Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

List of thumbnails

< >
281
281
282
282
283
283
284
284
285
285
286
286
287
287
288
288
289
289
290
290
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N2136B">
            <pb pagenum="288" xlink:href="026/01/322.jpg"/>
            <p id="N222B5" type="main">
              <s id="N222B7">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              47.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N222C3" type="main">
              <s id="N222C5">
                <emph type="italics"/>
              Facilè cognoſcitur, in qua proportione potentia applicata puncte A faciliùs
                <lb/>
              vertat rotam, quàm applicata puncto F in circulo ſcilicet horizontali
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N222D0">ſit enim
                <lb/>
              ſolus vectis FC, cuius centrum ſit E; </s>
              <s id="N222D6">certè ſi vertatur in circulo hori­
                <lb/>
              zontali, potentia applicata extremitati C faciliùs verſabit, quàm appli­
                <lb/>
              cata puncto F, iuxta proportionem CE ad EF, vel ad HE; igitur po­
                <lb/>
              tentia applicata puncto H, vectis CF eſt eiuſdem momenti, cuius eſt ea­
                <lb/>
              dem applicata puncto F, quia æqualem prorſus effectum, ſcilicet impe­
                <lb/>
              tum, debet producere in vecte CF, vt moueatur in circulo horizontali
                <lb/>
              circa centrum E. </s>
              <s id="N222E7">Probatur vlteriùs, quia motus, æquabiles ſcilicet, ſunt
                <lb/>
              vt ſpatia, impetus vt motus, vires vt impetus; </s>
              <s id="N222ED">igitur applicata potentiæ
                <lb/>
              in C producat impetum in vecte CF, vt vertatur in plano horizontali, &
                <lb/>
              C eo motu acquirat CS ſegmentum CE ſectorem CES; </s>
              <s id="N222F5">ſegmentum
                <lb/>
              verò FE ſectorem FEV; </s>
              <s id="N222FB">applicetur autem eadem potentia in F, vt ver­
                <lb/>
              tatur, idem vectis FC, & producatur in F impetus æqualis impetui an­
                <lb/>
              tè producto in C; </s>
              <s id="N22303">haud dubiè punctum F percurret arcum FG eo tem­
                <lb/>
              pore, quo C priore motu percurrebat CS, vt patet; </s>
              <s id="N22309">quia arcus CS eſt
                <lb/>
              æqualis quadranti FG; igitur ſegmentum FE quadrantem FEG, & ſeg­
                <lb/>
              mentum EC quadrantem CED. </s>
            </p>
            <p id="N22311" type="main">
              <s id="N22313">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              48.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N2231F" type="main">
              <s id="N22321">
                <emph type="italics"/>
              Ex his determinantur omnes aliæ proportiones
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N2232A">ſi enim fit vectis AC
                <lb/>
              (quem ſuppono æqualem in omnibus ſuis partibus & volubilem circa
                <lb/>
              centrum E in plano horizontali) & applicetur potentia in puncto A, in
                <lb/>
              quo producat minimum impetum, quem poteſt immediatè producere ex
                <lb/>
              hypotheſi toties repetita, ita vt dato tempore percurrat A arcum AK, ſi
                <lb/>
              ſit vectis AH, & applicetur potentia in A, mouebit faciliùs, quàm AC
                <lb/>
              iuxta proportionem 8/5; </s>
              <s id="N2233A">nam in vecte AC ſpatium eſt compoſitum ex
                <lb/>
              gemino ſectore AEK, CES, & in vecte AH ſpatium eſt compoſitum
                <lb/>
              ex ſectore AEK & ZEH, qui ſubquadruplus eſt AEK; </s>
              <s id="N22342">igitur hoc ſpa­
                <lb/>
              tium totum confectum hoc vltimo motu eſt ad prius ſpatium vt 5. ad 8.
                <lb/>
              igitur & motus; </s>
              <s id="N2234A">igitur & impetus; </s>
              <s id="N2234E">ſed quò minor eſt impetus, eſt maior
                <lb/>
              facilitas; igitur facilitas vltimi motus eſt ad facilitatem primi, vt 8. ad 5.
                <lb/>
              idem dico, ſi applicetur potentia in H. </s>
            </p>
            <p id="N22357" type="main">
              <s id="N22359">Si verò retento ſemper eodem vecte AC applicetur potentia tùm in
                <lb/>
              A, tùm in F, facilitas motus potentiæ applicatæ in A eſt ad facilitatem
                <lb/>
              motus potentiæ applicatæ in F, vt AE ad FE, vel vt AB ad AK, vel
                <lb/>
              vt AEB ad AEK, quæ omnia conſtant ex dictis; igitur applicata in F
                <lb/>
              in vecte AC eſt ad applicatam in F in vecte FE vt 5. ad 8. ſed hæc ſunt
                <lb/>
              ſatis clara, nec vlteriore explicatione indigent. </s>
            </p>
            <p id="N22367" type="main">
              <s id="N22369">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              49.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N22375" type="main">
              <s id="N22377">
                <emph type="italics"/>
              Hinc quò propiùs ad centrum applicatur potentia, eò maior eſt difficultas
                <lb/>
              motus
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N22382">igitur ſi applicetur ipſi centro mathematicè conſiderato eſt infi­
                <lb/>
              nita difficultas; </s>
              <s id="N22388">igitur nulla potentia ſuperare poſſet hanc difficultatem; </s>
              <s id="N2238C"/>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>