Newton, Isaac, Philosophia naturalis principia mathematica, 1713
page |< < of 524 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <subchap1>
              <subchap2>
                <p type="main">
                  <s>
                    <pb xlink:href="039/01/332.jpg" pagenum="304"/>
                    <lb/>
                    <arrow.to.target n="note280"/>
                  ciei occurrens in
                    <emph type="italics"/>
                  K
                    <emph.end type="italics"/>
                  &
                    <emph type="italics"/>
                  L.
                    <emph.end type="italics"/>
                  Et velocitas aquæ effluentis per fora­
                    <lb/>
                  men
                    <emph type="italics"/>
                  EF
                    <emph.end type="italics"/>
                  ea erit quam aqua cadendo ab
                    <emph type="italics"/>
                  I
                    <emph.end type="italics"/>
                  & caſu ſuo deſcribendo
                    <lb/>
                  altitudinem
                    <emph type="italics"/>
                  IG
                    <emph.end type="italics"/>
                  acquirere poteſt. </s>
                  <s>Ideoque per Theoremata
                    <emph type="italics"/>
                  Galilæi
                    <emph.end type="italics"/>
                    <lb/>
                  erit
                    <emph type="italics"/>
                  IG
                    <emph.end type="italics"/>
                  ad
                    <emph type="italics"/>
                  IH
                    <emph.end type="italics"/>
                  in duplicata ratione velocitatis aquæ per foramen
                    <lb/>
                  effluentis ad velocitatem aquæ in circulo
                    <emph type="italics"/>
                  AB,
                    <emph.end type="italics"/>
                  hoc eſt, in dupli­
                    <lb/>
                  cata ratione circuli
                    <emph type="italics"/>
                  AB
                    <emph.end type="italics"/>
                  ad circulum
                    <emph type="italics"/>
                  EF
                    <emph.end type="italics"/>
                  ; nam hi circuli ſunt re­
                    <lb/>
                  ciproce ut velocitates aquarum quæ per ipſos, eodem tempore &
                    <lb/>
                  æquali quantitate, adæquate tranſeunt. </s>
                  <s>De velocitate aquæ hori­
                    <lb/>
                  zontem verſus hic agitur. </s>
                  <s>Et motus horizonti parallelus quo par­
                    <lb/>
                  tes aquæ cadentis ad invicem accedunt, cum non oriatur a gravi­
                    <lb/>
                  tate, nec motum horizonti perpendicularem à gravitate oriundum
                    <lb/>
                  mutet, hic non conſideratur. </s>
                  <s>Supponimus quidem quod partes
                    <lb/>
                  aquæ aliquantulum cohærent, & per cohæſionem ſuam inter ca­
                    <lb/>
                  dendum accedant ad invicem per motus horizonti parallelos, ut
                    <lb/>
                  unicam tantum efforment cataractam & non in plures cataractas
                    <lb/>
                  dividantur: ſed motum horizonti parallelum, a cohæſione illa ori­
                    <lb/>
                  undum, hic non conſideramus.
                    <lb/>
                  </s>
                </p>
                <p type="margin">
                  <s>
                    <margin.target id="note280"/>
                  DE MOTU
                    <lb/>
                  CORPORUM</s>
                </p>
                <p type="main">
                  <s>
                    <emph type="italics"/>
                  Cas.
                    <emph.end type="italics"/>
                  1. Concipe jam cavitatem totam in vaſe, in circuitu aquæ
                    <lb/>
                  cadentis
                    <emph type="italics"/>
                  ABNFEM,
                    <emph.end type="italics"/>
                  glacie plenam eſſe, ut aqua per glaciem
                    <lb/>
                  tanquam per infundibulum tranſeat. </s>
                  <s>Et ſi aqua glaciem tantum
                    <lb/>
                  non tangat vel, quod perinde eſt, ſi tangat & per glaciem propter
                    <lb/>
                  ſummam ejus polituram quam liberrime & ſine omni reſiſtentia la­
                    <lb/>
                  batur; hæc defluet per foramen
                    <emph type="italics"/>
                  EF
                    <emph.end type="italics"/>
                  eadem velocitate ac prius, &
                    <lb/>
                  pondus totum columnæ aquæ
                    <emph type="italics"/>
                  ABNFEM
                    <emph.end type="italics"/>
                  impendetur in deflu­
                    <lb/>
                  xum ejus generandum uti prius, & fundum vaſis ſuſtinebit pon­
                    <lb/>
                  dus glaciei columnam ambientis.
                    <lb/>
                  </s>
                </p>
                <p type="main">
                  <s>Liqueſcat jam glacies in vaſe; & effluxus aquæ quoad velocita­
                    <lb/>
                  tem, idem manebit ac prius. </s>
                  <s>Non minor erit, quia glacies in aquam
                    <lb/>
                  reſoluta conabitur deſcendere: non major, quia glacies in aquam
                    <lb/>
                  reſoluta non poteſt deſcendere niſi impediendo deſcenſum aquæ
                    <lb/>
                  alterius deſcenſui ſuo æqualem. </s>
                  <s>Eadem vis eandem aquæ effluen­
                    <lb/>
                  tis velocitatem generare debet.
                    <lb/>
                  </s>
                </p>
                <p type="main">
                  <s>Sed foramen in fundo vaſis, propter obliquos motus particula­
                    <lb/>
                  rum aquæ effluentis, paulo majus eſſe debet quam prius. </s>
                  <s>Nam par­
                    <lb/>
                  ticulæ aquæ jam non tranſeunt omnes per foramen perpendicula­
                    <lb/>
                  riter; ſed a lateribus vaſis undique confluentes & in foramen con­
                    <lb/>
                  vergentes, obliquis tranſeunt motibus; & curſum ſuum deorſum
                    <lb/>
                  flectentes in venam aquæ exilientis conſpirant, quæ exilior eſt pau­
                    <lb/>
                  lo infra foramen quam in ipſo foramine, exiſtente ejus diametro
                    <lb/>
                  ad diametrum foraminis ut 5 ad 6, vel 5 1/2 ad 6 1/2 quam proxime, ſi </s>
                </p>
              </subchap2>
            </subchap1>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>