Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

List of thumbnails

< >
321
321
322
322
323
323
324
324
325
325
326
326
327
327
328
328
329
329
330
330
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N2136B">
            <p id="N2252B" type="main">
              <s id="N2259E">
                <pb pagenum="291" xlink:href="026/01/325.jpg"/>
              tentia applicata in B, ita vt in puncto B producatur impetus eiuſdem
                <lb/>
              perfectionis, de quo ſuprà: </s>
              <s id="N225A9">ſi mouetur motu circulari circa aliquod cen­
                <lb/>
              trum v. g. circa centrum H, & punctum B conficiat arcum BD æqua­
                <lb/>
              lem rectæ b I, vel BL quam æquali tempore B vel A antè percurrebant
                <lb/>
              motu recto; </s>
              <s id="N225B7">certè totus cylindrus BH acquiret tantùm ſpatium BHD
                <lb/>
              motu circulari circa centrum H; </s>
              <s id="N225BD">ſed motu recto acquiſiuit ſpatium re­
                <lb/>
              ctanguli BK, quod maius eſt, vt patet; </s>
              <s id="N225C3">igitur motus circularis circa H
                <lb/>
              cylindri BH eſt ad rectum, vt ſector BHD ad rectangulum BK; </s>
              <s id="N225C9">igitur
                <lb/>
              facilitas motus circularis eſt ad facilitatem motus recti præſentis, vt re­
                <lb/>
              ctangulum BK ad ſectorem BHD; </s>
              <s id="N225D1">quænam verò ſit hæc proportio pa­
                <lb/>
              tet ex Cyclometria, ſuppoſitâ ratione Archimedis periphæriæ ad diame­
                <lb/>
              trum; </s>
              <s id="N225D9">igitur cum cylindrus impulſus in B faciliùs moueri poſſit motu
                <lb/>
              circulari, quàm recto, vt conſtat ex dictis; </s>
              <s id="N225DF">& cùm eo motu moueatur,
                <lb/>
              quo faciliùs moueri poteſt; </s>
              <s id="N225E5">modò poſſit ad illum determinari, non mirum
                <lb/>
              eſt ſi eo moueatur, & minor impetus producatur in eodem cylindro
                <lb/>
              BH; debet autem eſſe aliquod centrum huius motus, quod determina­
                <lb/>
              bimus paulò pòſt, poſtquam breuiter exilem quamdam objectionem de
                <lb/>
              impetu refutauerimus. </s>
            </p>
            <p id="N225F1" type="main">
              <s id="N225F3">Itaque obiiciunt aliqui, impetum non produci ad extra ab impetu; </s>
              <s id="N225F7">
                <lb/>
              quia ſcilicet impetus habet iam effectum ſcilicet motum; </s>
              <s id="N225FC">igitur aliud
                <lb/>
              munus non eſt illi imponendum; </s>
              <s id="N22602">igitur non producit alium effectum;
                <lb/>
              igitur non eſt cauſa impetus. </s>
            </p>
            <p id="N22608" type="main">
              <s id="N2260A">Reſpondeo primò, calor eſt cauſa rarefactionis; </s>
              <s id="N2260E">igitur non producit
                <lb/>
              alium calorem, quia habet iam vnum effectum; ſi tuum argumentum
                <lb/>
              concludit, meum quoque concludet. </s>
              <s id="N22616">Reſpondeo ſecundò, anima produ­
                <lb/>
              cit viſionem, ergo auditionem producere non poteſt, cùm iam habeat
                <lb/>
              vnum effectum: </s>
              <s id="N2261E">Dices, eandem cauſam poſſe habere plures effectus; cur
                <lb/>
              igitur negas de impetu? </s>
            </p>
            <p id="N22624" type="main">
              <s id="N22626">Reſpondeo tertiò directè, motum eſſe effectum impetus ad intra, quem
                <lb/>
              præſtat in ſuo ſubjecto; </s>
              <s id="N2262C">igitur eſt effectus formalis ſecundarius; </s>
              <s id="N22630">nec
                <lb/>
              alius eſſe poteſt, vt lib.1. demonſtrauimus; </s>
              <s id="N22636">at verò impetus eſt effectus
                <lb/>
              alterius impetus ad extra; </s>
              <s id="N2263C">igitur impetus eſt cauſa efficiens impetus, id­
                <lb/>
              que ad extra & cauſa formalis, vel exigitiua motus ad intra; </s>
              <s id="N22642">ſicut calor
                <lb/>
              eſt cauſa formalis, vel exigitiua rarefactionis ad intra, cauſa verò effi­
                <lb/>
              ciens alterius caloris ad extra; </s>
              <s id="N2264A">& verò nullo argumento probabis calo­
                <lb/>
              rem à calore produci, quo ego non probem impetum ab impetu produ­
                <lb/>
              ci; </s>
              <s id="N22652">igitur impetus eſt cauſa alterius impetus; </s>
              <s id="N22656">quia phyſicè loquendo il­
                <lb/>
              lud vocamus cauſam, ex cuius applicatione ſequitur neceſſariò effectus; </s>
              <s id="N2265C">
                <lb/>
              atqui applicato corpore ſolo ſine impetu nullus impetus producitur ad
                <lb/>
              extra, vt patet; </s>
              <s id="N22663">applicato verò cum impetu, producitur ſtatim alius im­
                <lb/>
              petus; </s>
              <s id="N22669">igitur ipſe impetus eſt cauſa: </s>
              <s id="N2266D">nec dicas requiri, vt conditionem; </s>
              <s id="N22671">
                <lb/>
              quia primò, nullum eſſet munus huius conditionis; nec enim applica­
                <lb/>
              ret cauſam ſubjecto, nec remoueret vllum impedimentum. </s>
              <s id="N22678">Secundò di­
                <lb/>
              cam ſimiliter calorem eſſe conditionem. </s>
              <s id="N2267D">Tertiò, dicerem etiam eſſe con­
                <lb/>
              ditionem ad motum. </s>
              <s id="N22682">Quartò, quis dicat corpus graue producere impe-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>