Clavius, Christoph, Geometria practica

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33 3
34 4
35 5
36 6
37 7
38 8
39 9
40 10
41 11
42 12
43 13
44 14
45 15
46
47 17
48 18
49 19
50 20
51 21
52 22
53 23
54 24
55 25
56 26
57 27
58 28
59 29
60 30
< >
page |< < (4) of 450 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div16" type="section" level="1" n="16">
          <pb o="4" file="034" n="34" rhead="GEOMETR. PRACT."/>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div17" type="section" level="1" n="17">
          <head xml:id="echoid-head20" xml:space="preserve">INSTRVMENTI PARTIVM
            <lb/>
          Conſtructio, atque vſus.
            <lb/>
          CAPVT I.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s189" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">FIant</emph>
            ex orichalco, vel alia materia ſolida duæ regulæ ABD,
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-034-01" xlink:href="note-034-01a" xml:space="preserve">Inſtrumentũ
                <lb/>
              partium quo
                <lb/>
              pacto cõſtrua-
                <lb/>
              tur.</note>
            AEC, æquales omnino, quæ in A, ita coniungantur clauo
              <lb/>
            aliquo tereti, vt circa A, vniformiter poſsint moueri, quem-
              <lb/>
            admodum in Norma vulgari, quæ, prout opus eſt, conſtrin-
              <lb/>
            gi poteſt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s190" xml:space="preserve">dilatari, fieriſolet. </s>
            <s xml:id="echoid-s191" xml:space="preserve">Deinde ex A, in planis dicta-
              <lb/>
            rum regularum duæ rectæ ducantur AF, AG, eæquein 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s192" xml:space="preserve">particulasæ-
              <lb/>
            quales diſtribuantur, velin 1000. </s>
            <s xml:id="echoid-s193" xml:space="preserve">ſi longiores ſint. </s>
            <s xml:id="echoid-s194" xml:space="preserve">Ita enim ex qualibet recta
              <lb/>
            quotuis partes centeſimæ, aut milleſimæ abſcindi poterunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s195" xml:space="preserve">Immo ſi ſumatur
              <lb/>
            linea KL, continens 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s196" xml:space="preserve">particulas ex illis 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s197" xml:space="preserve">vel 1000. </s>
            <s xml:id="echoid-s198" xml:space="preserve">diuidaturq; </s>
            <s xml:id="echoid-s199" xml:space="preserve">in 10.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s200" xml:space="preserve">partesæquales, ſi quidem ſecta ſit vtraque regulain 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s201" xml:space="preserve">partes æquales, po-
              <lb/>
            terunt beneficio rectæ KL, continentis 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s202" xml:space="preserve">particulas eiuſmodi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s203" xml:space="preserve">in 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s204" xml:space="preserve">par-
              <lb/>
            tes æquales diuiſæ, ex data recta qualibet accipi quotuis milleſimæ partes,
              <lb/>
            perinde ac ſi partes ſingulæ centeſimæ in vtraque regula ſectæ eſſent in de-
              <lb/>
            nas particulas æquales: </s>
            <s xml:id="echoid-s205" xml:space="preserve">ſi vero vtraqueregula in 1000. </s>
            <s xml:id="echoid-s206" xml:space="preserve">particulas diſtributa
              <lb/>
            ſit, & </s>
            <s xml:id="echoid-s207" xml:space="preserve">linea KL, talium 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s208" xml:space="preserve">partium in 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s209" xml:space="preserve">particulas diſſecta, poterunt ex qua-
              <lb/>
            uis linea recta propoſita partes, quot quis voluerit, milleſimarum decimæ
              <lb/>
            auferri, non ſecus ac ſi ſingulæ partes milleſimæ in regula diſtributæ eſſent in
              <lb/>
            10. </s>
            <s xml:id="echoid-s210" xml:space="preserve">particulas æquales, vt in vſu inſtrumenti dicemus.</s>
            <s xml:id="echoid-s211" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s212" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Rvrsvs</emph>
            ſiregula contineat 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s213" xml:space="preserve">partes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s214" xml:space="preserve">recta quæpiam MN, con-
              <lb/>
            ſtans ex 101. </s>
            <s xml:id="echoid-s215" xml:space="preserve">eiuſmodi particulis diſtribuatur in 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s216" xml:space="preserve">partes, poterimus ex
              <lb/>
            quauis data recta accipere partes decimas milleſimarum. </s>
            <s xml:id="echoid-s217" xml:space="preserve">At ſi inregula no-
              <lb/>
            tatæ ſint 1000. </s>
            <s xml:id="echoid-s218" xml:space="preserve">partes, & </s>
            <s xml:id="echoid-s219" xml:space="preserve">linea quæpiam continens eiuſmo dipartes 101. </s>
            <s xml:id="echoid-s220" xml:space="preserve">ſece-
              <lb/>
            tur in 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s221" xml:space="preserve">partes, deprehendipoterunt in qualibet recta quotcunque par-
              <lb/>
            tes centeſimæ milleſimarum, ac ſi partes ſingulæ milleſimæ in regula comple-
              <lb/>
            cterentur partes 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s222" xml:space="preserve">Si denique linea earum partium 1001. </s>
            <s xml:id="echoid-s223" xml:space="preserve">diuidatur in
              <lb/>
            1000. </s>
            <s xml:id="echoid-s224" xml:space="preserve">partes, capiemus in quauis recta partes milleſimas milleſimarum, per-
              <lb/>
            inde ac ſi partes milleſimę ſingulæ in regula partes 1000. </s>
            <s xml:id="echoid-s225" xml:space="preserve">comprehende-
              <lb/>
            rent, vt ex vſu inſtrumenticonſtabit. </s>
            <s xml:id="echoid-s226" xml:space="preserve">Atque hæc eſt conſtructio inſtrumenti
              <lb/>
            in vna facie pro partibus linearum rectarum inquirendis.</s>
            <s xml:id="echoid-s227" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s228" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">In</emph>
            altera vero inſtrumenti facie deſignantur chordæ omnium arcuum
              <lb/>
            quadrantis hoc modo. </s>
            <s xml:id="echoid-s229" xml:space="preserve">Ductis ex centro A, rectis AF, AG, vt in priori fa-
              <lb/>
            cie, ſumendus eſt quadrans circuli chordam habens æqualem rectæ, AF, & </s>
            <s xml:id="echoid-s230" xml:space="preserve">
              <lb/>
            in rectas AF, AG, transferenda chorda gradus 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s231" xml:space="preserve">illius quadrantis, deinde
              <lb/>
            chorda grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s232" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s233" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s234" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s235" xml:space="preserve">5. </s>
            <s xml:id="echoid-s236" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s237" xml:space="preserve">ſic deinceps vſque ad chordam 89. </s>
            <s xml:id="echoid-s238" xml:space="preserve">graduum: </s>
            <s xml:id="echoid-s239" xml:space="preserve">ita
              <lb/>
            enim ex quolibet quadrante abſcindere licebit arcum quotcunque gra-
              <lb/>
            duum, vt Num. </s>
            <s xml:id="echoid-s240" xml:space="preserve">16. </s>
            <s xml:id="echoid-s241" xml:space="preserve">dicetur: </s>
            <s xml:id="echoid-s242" xml:space="preserve">quamuis nos beneficio particularum æ qualium
              <lb/>
            in priori facie poſitarũ capiemus ex quadrante propoſito non ſolum gradus
              <lb/>
            integros, ſed etiam minuta, quod Num. </s>
            <s xml:id="echoid-s243" xml:space="preserve">14. </s>
            <s xml:id="echoid-s244" xml:space="preserve">docebimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s245" xml:space="preserve">Atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s246" xml:space="preserve">ita abſoluta eſt
              <lb/>
            conſtru ctio inſtrumenti in altera facie. </s>
            <s xml:id="echoid-s247" xml:space="preserve">Huius inſtrumenti vſus ampliſsimus
              <lb/>
            eſt, vt diximus, & </s>
            <s xml:id="echoid-s248" xml:space="preserve">non obſcurè exiis, quæ ſequuntur, intelligipoteſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s249" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>