Biancani, Giuseppe, Aristotelis loca mathematica, 1615

Page concordance

< >
< >
page |< < of 355 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.005547">
                <pb pagenum="30" xlink:href="009/01/314.jpg"/>
              bent cauſarum demonſtrationes. </s>
              <s id="s.005548">loquitur ibi de medijs hiſce facultatibus.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.005549">vide noſtram illius loci explicationem ſuperius allatam; aut ſi mais
                <expan abbr="aliorũ">aliorum</expan>
              .
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.005550">ſed iam rem ipſam oculis inſpiciamus.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005551">Et, vt ab Aſtronomia
                <expan abbr="initiũ">initium</expan>
              faciamus,
                <expan abbr="demõſtratio">demonſtratio</expan>
              eclypſis Lunæ (etiam
                <lb/>
              Ariſt.
                <expan abbr="eiusq́">eiusque</expan>
              ; interpretibus præcipuè Zabarella teſtibus) non ne potiſſima?
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.005552">nam affectionis illius, ſeu defectus propriam, & adæquatam cauſam euiden
                <lb/>
              tem facit, interpoſitionem, videlicet terrę. </s>
              <s id="s.005553">Idem de ſolari defectu dicen­
                <lb/>
              dum, cuius cauſam oſtendunt eſſe Lunæ obiectionem. </s>
              <s id="s.005554">quas demonſtratio­
                <lb/>
              nes ab Aſtronomis inuentas eſſe ex
                <expan abbr="ipſorũ">ipſorum</expan>
              libris conſtat. </s>
              <s id="s.005555">& quòd medio
                <expan abbr="vtã-tur">vtan­
                  <lb/>
                tur</expan>
              Geometrico, nimirum circulo, & diametris, & diametrali oppoſitione.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.005556">quàm deinde certæ ſint, patet ex eclypſium infallibili prædictione.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005557">Secundò, cur Sol plures dies in parte Zodiaci æſtiua; quàm in hyberna
                <lb/>
              moratur? </s>
              <s id="s.005558">cauſam afferunt Apogæum.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005559">Tertiò, cur Luna ſucceſſiuè illuminatur? </s>
              <s id="s.005560">quia ſphærica eſt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005561">Quartò, cur in horologijs ſolaribus tropici ſunt lineæ curuę? </s>
              <s id="s.005562">æquator
                <lb/>
              verò linea recta? </s>
              <s id="s.005563">quia illi ſunt ſectiones conicę, æquator verò eſt ſectio duo­
                <lb/>
              rum planorum.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005564">Quintò, cur Sol non totam ſimul terram illuminat, ſed ſucceſſiuè? </s>
              <s id="s.005565">quia
                <lb/>
              terra ſphærica eſt.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005566">Quam deinde mirabiles, ac iucundæ ſunt cognitiones illæ, de quibus ipſæ
                <lb/>
              ſacræ literæ mirabundæ loquuntur? </s>
              <s id="s.005567">altitudinem videlicet Cœli,
                <expan abbr="atq;">atque</expan>
              pro­
                <lb/>
              funditatem abyſſi improbo ſanè auſu perſcrutari? </s>
              <s id="s.005568">terræ, Lunæ, Solis magni­
                <lb/>
              tudines, ac diſtantias acumine planè diuino nobis euidenter tradidiſſe? </s>
              <s id="s.005569">to­
                <lb/>
              tius
                <expan abbr="deniq;">denique</expan>
              mundi fabricam, ac ſymmetriam, qua cognitione nihil præſtan­
                <lb/>
              tius, potiſsima hæc nobis philoſophia manifeſtum facit; vt jure liceat illud
                <lb/>
              accinere:</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005570">
                <emph type="italics"/>
              Felices animæ, quibus hæc cognoſcere primum
                <emph.end type="italics"/>
              ,
                <lb/>
                <emph type="italics"/>
              Inque domos ſuper as ſcandere cura fuit.
                <lb/>
              </s>
              <s id="s.005571">Admouere oculis diſtantia ſydera noſtris
                <emph.end type="italics"/>
              ,
                <lb/>
                <emph type="italics"/>
              Aetheraqué, ingenio ſuppoſuere ſuo.
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005572">Aſtronomiæ pars iucunda æquè, ac mirabilis eſt Geographia: qua, vel in
                <lb/>
              globo, vel in tabula, terras omnes, maria omnia, quaſi præſentes licèt
                <expan abbr="cõ-templari">con­
                  <lb/>
                templari</expan>
              . </s>
              <s id="s.005573">quoque loco vnumquodque ſit, qua zona, quo climate, magna iu­
                <lb/>
              cunditate percipitur.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005574">In perſpectiua etiam
                <expan abbr="neq;">neque</expan>
              deſunt perfectæ demonſtrationes, v. g. cur ocu­
                <lb/>
              lus ſphæricus? </s>
              <s id="s.005575">vt illi
                <expan abbr="vndiq;">vndique</expan>
              lineæ perpendiculares poſſint accidere. </s>
              <s id="s.005576">Sed cur
                <lb/>
              lineæ perpendiculares? </s>
              <s id="s.005577">vt diſtincta fieret viſio; ecce cauſæ finales. </s>
              <s id="s.005578">Cur
                <expan abbr="cõ-cauũ">con­
                  <lb/>
                cauum</expan>
                <expan abbr="ſpeculũ">ſpeculum</expan>
              ibi vrit? </s>
              <s id="s.005579">quia ſolares radij reflexi illuc congregantur. </s>
              <s id="s.005580">Cur bacu
                <lb/>
              lus in aqua fractus apparet? </s>
              <s id="s.005581">quia per lineas refractas videtur. </s>
              <s id="s.005582">Cur Iris
                <expan abbr="rotũ-da">rotun­
                  <lb/>
                da</expan>
              ? </s>
              <s id="s.005583">quia non videtur, niſi ſub ſtatuto angulo, qui non niſi in orbem collo­
                <lb/>
              cari poteſt. </s>
              <s id="s.005584">vbi ſimul vides, quàm dignæ
                <expan abbr="quoq;">quoque</expan>
              ſint hæ cognitiones.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.005585">In mechanicis poſtea: cur cuneus tantas obtinet vires? </s>
              <s id="s.005586">quia eſt vectis
                <lb/>
              geminatus. </s>
              <s id="s.005587">Vnde cochleæ tanta vis? </s>
              <s id="s.005588">quia conſtat cuneo, & vecte. </s>
              <s id="s.005589">Verum
                <lb/>
              quid admirabilius, quàm quodlibet pondus, vel ipſum vniuerſum, vnius for­
                <lb/>
              micæ vi poſſe commoueri? </s>
              <s id="s.005590">
                <expan abbr="ipſamq́">ipſamque</expan>
              ; naturam, vt ait Ariſt. vel inuitam ſupe­
                <lb/>
              rare. </s>
              <s id="s.005591">quàm ſubtìlia ſunt ea, quæ de centro grauitatis Archimedes olim, nu­</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>