Theorema 15.
Puncta diuerſorum circulorum mouentur inæquali motu;
quia tempori
bus æqualibus inæquales percurrunt arcus; igitur inæquali motu per
Axio. 1. v.g. puncta L & C quæ diſtant æqualiter à centro K, mouentur
æquali motu, quia æquali tempore conficiunt æquales arcus CS, LT; at
verò puncta CQ inæquali motu mouentur, quia æquali tempore arcus
inæquales percurrunt, ſcilicet CS, QX.
bus æqualibus inæquales percurrunt arcus; igitur inæquali motu per
Axio. 1. v.g. puncta L & C quæ diſtant æqualiter à centro K, mouentur
æquali motu, quia æquali tempore conficiunt æquales arcus CS, LT; at
verò puncta CQ inæquali motu mouentur, quia æquali tempore arcus
inæquales percurrunt, ſcilicet CS, QX.
Theorema 16.
Hinc puncta, quæ accedunt propiùs ad centrum mouentur tardiùs, quæ lon
giùs recedunt, mouentur velociùs. v.g. C velociùs, quia conficit arcum ma
iorem; CSQ tardiùs, quia æquali tempore conficit arcum minorem
QR ſunt autem arcus ſimiles, vt radij, id eſt QR eſt ad CS, vt radius
KQ ad QC, ſed motus ſunt vt arcus; igitur motus, vt radij, vel diſtantiæ
à centro communi.
giùs recedunt, mouentur velociùs. v.g. C velociùs, quia conficit arcum ma
iorem; CSQ tardiùs, quia æquali tempore conficit arcum minorem
QR ſunt autem arcus ſimiles, vt radij, id eſt QR eſt ad CS, vt radius
KQ ad QC, ſed motus ſunt vt arcus; igitur motus, vt radij, vel diſtantiæ
à centro communi.
Theorema 17.
Ex his constat impetum, qui præstat motum circularem distribui in mobili
vniformiter, id eſt æqualem in eodem circulo, vel in distantia æquali, & dif
formiter, id eſt inæqualem in diuerſis circulis, vel in diuerſa distantia; quia
ex inæqualitate motus cognoſci tantùm poteſt inæqualitas impetus; fit
autem hæc diffuſio, ſeu propagatio in ratione longitudinum v. g. impe
tus in Q eſt ad impetum in C, vt longitudo KQ ad KC, vt conſtat ex
dictis; accipio autem omnes partes impetus, quæ ſunt in Q, & compa
ro omnes illas cum omnibus illis, quæ inſunt puncto C; nam certum eſt
ex his quæ fusè diximus lib.1.non produci plures partes impetus in C, quam
in que ſed perfectiorem impetum produci in C, quàm in Q: recole quæ
diximus lib.1. à Th. 99. ad Th.112. in quibus habes totam propagatio
nem impetus determinati ad motum circularem; ſiue applicetur po
tentia centro, id eſt iuxta centrum; ſiue circumferentiæ.
vniformiter, id eſt æqualem in eodem circulo, vel in distantia æquali, & dif
formiter, id eſt inæqualem in diuerſis circulis, vel in diuerſa distantia; quia
ex inæqualitate motus cognoſci tantùm poteſt inæqualitas impetus; fit
autem hæc diffuſio, ſeu propagatio in ratione longitudinum v. g. impe
tus in Q eſt ad impetum in C, vt longitudo KQ ad KC, vt conſtat ex
dictis; accipio autem omnes partes impetus, quæ ſunt in Q, & compa
ro omnes illas cum omnibus illis, quæ inſunt puncto C; nam certum eſt
ex his quæ fusè diximus lib.1.non produci plures partes impetus in C, quam
in que ſed perfectiorem impetum produci in C, quàm in Q: recole quæ
diximus lib.1. à Th. 99. ad Th.112. in quibus habes totam propagatio
nem impetus determinati ad motum circularem; ſiue applicetur po
tentia centro, id eſt iuxta centrum; ſiue circumferentiæ.
Theorema 18.
Motus puncti C non eſt velocior motu puncti Q ratione temporis, ſed ſpatij;
quia vtrumque mouetur ſemper æquali tempore, quia ſunt in eodem ra
dio; recole etiam, quæ diximus alibi, ſcilicet lib. 2. in comparatione
motuum, vel aſſumi poſſe ſpatia æqualia cum temporibus inæqualibus,
vel tempora æqualia cum ſpatiis inæqualibus; atqui in motu circulari
cum omnes partes eiuſdem mobilis ſimul moueantur, id eſt ſimul inci
piant, & deſinant moueri; certè æquali tempore mouentur; ſed motus
eſt inæqualis; igitur non ratione temporis, quod æquale eſt, ſed
ſpatij.
quia vtrumque mouetur ſemper æquali tempore, quia ſunt in eodem ra
dio; recole etiam, quæ diximus alibi, ſcilicet lib. 2. in comparatione
motuum, vel aſſumi poſſe ſpatia æqualia cum temporibus inæqualibus,
vel tempora æqualia cum ſpatiis inæqualibus; atqui in motu circulari
cum omnes partes eiuſdem mobilis ſimul moueantur, id eſt ſimul inci
piant, & deſinant moueri; certè æquali tempore mouentur; ſed motus
eſt inæqualis; igitur non ratione temporis, quod æquale eſt, ſed
ſpatij.
Hic fortè aliquis deſideraret ſolutionem illius argumenti, quod vul
gò ducitur ex motu circulari contra puncta phyſica, quod ſic breuiter
proponi poteſt. Sit punctum Q, quod acquirat punctum ſpatij verſus R
vno inſtanti; certe punctum C, quod mouetur verſus S, acquiret eodem
gò ducitur ex motu circulari contra puncta phyſica, quod ſic breuiter
proponi poteſt. Sit punctum Q, quod acquirat punctum ſpatij verſus R
vno inſtanti; certe punctum C, quod mouetur verſus S, acquiret eodem
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib