen
propter flexibilitatem radij KL, idem radius moueri poſſit circa cen
trum K, vt videmus in funependulis. Tertius eſt, ſi diameter fulcro K
inſeratur, vt in obelis ferri, vel magnetica acu: huc reuoca rotas omnes,
quæ in circulo horizontali, & verticali voluuntur. Quartus, ſi cum ali
qua exploſione digitorum motus imprimatur, vel globo, vel trocho, vel
iis cubis, quibus inſcripti numeri poſt girationem ſortem indicant.
Quintus, ſi cum flagello trochus agatur; cum enim implicetur flagel
lum trocho, vbi retrahitur, in gyros agitur trochus; huc reuoca funem
illum plicatilem, quibus armatus ferro trochus voluitur: adde his refle
xionem variam ex qua ſæpè oritur hæc turbinatio; tùm etiam figuram
vaſis; ſic aqua intra vas ſphæricum voluitur; ſic in vorticibus voluitur
aqua propter præruptum deſcenſum aluei; ſic etiam turbinatim deſcen
dit aqua per tubum infundibuli; cætera omitto, quæ ex his facilè intel
ligi poſſunt.
Theorema 10.
Datur impetus in motu circulari;
probatur facilè, quia etiam abſente
potentia motrice durat motus; igitur adeſſe debet illius cauſa; igitur
impetus, clarum eſt; debet autem eſſe hic impetus ita determinatus, vt
determinatio vnius puncti impediat determinationem alteriùs; ſed aliam
permittat, alioqui deſtrueretur totus impetus, & hæc viciſſim illam.
potentia motrice durat motus; igitur adeſſe debet illius cauſa; igitur
impetus, clarum eſt; debet autem eſſe hic impetus ita determinatus, vt
determinatio vnius puncti impediat determinationem alteriùs; ſed aliam
permittat, alioqui deſtrueretur totus impetus, & hæc viciſſim illam.
Theorema 11.
Subjectum huius impetus eſt omne mobile;
non eſt difficultas pro mobili
corporeo, quod pluribus partibus conſtat; quippe impetus vnius partis
poteſt impedire impetum alterius; at difficilius eſt dictu, an punctum,
ſi detur, moueri poſſit circulariter: de puncto phyſico loquor? cui cer
tè non repugnat motus circularis; quippè licèt careat partibus actu, non
tamen caret partibus potentiâ. Dices, non mutat locum; igitur non mo
uetur: antecedens conſtare videtur, quia ſemper remanet in eodem loco:
conſequentia etiam videtur eſſe clara per Def.1. lib. 1. Reſpondeo pri
mò mutare locum reſpectiuum; quippe licèt punctum phyſicum non ha
beat partes, habet tamen facies; vnde facies conuertuntur per motum
circularem; igitur non habent ampliùs eundem reſpectum; igitur nec
eundem locum reſpectiuum. Reſpondeo ſecundò, punctum phyſicum ha
bere partes potentiâ, non actu; vnde mutat locum, dum voluitur; quia
quælibet pars potentiâ diuerſæ parti ſpatij potentiâ reſpondet; ſed hîc
non diſcutio quæſtionem illam, an dentur puncta phyſica; ſed tantùm
aſſero, ex ſuppoſitione quòd detur punctum phyſicum moueri poſſe mo
tu circulari: Idem de Angelo dici poteſt, non tamen de puncto mathe
matico, cuius motus concipi non poteſt; vnde optimè negat Ariſtoteles
punctum mathematicum moueri poſſe; immò nos aliquando repugnare
dari punctum mathematicum oſtendemus; igitur ex dictis patet, omne
corporeo, quod pluribus partibus conſtat; quippe impetus vnius partis
poteſt impedire impetum alterius; at difficilius eſt dictu, an punctum,
ſi detur, moueri poſſit circulariter: de puncto phyſico loquor? cui cer
tè non repugnat motus circularis; quippè licèt careat partibus actu, non
tamen caret partibus potentiâ. Dices, non mutat locum; igitur non mo
uetur: antecedens conſtare videtur, quia ſemper remanet in eodem loco:
conſequentia etiam videtur eſſe clara per Def.1. lib. 1. Reſpondeo pri
mò mutare locum reſpectiuum; quippe licèt punctum phyſicum non ha
beat partes, habet tamen facies; vnde facies conuertuntur per motum
circularem; igitur non habent ampliùs eundem reſpectum; igitur nec
eundem locum reſpectiuum. Reſpondeo ſecundò, punctum phyſicum ha
bere partes potentiâ, non actu; vnde mutat locum, dum voluitur; quia
quælibet pars potentiâ diuerſæ parti ſpatij potentiâ reſpondet; ſed hîc
non diſcutio quæſtionem illam, an dentur puncta phyſica; ſed tantùm
aſſero, ex ſuppoſitione quòd detur punctum phyſicum moueri poſſe mo
tu circulari: Idem de Angelo dici poteſt, non tamen de puncto mathe
matico, cuius motus concipi non poteſt; vnde optimè negat Ariſtoteles
punctum mathematicum moueri poſſe; immò nos aliquando repugnare
dari punctum mathematicum oſtendemus; igitur ex dictis patet, omne
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib