Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

List of thumbnails

< >
31
31
32
32
33
33
34
34
35
35
36
36
37
37
38
38
39
39
40
40
< >
page |< < of 290 > >|
34 ior ꝓportione ſuꝑparticulari aut ſuprapartiente
Conſequētia eſt nota ex tertia ſuppoſitione et an-
tecedēs ꝓbatur: q2 denominationes illaꝝ ꝓpor-
tionum multiplicis, multiplicis ſuꝑparticularis,
et multiplicis ſuprapartientis, ſumūtur a nūero
vel numero cum fractione: denominationis vero
ſuꝑparticularis, aut ſuprapartientis, ſumuntur
ab vnitate cū fractione: vt patet ex correlariis ſe-
cunde ſuppoſitionis huiꝰ capitis: igitur denomi-
nationes illaꝝ puta multiplicis: multiplicis .etc̈.
ſunt maiores quã ſuꝑparticularis aut ſuprapar-
tientis.
Et ſic patet cõcluſio. 111. correla­
rium.
¶ Ex qua ſequitur pri­
mo:  ꝓportiones multiplices ſuꝑparticulares: et
multiplices ſuprapartientes ſunt maiores ꝓpor-
tionibꝰ multiplicibꝰ: ita  quelibet multiplex
ſuꝑparticĺaris, aut ſuprapartiēs, qualibet mul-
tiplici ab eodē numero denominata eſt maior: vt
dupla ſexquialtera eſt maior dupla: tripla ſexqui­
quarta maior tripla: tripla em̄ et tripla ſexquiq̈r­
ta ab eodē numero denominantur: ſed nõ adequa­
te.
Patet hoc correlariū eo modo quo concluſio.
222. correĺ.
¶ Sequitur ſecūdo:  ex dictis faciliter eſt inueni­
re modū cognoſcendi ꝓpoſitis ꝓportiõe ſuꝑpar-
ticulari et ſuprapartiēte: que illaꝝ ſit maior.
Pro­
batur: et ꝓponantur due ꝓportiones a. ſuꝑparti-
cularis et b. ſuprapartiēs: et cū quelibet ſuprapar­
tiens denominetur ab vnitate cū fratione partiū
aliquotaꝝ nõ facientiū vnã: et quelibet ſuꝑparti-
cularis ab vnitate cū fractiõe partis aliquote: vt
dictū eſt: et omne aggregatū ex partibus aliquotꝪ
alicuiꝰ nõ facientibus vnã eſt qualibet parte ali-
quota eiuſdē maius vel minꝰ: vel igitur illud ag-
gregatū partiū aliquotaꝝ a quo denoīatur ꝓpor­
tio b. ſuprapartiens eſt maius parte aliquota a
qua denomīatur ꝓportio a. ſuꝑparticularis: aut
minus: ſi maius tūc ꝓportio ſuprapartiēs eſt ma-
ior data ꝓportione ſuꝑparticulari a.
Sin minus
tunc ꝓportio ſuꝑparticularis eſt maior data ꝓ-
portiõe b. ſuprapartiente: qm̄ denomīatur ab vni­
tate cū maiori fractione.
Secunda concluſio. Oīs proportio
extremi ad extremū cõponitur ex qualibet minori
ꝓportiõe illa: vt ꝓportio dupla cõponitur ex qua­
libet ꝓportione ſuprapartiente: et qualibet ſuper­
particulari.
Et diſtribuat ly qualibet pro generi-
bus ſinguloꝝ.
Probatur hec cõcluſio oſtenſiue ex
quarta ſuppoſitione: qm̄ ſi omne cõpoſitū ex quã­
tolibet minori eo cõponitur: et oīs ꝓportio eſt cõ-
poſita ex aliquibus ꝓportionibus / vt ſupponitur
cõſequens eſt /  oīs ꝓportio ex qualibet mīori ea
cõponatur / quod fuit ꝓbandū. 331: correĺ.
¶ Ex hac cõcluſiõe
ſequitur primo:  quelibet ꝓportio cõponitur ex
qualibet ꝓportione medioꝝ ad īuicē: et mediorum
ad extrema.
vt ꝓportio dupla que eſt inter .8. et .4.
cõponitur ex ꝓportione .7. ad .6. et .6. ad .5. que ſūt
ꝓportiones medioꝝ: et ex ꝓportione .8. ad .7. et .5.
ad .4. que ſunt extremi ad mediū et medii ad extre­
mū.
Probatur correlariū: q2 quelibet talis pro-
portio eſt pars illius ꝓportiõis extremi ad extre-
mū cū cõponat eã: et eſt minor illa vt patet ex ṗma
cõcluſione: igitur cõponitur ex qualibet ꝓportiõe
medioꝝ: et medioꝝ ad extrema. 442. correĺ.
¶ Sequitur ſecūdo /
 oīs ꝓportio ex infinitis ꝓportionibus cõponit̄̄
Probatur / qm̄ ex qualibet minore ea cõponitur:
vt ptꝫ ex cõcluſione: ſed qualibet data infinite ſunt
minores: ergo quelibet ex infinitis cõponit̄̄.
Pro-
batur minor / q2 ymaginor quãlibet proportionē
inequalitatis eſſe latitudinē in infinitū diuiſibilē
q2 alias nõ poſſet augeri nec ad nõ gradū ꝓpor-
tionis inequalitatis ſucceſſiue diminui. 553. correĺ.
¶ Sequit̄̄
tertio:  oīs ꝓportio poteſt in infinitas ꝓportio-
nes diuidi: que ꝓportiones ſe habebūt vt partes
ꝓportionales illiꝰ: et hoc qua volueris ꝓportiõe.
Patet: q2 cū quelibet ꝓportio ſit latitudo quedã:
ipſa habet medietatē, tertiã, quartã, ſextam, et ſic
deinceps: et ꝑ cõſequens quauis ꝓportione diuiſi­
bilis eſt in infinitas ꝓportiones que ſunt partes
ꝓportionales eius.
¶ Sequit̄̄ quarto:  ſi aliqua
ꝓportio maioris inequalitatis diminuatur vſ
ad ꝓportionē equalitatis neceſſe eſt ipſam conti-
nuo ſucceſſiue tranſire per īfinitas ꝓportiones mi­
nores ea: vt ſi ꝓportio .8. ad .4. deueniat ad ꝓpor­
tioneꝫ equalitatis per diminutionem ipſorum .8.
vſ ad .4. neceſſe eſt eã tranſire per oēs ꝓportiões
ex quibus cõponitur talis ꝓportio .8. ad .4. et ille
ſunt infinte vt dicit ſecundū correlariū: igit̄̄.
Ma­
ior patet / q2 cū cõtinuo aliquid diminuitur vſ ad
certã quantitatē per infinitas minores quantita­
tes tranſit: vt notū eſt.
Et ſic ſimiliter eſt de quali-
bet latitudine que continuo ſucceſſiue diminuitur
ſed ꝓportio .8. ad .4. eſt latitudo que continuo ſuc­
ceſſiue diminuitur (vt pono) igitur.
et ſic patet cor-
relariū: qm̄ eo modo ꝓbabis de quauis alia.
Tertia concluſio. Quãlibet propor-
tionē in duas equales ꝓportiões ſecare: vt capta
ꝓportione que eſt .8. ad .4. ipſa in duas inequales
diuidetur inuento numero ſine termino equaliter
diſtante ab vtro extremoꝝ: puta īuento numero
ſenario .8. em̄ ad .6. eſt ꝓportio ſexquitertia: et .6.
ad .4. proportio ſexquialtera: et hec maior eſt illa.
Probatur hec concluſio: q2 aut talis ꝓportio da­
tur inter duas quantitates cõtinuas: aut inter du­
os numeros: ſi inter duas quantitates cõtinuas:
ille erunt inequales: qm̄ de ꝓportione maioris in­
equalitatis loquimur: capiatur igitur quantitas
media inter illas que equaliter diſtat ab vtra il­
larū: et tunc manifeſtū eſt /  maioris illaꝝ quanti-
tatū ad quãtitatē mediã eſt vna ꝓportio: et medie
quantitatis ad minimã illaꝝ eſt vna alia ꝓportio
et illa ꝓportio que eſt inter illas quantitates di-
uiditur in illas duas ꝓportiones ītermedias, q2
ex illis cõponitur / vt patet ex primo correlario ſe-
cunde concluſionis: et prima illaꝝ que videlicet eſt
maioris quantitatis ad mediã minor eſt illa que
eſt medie ad alterū extremū minꝰ: igitur talis ꝓ-
portio diuiditur in duas proportiões inequales /
quod fuit ꝓbandū.
Minor ꝓbatur: q2 illa quãti-
tas media ꝑ tantū excedit minus extremū: ꝑ quan­
tū adequate maius extremū excedit illã: igit̄̄ ma-
ior eſt ꝓportio illius quantitatis medie ad minus
extremū: quã alteriꝰ extremi puta maioris ad me­
diã.
Patet hec cõſequentia ex octaua ſuppoſitiõe
huiꝰ capitis.
Sin autē talis ꝓportio eſt inter nu-
meros puta inter a. et c. quoꝝ a. eſt maior et c. mīor /
vel igit̄̄ illi nūeri ſunt pares: vĺ nõ pares ſi pares
manifeſtū eſt /  aggregatū ex eis eſt nūerus par:
et ꝑ cõſequens hꝫ medietatē: et illa medietas eſt me­
diū inter illos duos numeros a.c. / vt patet ex ṗmo
correlario prime cõcluſionis ſecūdi capitis huiꝰ:
ſit igitur illud mediū b. / et ſequit̄̄ /  a. ad b. eſt vna
ꝓportio: et b. ad c. eſt vna altera: et ex illis cõponit̄̄
ꝓportio a. ad b. / vt ptꝫ ex primo correlario ſecūde
cõcluſionis huiꝰ: et prima illaꝝ que videlicet eſt a.
ad b. eſt minor quã illa que eſt b. ad .c. / quod ptꝫ vt
ſupra: igitur ꝓportio a. ad c. in duas ꝓportiones
inequales ſecatur.
Sin nõ pares creſcat vter il-
loꝝ duoꝝ numeroꝝ ad ſuū duplū: et ſequitur /  eq̈­
lem ꝓportionē acquirit maior illoꝝ et minor puta

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index