Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 389
>
Scan
Original
361
309
362
310
363
311
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 389
>
page
|<
<
(286)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
286
"
file
="
0338
"
n
="
338
"
rhead
="
SUPPLEMENTA §. III.
"/>
unitate. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At cum nulla ejuſmodi virtus debeat progredi, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in
<
lb
/>
progreſſu ipſo ita attenuari; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nihil eſt, cur determinatio ad ac-
<
lb
/>
ceſſum debeat pendere a ſolis diſtantiis, ac proinde ſolæ di-
<
lb
/>
ſtantiæ ingredi formulam functionis exprimentis vim.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">69. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Verum admiſſo etiam, quod neceſſario vis debeat pen-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0338-01
"
xlink:href
="
note-0338-01a
"
xml:space
="
preserve
">Etiam ſi vis de-
<
lb
/>
beat pendere a
<
lb
/>
ſolis diſtantiis,
<
lb
/>
ordinatas quo-
<
lb
/>
que in ſe, data
<
lb
/>
curva, pendere
<
lb
/>
a ſo
<
gap
/>
is abſciſſis.</
note
>
dere a ſolis diſtantiis, nihil habetur contra expreſſionem fa-
<
lb
/>
ctam per functionem quandam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam ipſa functio per ſe im-
<
lb
/>
mediate pendet a diſtantia, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eſt ordinata quædam ad curvam
<
lb
/>
quandam certæ naturæ, reſpondens abſciſſæ datæ cuilibet ſua.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Parametri inducuntur ex eo, quod illius relationem ad abſciſ-
<
lb
/>
ſam exprimere debeamus per potentias abſciſſæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">potentiarum
<
lb
/>
producta cum aliis rectis; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed in ſe, uti ſupra diximus, ejuſ-
<
lb
/>
dem eſt naturæ & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">illa functio, ac potentia quævis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">illa, ut
<
lb
/>
hæc, ordinatam immediate ſimplicem exhibet reſpondentem ab-
<
lb
/>
ſciſſæ ad curvam quandam uniformis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in ſe ſimplicis cur-
<
lb
/>
væ.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">70. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Præterea ipſæ illæ parametri, quæ formulam functionis
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0338-02
"
xlink:href
="
note-0338-02a
"
xml:space
="
preserve
">Parametros i-
<
lb
/>
pſas eſſe diſtan-
<
lb
/>
tias: eas fun-
<
lb
/>
ctionem eſſe in-
<
lb
/>
greſſas, quod in
<
lb
/>
datis diſtantiis
<
lb
/>
debuerit haberi
<
lb
/>
vis data, vel
<
lb
/>
nulla.</
note
>
ingrediuntur, poſſunt eſſe certæ quædam diſtantiæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">aſſumi
<
lb
/>
debere ad hoc, ut illis datis diſtantiis illæ datæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">non aliæ
<
lb
/>
vires reſpondeant. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sic ubi quæſita eſt formula, quæ exprime-
<
lb
/>
ret æquationem ad curvam quæſitam, aſſumpſimus quaſdam di-
<
lb
/>
ſtantias, in quibus curva ſecaret axem, nimirum in quibus,
<
lb
/>
evaneſcente vi haberentur limites, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">earum diſtantiarum va-
<
lb
/>
lores ingreſſi ſunt formulam inventam, ut quædam parametri.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Poſſunt igitur ipſæ parametri eſſe diſtantiæ quædam; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ac pro-
<
lb
/>
inde poſito, quod omnino debeat vis exprimi per ſolas di-
<
lb
/>
ſtantias, poteſt adhuc exprimi per functionem continentem
<
lb
/>
quotcunque parametros, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">non exprimetur neceſſario per ſo-
<
lb
/>
lam aliquam potentiam.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">71. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Reliquum eſt, ut dicamus aliquid de Ratione Sufficien-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0338-03
"
xlink:href
="
note-0338-03a
"
xml:space
="
preserve
">Argumentum
<
lb
/>
contrarium a
<
lb
/>
defectu rationis
<
lb
/>
ſufficientis.</
note
>
ti, quæ dicitur parametros excludere, cum non ſit ratio, cur
<
lb
/>
aliæ præ aliis parametri ſeligantur.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">72. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Inprimis ſi vis eſt in ipſa natura materiæ; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nulla ratio
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0338-04
"
xlink:href
="
note-0338-04a
"
xml:space
="
preserve
">Si vis ſit eſ.
<
lb
/>
ſentialis mate-
<
lb
/>
riæ; rationem
<
lb
/>
talium para-
<
lb
/>
metrorum eſſe
<
lb
/>
ipſam ejus na-
<
lb
/>
turam: cur hoc
<
lb
/>
genus materiæ
<
lb
/>
exiſtat, ratio-
<
lb
/>
nem eſſe arbi-
<
lb
/>
trium Creato-
<
lb
/>
ris: idem, ſi ea
<
lb
/>
non ſit eſſen-
<
lb
/>
tialis.</
note
>
ulterior requiri poteſt præter eam ipſam naturam, quæ deter-
<
lb
/>
minet hanc potius, quam aliam vim pro hac potius, quam
<
lb
/>
pro illa diſtantia, adeoque hanc potius, quam aliam parame-
<
lb
/>
trum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quæri ad ſummum poterit, cur elegerit Naturæ Au-
<
lb
/>
ctor eam potiſſimum materiam, quæ eam legem virium ha-
<
lb
/>
beret eſſentialem, quam aliam: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ubi ego quidem, qui ſummam
<
lb
/>
in Auctore Naturæ libertatem agnoſco, cenſeo, ut in aliis o-
<
lb
/>
mnibus, nihil aliud requiri pro ratione ſufficienti electionis,
<
lb
/>
quam ipſam liberam determinationem Divinæ voluntatis, a
<
lb
/>
cujus arbitrio pendeat tum, quod hanc potius, quam aliam e-
<
lb
/>
ligat rem, quam condat, tum quod ea re hanc in ſe naturam
<
lb
/>
habente, ubi jam condita fuerit, utatur ad hoc potius, quam
<
lb
/>
ad illud ex tam multis, ad quæ natura quævis a tanti Arti-
<
lb
/>
ficis manu adhibita poteſt eſſe idonea. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Atque hæc </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>