Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686
page |< < of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div24" type="section" level="1" n="21">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9940" xml:space="preserve">
              <pb file="0337" n="337" rhead="De Aquis Fortibus."/>
            tamento grauiores factæ deſcendant? </s>
            <s xml:id="echoid-s9941" xml:space="preserve">An verò Sal Tartari ita ap-
              <lb/>
            prehendit Sales, quibus Aqua fortis conſtat, vt hi dimittant me-
              <lb/>
            talli particulas, quæ ſuâ grauitate fundum petant?</s>
            <s xml:id="echoid-s9942" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s9943" xml:space="preserve">Maur. </s>
            <s xml:id="echoid-s9944" xml:space="preserve">Sales ſe viciſſim apprehendere, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9945" xml:space="preserve">potiſſimùm fixos vola-
              <lb/>
            tilibus iungi, communis fert opinio. </s>
            <s xml:id="echoid-s9946" xml:space="preserve">Quodcunque acidum ſi cum
              <lb/>
            Sale Tartari deſtilletur per balneum Maris, qui vapor per alembi-
              <lb/>
            cum defluit, planè inſipidus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9947" xml:space="preserve">omni ſapore priuatus deprehen-
              <lb/>
            ditur: </s>
            <s xml:id="echoid-s9948" xml:space="preserve">Sal verò Tartari ſi denuò ad libram examinetur, pondere au-
              <lb/>
            ctus inuenitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s9949" xml:space="preserve">non niſi quia, expirante humore aqueo, reliqui
              <lb/>
            ſales volatiles, quibus acidus liquor abundabat, iuncti ſunt ſali-
              <lb/>
            bus fixis Tartari. </s>
            <s xml:id="echoid-s9950" xml:space="preserve">Ex quo quaſi per tranſennam prætereuntes ſtri-
              <lb/>
            ctim confirmabimus id, quod alias dicebamus, ſales nimirum
              <lb/>
            volatiles dici, non quia leues ſint, ſed quia vim caloris non fe-
              <lb/>
            rant, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9951" xml:space="preserve">facilè ſeparentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s9952" xml:space="preserve">idcirco quando Sales fixi vehementi
              <lb/>
            calore abeuntin liquorem acrem, dicuntur acquirere volatilita-
              <lb/>
            tem: </s>
            <s xml:id="echoid-s9953" xml:space="preserve">ſed Sal Tartari per deliquium liqueſcens adhuc fixi nomen
              <lb/>
            retinet. </s>
            <s xml:id="echoid-s9954" xml:space="preserve">Præterea guttæ Olei Tartari in Aquam Fortem inſtillatæ
              <lb/>
            tumultum cient, & </s>
            <s xml:id="echoid-s9955" xml:space="preserve">ebullitionem; </s>
            <s xml:id="echoid-s9956" xml:space="preserve">qua ceſſante, nouus ſubinde
              <lb/>
            excitatur tumultus, ſialiæ guttę inſtillentur: </s>
            <s xml:id="echoid-s9957" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s9958" xml:space="preserve">demum nulla fit
              <lb/>
            ebullitio, etiamſi Oleum Tartari infundatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s9959" xml:space="preserve">Hinc licet arguere,
              <lb/>
            diuerſos ſales, cùm proximi fiunt, agitari tandiu, dum ſibi inui-
              <lb/>
            cem cohæreant; </s>
            <s xml:id="echoid-s9960" xml:space="preserve">vbi verò coaluerint omnes interſe, exnouo ſa-
              <lb/>
            lis additamento nullas turbas excitari, cùm non inueniat parti-
              <lb/>
            culas ſalinas, quibuſcum vniri valeat. </s>
            <s xml:id="echoid-s9961" xml:space="preserve">Histamen adde Aquam
              <lb/>
            fortem communem, vbi ſemel diſſoluerit iniectum metallum, fa-
              <lb/>
            ctam fuiſſe effœtam, neque valere denuo metallum ſoluere, niſi
              <lb/>
            affuſa recenti materiæ, nouâ deſtillatione, iterum imbuatur ſali-
              <lb/>
            bus. </s>
            <s xml:id="echoid-s9962" xml:space="preserve">Igitur Aquæ fortis ſales, qui metalli particulas apprehende-
              <lb/>
            rant, licet cum Tartari Salibus vniantur, non dimittunt metal-
              <lb/>
            lum; </s>
            <s xml:id="echoid-s9963" xml:space="preserve">alioquin maneret aqua ſuis imbuta ſalibus. </s>
            <s xml:id="echoid-s9964" xml:space="preserve">Quid autem ar-
              <lb/>
            tifices toties metalli calcem ſimplici aquâ abluunt, niſi vt acri-
              <lb/>
            moniam ab adiectis ſalibus inditam deponat? </s>
            <s xml:id="echoid-s9965" xml:space="preserve">Neque dixerit quiſ-
              <lb/>
            piam, idcirco tantùm aquam poſt metalli præcipitationem non
              <lb/>
            valere iterum ſoluere metallum, quia eius Sales ſalibus Tartari
              <lb/>
            coniunctinequeant apprehendere ſalinas metalli particulas, non
              <lb/>
            autem quia ſint exhauſtæ eius vires. </s>
            <s xml:id="echoid-s9966" xml:space="preserve">Hæc etenim ſi vera eſſent,
              <lb/>
            iniecti Sales Tartari non iungerentur particulis metalli: </s>
            <s xml:id="echoid-s9967" xml:space="preserve">id verò
              <lb/>
            ex Cerauno-Chryſo, ſeu Auro fulminante, manifeſtæ </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>