324308GNOMONICESeadem parte illud acceptum ſit) constituatur ad rectam A B, in puncto G, angulus altitudinis poll
E G C, ſurſum, aut deorſum verſus, prout planum à meridie, vel à borea declinat; ſecetq́, recta G C,
rectam C D, in C. Abſciſſa quoque ex E F, recta E F, ipſi E G, æquali, ducatur ex F, ad A B, perpen-
dicularis F H. Sed quoniam propter anguſtiam ſpatij inter rectas A B, E F, interiecti (vt euenire ſo-
220[Figure 220]1110222033304440 let, cum valde magna eſt declinatio propoſita) non facile abſque errore ex puncto F, ad rectam A B,
duci poteſt perpendicularis, instituere poſſumus eandem hanc conſtructionem commodius in hanc formã.
Sumpto in recta A B, verſus eam partem, in quam ducta eſt recta E F, puncto quolibet H, ducatur ex
eo ad A B, perpendicularis H F, ſecans E F, in F. Nam ſi ipſi E F, abſcindamus æqualem rectam E G,
& in G, ad rectam E G, angulum E G C, conſtituamus altitudinis poli, reperiemus punctum C, idem
quod prius, ſed certius aliquanto; eo quòd facilius ſit ex accepto puncto H, in linea A B, ad eandem du-
cere perpendicularem ſine errore, quàm ex puncto F, ipſi rectę A B, viciniſſimo.
E G C, ſurſum, aut deorſum verſus, prout planum à meridie, vel à borea declinat; ſecetq́, recta G C,
rectam C D, in C. Abſciſſa quoque ex E F, recta E F, ipſi E G, æquali, ducatur ex F, ad A B, perpen-
dicularis F H. Sed quoniam propter anguſtiam ſpatij inter rectas A B, E F, interiecti (vt euenire ſo-
220[Figure 220]1110222033304440 let, cum valde magna eſt declinatio propoſita) non facile abſque errore ex puncto F, ad rectam A B,
duci poteſt perpendicularis, instituere poſſumus eandem hanc conſtructionem commodius in hanc formã.
Sumpto in recta A B, verſus eam partem, in quam ducta eſt recta E F, puncto quolibet H, ducatur ex
eo ad A B, perpendicularis H F, ſecans E F, in F. Nam ſi ipſi E F, abſcindamus æqualem rectam E G,
& in G, ad rectam E G, angulum E G C, conſtituamus altitudinis poli, reperiemus punctum C, idem
quod prius, ſed certius aliquanto; eo quòd facilius ſit ex accepto puncto H, in linea A B, ad eandem du-
cere perpendicularem ſine errore, quàm ex puncto F, ipſi rectę A B, viciniſſimo.
DEINDE ducta per C, &
H, recta C H, ea{q́ue} quantumlibet producta, ducatur ad eam per H,
perpendicularis H I, in qua ſi abſcindatur H I, ipſi H F, ęqualis, recta{q́ue} C I, ducatur; Item ducta
F N, ad E F, perpendiculari ſecante A B, rectam in N, puncto, quod cum C, recta linea C N, iunga-
5550 tur; erit ex iis, quę prope initium huius propoſ. demonſtrauimus, recta C D, linea horę 12. in plano datæ
declinationis; punctum C, centrum horologii declinantis; C H, linea indicis, ſeu ſtyli; C N, linea horæ
6. C I, axis mundi; & H I, linea æquinoctialis. Quòd ſi rurſus ducamus ex H, ad C I, perpendicularem
H K, erit hæc, ex demonſtratis quoque, communis ſectio Aequatoris, & plani, quod per rectam C H,
ductum ad planum horologii rectum eſt, inſtar Meridiani cuiuſdam proprii ipſius plani horologii. Vnde
ſi in linea ſtyli C H, acciperetur recta H L, ipſi H K, ęqualis, & ex L, deſcriberetur circulus, conſtrue
retur horologium declinans, cuius omnes lineę horarię in C, coirent, proinde vt in priori deſcriptione
huius propoſ. factum est. Sed quia hoc modo conſtructi horologii ſtylus K M, ex K, in rectam C H, ca-
dens ad angulos rectos in punctum M, nimis breuis eſt, præſertim quando recta E F, parum à recta A B,
diſtat, (diſtabit autem eò min{us}, quò maior fuerit declinatio plani à Verticali, vt dictum eſt) idcirco
progrediendum nobis eſt, atque docendum, qua ratione maius horologium deſcribere poſſimus, quod
perpendicularis H I, in qua ſi abſcindatur H I, ipſi H F, ęqualis, recta{q́ue} C I, ducatur; Item ducta
F N, ad E F, perpendiculari ſecante A B, rectam in N, puncto, quod cum C, recta linea C N, iunga-
5550 tur; erit ex iis, quę prope initium huius propoſ. demonſtrauimus, recta C D, linea horę 12. in plano datæ
declinationis; punctum C, centrum horologii declinantis; C H, linea indicis, ſeu ſtyli; C N, linea horæ
6. C I, axis mundi; & H I, linea æquinoctialis. Quòd ſi rurſus ducamus ex H, ad C I, perpendicularem
H K, erit hæc, ex demonſtratis quoque, communis ſectio Aequatoris, & plani, quod per rectam C H,
ductum ad planum horologii rectum eſt, inſtar Meridiani cuiuſdam proprii ipſius plani horologii. Vnde
ſi in linea ſtyli C H, acciperetur recta H L, ipſi H K, ęqualis, & ex L, deſcriberetur circulus, conſtrue
retur horologium declinans, cuius omnes lineę horarię in C, coirent, proinde vt in priori deſcriptione
huius propoſ. factum est. Sed quia hoc modo conſtructi horologii ſtylus K M, ex K, in rectam C H, ca-
dens ad angulos rectos in punctum M, nimis breuis eſt, præſertim quando recta E F, parum à recta A B,
diſtat, (diſtabit autem eò min{us}, quò maior fuerit declinatio plani à Verticali, vt dictum eſt) idcirco
progrediendum nobis eſt, atque docendum, qua ratione maius horologium deſcribere poſſimus, quod