Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
31
31 (XIX)
32
32 (XX)
33
33 (XXI)
34
34 (XXII)
35
35 (XXIII)
36
36 (XXIV)
37
37 (XXV)
38
38 (XXVI)
39
39 (XXVII)
40
40 (XXVIII)
< >
page |< < (XXI) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:space="preserve">
              <pb o="XXI" file="0033" n="33"/>
            poſt aliud lentius, ad contactum immediatum cum
              <lb/>
            illa velocitatum inæqualitate deveniri non poſſe,
              <lb/>
            in quo ſcilicet contactu primo mutaretur vel u-
              <lb/>
            triuſque velocitas, vel alterius, per ſaltum, ſed de-
              <lb/>
            bere mutationem velocitatis incipere ante conta-
              <lb/>
            ctum ipſum. </s>
            <s xml:space="preserve">Hinc num. </s>
            <s xml:space="preserve">73 infero, debere haberi
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0033-01" xlink:href="note-0033-01a" xml:space="preserve">73</note>
            mutationis cauſam, quæ appelletur vis: </s>
            <s xml:space="preserve">tum num.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">74 hanc vim debere eſſe mutuam, & </s>
            <s xml:space="preserve">agere in
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0033-02" xlink:href="note-0033-02a" xml:space="preserve">74</note>
            partes contrarias, quod per inductionem evinco,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:space="preserve">inde infero num. </s>
            <s xml:space="preserve">75, appellari poſſe repulſi-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0033-03" xlink:href="note-0033-03a" xml:space="preserve">75</note>
            vam ejusmodi vim mutuam, ac ejus legem ex-
              <lb/>
            quirendam propono. </s>
            <s xml:space="preserve">In ejusmodi autem perquiſi-
              <lb/>
            tione usque ad num. </s>
            <s xml:space="preserve">80 invenio illud, debere vim
              <lb/>
            ipſam imminutis diſtantiis creſcere in infinitum ita,
              <lb/>
            ut par ſit extinguendæ velocitati utcunque magnæ;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">tum & </s>
            <s xml:space="preserve">illud, imminutis in infinitum etiam diſtan-
              <lb/>
            tiis, debere in infinitum augeri, in maximis au-
              <lb/>
            tem debere eſſe e contrario attractivam, uti eſt
              <lb/>
            gravitas: </s>
            <s xml:space="preserve">inde vero colligo limitem inter attractio-
              <lb/>
            nem, & </s>
            <s xml:space="preserve">repulſionem: </s>
            <s xml:space="preserve">tum ſenſim plures, ac et-
              <lb/>
            iam plurimos ejusmodi limites invenio, ſive tranſ-
              <lb/>
            itus ab attractione ad repulſionem, & </s>
            <s xml:space="preserve">vice verſa,
              <lb/>
            ac formam totius curvæ per ordinatas ſuas expri-
              <lb/>
            mentis virium legem determino.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">Eo usque virium legem deduco, ac definio; </s>
            <s xml:space="preserve">tum
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0033-04" xlink:href="note-0033-04a" xml:space="preserve">81</note>
            num. </s>
            <s xml:space="preserve">81 eruo ex ipſa lege conſtitutionem elemen-
              <lb/>
            torum materiæ, quæ debent eſſe ſimplicia, ob re-
              <lb/>
            pulſionem in minimis diſtantiis in immenſum au-
              <lb/>
            ctam; </s>
            <s xml:space="preserve">nam ea, ſi forte ipſa elementa partibus con-
              <lb/>
            ſtarent, nexum omnem diſſolveret. </s>
            <s xml:space="preserve">Usque ad num.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">88 inquiro in illud, an hæc elementa, ut ſimplicia
              <lb/>
            eſſe debent, ita etiam inextenſa eſſe debeant, ac
              <lb/>
            expoſita illa, quam virtualem extenſionem appel-
              <lb/>
            lant, eandem excludo inductionis principio, & </s>
            <s xml:space="preserve">dif-
              <lb/>
            ficultatem evolvo tum eam, quæ peti poſſit ab e-
              <lb/>
            xemplo ejus generis extenſionis, quam in anima
              <lb/>
            indiviſibili, & </s>
            <s xml:space="preserve">ſimplice per aliquam corporis </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>