Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
page |< < (285) of 389 > >|
337285SUPPLEMENTA §. III.
curate attingat: habemus autem pro magis, vel minus com-
poſitis eas, quæ pluribus, vel paucioribus terminis indigent,
ſive quæ ad ſolas potentias relationem habent propiorem.
65. At ſi aliud mentium genus aliam curvam ita intime co-
11Aliud mentium
genus ad expri-
mendam rela-
tionem poten-
tiæ neceſſario
adhibiturum æ-
qualem, vel
majorem farra-
ginem.
gnoſceret, ut nos rectam;
haberet pro maxime ſimplici ſolam
ejus functionem, &
ad exprimendum quadratum, vel aliam
potentiam, contemplaretur illam eandem relationem, ſed in-
verſe aſſumptam ita, ut incipiendo a functione ipſa per eam,
&
per ſimiles ejus functiones, ac functionum citeriorum fun-
ctiones ulteriores, addendo, ac ſubtrahendo deveniret de-
mum ad quæſitam.
Relatio potentiæ ad functionem, & ne-
xus mutuus compoſitionem habet, &
multitudinem termino-
rum inducit:
uterque relationis terminus eſt in ſe æque ſim-
plex.
66. Quod pertinet ad parametros, quas dicitur includere
22Sola etiam po-
tentiæ expreſ-
ſione includi et-
iam apud nos
homines para-
metros plures:
parameter in u-
itate arbitra-
ria, & affixio-
ne certæ vis
ad certam di-
ſtantiam.
functio, non autem potentia diſtantiæ, non eſt verum id i-
pſum, quod potentia parametros non includat.
Formula { 1/xm }
includit unitatem ipſam, quæ non eſt aliquid in ſe determi-
natum, ſed poteſt exprimere magnitudinem quamcunque.
Et
quidem ea ſpecies includit omnes ſpecies Hyperbolarum, ac
definito exponente m, exprimit unicam quidem earum ſpeciem,
ſed quæ continet infinitas numero individuas Hyperbolas, qua-
rum quælibet ſuam parametrum diverſam habet pro diverſita-
te unitatis aſſumptæ.
Poteſt quidem quævis ex iis Hyperbo-
lis ad arbitrium aſſumi ad exprimendam vim decreſcentem in
ea ratione reciproca;
ſed adhuc in ipſa expreſſione includitur
quædam parameter, quæ determinet certam vim a certa ordi-
nata exprimendam, ſive certam vim certæ diſtantiæ reſpon-
dentem, qua ſemel determinata remanent determinatæ reliquæ
omnes, ſed ipſa infinitis modis determinari poteſt, ſtante ex-
preſſione facta per ordinatas ejuſdem curvæ, ſive per eandem
potentiæ formulam.
Ejuſmodi primus nexus a ſola diſtantia
utique non pendet.
67. Accedit autem alia quaſi parameter in exponente poten-
33Parameter in
exponente po-
tentiæ.
tiæ:
illius numeri m determinatio utique non pendet a di-
ſtantia, nec diſtantiam aliquam exprimit.
68. Sed nec illud video, cur etiam ſi dicatur vis eſſe pro-
44Non eſſe, cur vis
de beat pendere
a ſola diſtantia
etiam, ſi vis ſit
eſſentialis pro-
prietasmateriæ.
prietas quædam materiæ eſſentialis, ea debeat neceſſario pen-
dere a ſolis diſtantiis.
Si eſſet quædam virtus, quæ a mate-
riæ puncto quovis egreſſa progrederetur motu uniformi, &

rectilineo ad omnes circum diſtantias:
tum quidem diffuſio
ejus virtutis per orbes majores æque craſſos fieret in ratione
reciproca duplicata diſtantiarum, &
a diſtantiis ſolis penderet;
quanquam ne tum quidem ab iis penitus ſolis, ſed ab iis, &
exponente ſecundæ potentiæ, ac primo nexu cum

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index