Newton, Isaac, Philosophia naturalis principia mathematica, 1713
page |< < of 524 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <subchap1>
              <subchap2>
                <p type="main">
                  <s>
                    <pb xlink:href="039/01/321.jpg" pagenum="293"/>
                    <lb/>
                  tallorum plena, pondere ſuo tendendo filum, augebat longitudi­
                    <lb/>
                    <arrow.to.target n="note269"/>
                  nem penduli, contrahebam filum ut penduli jam oſcillantis eadem
                    <lb/>
                  eſſet longitudo ac prius. </s>
                  <s>Dein pendulo ad locum primo notatum
                    <lb/>
                  retracto ac dimiſſo, numerabam oſcillationes quaſi ſeptuaginta &
                    <lb/>
                  ſeptem, donec pyxis ad locum ſecundo notatum rediret, totidem­
                    <lb/>
                  que ſubinde donec pyxis ad locum tertio notatum rediret, atque
                    <lb/>
                  rurſus totidem donec pyxis reditu ſuo attingeret locum quartum.
                    <lb/>
                  Unde concludo quod reſiſtentia tota pyxidis plenæ non majorem
                    <lb/>
                  habebat proportionem ad reſiſtentiam pyxidis vacuæ quam 78 ad
                    <lb/>
                  77. Nam ſi æquales eſſent ambarum reſiſtentiæ, pyxis plena ob
                    <lb/>
                  vim ſuam inſitam ſeptuagies & octies majorem vi inſita pyxidis
                    <lb/>
                  vacuæ, motum ſuum oſcillatorium tanto diutius conſervare debe­
                    <lb/>
                  ret, atque adeo completis ſemper oſcillationibus 78 ad loca illa
                    <lb/>
                  notata redire. </s>
                  <s>Rediit autem ad eadem completis oſcillationibus 77.
                    <lb/>
                  </s>
                </p>
                <p type="margin">
                  <s>
                    <margin.target id="note269"/>
                  LIBER
                    <lb/>
                  SECUNDUS.</s>
                </p>
                <p type="main">
                  <s>Deſignet igitur A reſiſtentiam pyxidis in ipſius ſuperficie exter­
                    <lb/>
                  na, & B reſiſtentiam pyxidis vacuæ in partibus internis; & ſi reſi­
                    <lb/>
                  ſtentiæ corporum æquivelocium in partibus internis ſint ut mate­
                    <lb/>
                  ria, ſeu numerus particularum quibus reſiſtitur: erit 78 B reſiſten­
                    <lb/>
                  tia pyxidis plenæ in ipſius partibus internis: adeoque pyxidis va­
                    <lb/>
                  cuæ reſiſtentia tota A+B erit ad pyxidis plenæ reſiſtentiam to­
                    <lb/>
                  tam A+78 B ut 77 ad 78, & diviſim A+B ad 77 B, ut 77 ad 1,
                    <lb/>
                  indeque A+B ad B ut 77X77 ad 1, & diviſim A ad B ut 5928
                    <lb/>
                  ad 1. Eſt igitur reſiſtentia pyxidis vacuæ in partibus internis
                    <lb/>
                  quinquies millies minor quam ejuſdem reſiſtentia in externa ſuper­
                    <lb/>
                  ficie, & amplius. </s>
                  <s>Sic vero diſputamus ex Hypotheſi quod ma­
                    <lb/>
                  jor illa reſiſtentia pyxidis plenæ, non ab alia aliqua cauſa latente
                    <lb/>
                  oriatur, ſed ab actione ſola Fluidi alicujus ſubtilis in metallum
                    <lb/>
                  incluſum.
                    <lb/>
                  </s>
                </p>
                <p type="main">
                  <s>Hoc experimentum recitavi memoriter. </s>
                  <s>Nam charta, in qua il­
                    <lb/>
                  lud aliquando deſcripſeram, intercidit. </s>
                  <s>Unde fractas quaſdam nu­
                    <lb/>
                  merorum partes, quæ memoria exciderunt, omittere compulſus
                    <lb/>
                  ſum. </s>
                  <s>Nam omnia denuo tentare non vacat. </s>
                  <s>Prima vice, cum un­
                    <lb/>
                  co infirmo uſus eſſem, pyxis plena citius retardabatur. </s>
                  <s>Cauſam
                    <lb/>
                  quærendo, reperi quod uncus infirmus cedebat ponderi pyxidis, &
                    <lb/>
                  ejus oſcillationibus obſeQ.E.D. in partes omnes flectebatur. </s>
                  <s>Para­
                    <lb/>
                  bam igitur uncum firmum, ut punctum ſuſpenſionis immotum ma­
                    <lb/>
                  neret, & tunc omnia ita evenerunt uti ſupra deſcripſimus. </s>
                </p>
              </subchap2>
            </subchap1>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>