Musschenbroek, Petrus van, Physicae experimentales, et geometricae de magnete, tuborum capillarium vitreorumque speculorum attractione, magnitudine terrae, cohaerentia corporum firmorum dissertationes: ut et ephemerides meteorologicae ultraiectinae

Page concordance

< >
Scan Original
321 307
322 308
323 309
324 310
325 311
326 312
327 313
328 314
329 315
330 316
331 317
332 318
333 319
334 320
335 321
336 322
337 323
338 324
339 325
340 326
341 327
342 328
343 329
344 330
345 331
346 332
347 333
348 334
349 335
350 336
< >
page |< < (327) of 795 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div232" type="section" level="1" n="232">
          <pb o="327" file="0341" n="341" rhead="DE TUBIS CAPILLARIBUS VITREIS."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8021" xml:space="preserve">Quod autem fluidum Aëre ſubtilius attinet, id neque hic invo-
              <lb/>
            cari poteſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s8022" xml:space="preserve">Quoniam enim Tubi recipienti Aëre vacuo incluſi ad ean-
              <lb/>
            dem altitudinem liquores elevent, oportebit ut id fluidum liberrime
              <lb/>
            tranſeat per poros vitrei recipientis, atque ita quoque plus agat in
              <lb/>
            ſuperficiem liquoris in vaſculo, quam in Tubo, prorſus eodem modo ac
              <lb/>
            de Aëre craſſiori dictum fuit; </s>
            <s xml:id="echoid-s8023" xml:space="preserve">verum quid impediet quominus illud flui-
              <lb/>
            dum ſubtiliſſimum ingrediatur liberrime ſupremum Tubi orificium & </s>
            <s xml:id="echoid-s8024" xml:space="preserve">
              <lb/>
            cavitatem totam, atque ita premendo tantundem agat ſupra ſu-
              <lb/>
            perficiem liquoris cavo Tubi reſpondentis, quam ſupra ſuperficiem
              <lb/>
            liquoris in vaſculo; </s>
            <s xml:id="echoid-s8025" xml:space="preserve">non poteſt anguſtia Tubi hic criminari, quip-
              <lb/>
            pe fluidum quod per poros recipientis liberrime tranſit, poterit ad-
              <lb/>
            huc multo liberius tranſire per cavitatem Tubi millies & </s>
            <s xml:id="echoid-s8026" xml:space="preserve">forſitan cen-
              <lb/>
            ties millies amplioris, procul dubio enim pororum vitreorum anguſtia
              <lb/>
            cſt plus quam millies ſubtilior quam apertura Tubi capillaris, præterea
              <lb/>
            eadem facilitate ac per poros recipientis id fluidum tranſit, etiam
              <lb/>
            tranſibit per poros vitrei Tubi uſque in internam cavitatem, atque
              <lb/>
            ita preſſionem eandem exercebit ſupra ſuperficiem liquoris in vaſ-
              <lb/>
            culo & </s>
            <s xml:id="echoid-s8027" xml:space="preserve">in Tubo, unde elevatio inæqualis fieri nequit, nec aliquid
              <lb/>
            in Tubum ultra reliquam ſuperficiem liquoris aſſurget: </s>
            <s xml:id="echoid-s8028" xml:space="preserve">præterea
              <lb/>
            conceſſo aliquo fluido ſubtiliori, quod ſua preſſione majori ſupra
              <lb/>
            vaſculum, quam cavum Tubi ageret, quæro an non effectus vir-
              <lb/>
            tuti prementi proportionales erunt? </s>
            <s xml:id="echoid-s8029" xml:space="preserve">Nemo erit qui hoc in dubium
              <lb/>
            vocabit; </s>
            <s xml:id="echoid-s8030" xml:space="preserve">an igitur non altiſſime premi debebunt in Tubum liquo-
              <lb/>
            res leviſſimi, humillime graviſſimi, & </s>
            <s xml:id="echoid-s8031" xml:space="preserve">an non ſecundum legem hy-
              <lb/>
            droſtaticam altitudines liquorum erunt in ratione reciproca gravi-
              <lb/>
            tatum ſpecificarum? </s>
            <s xml:id="echoid-s8032" xml:space="preserve">nec hoc negari poteſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s8033" xml:space="preserve">ſed an hoc compro-
              <lb/>
            bant Experimenta in Capite 3 deſcripta? </s>
            <s xml:id="echoid-s8034" xml:space="preserve">nihil minus, apparet enim
              <lb/>
            in iis Mercurium non elevari, Aquam ſatis alte, altiſſime Uri-
              <lb/>
            nam, parum vero leviſſimum Alcohol: </s>
            <s xml:id="echoid-s8035" xml:space="preserve">quæ omnia hercle cla-
              <lb/>
            mitant evidentiſſime, non poſſe advocari fluidum ſubtilius quod,
              <lb/>
            ſua preſſione cauſa phænomenorum deſcriptorum foret: </s>
            <s xml:id="echoid-s8036" xml:space="preserve">non autem
              <lb/>
            opinor quemquam in tam abſonam & </s>
            <s xml:id="echoid-s8037" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s8038" xml:space="preserve">adverſus omnes Hydroſta-
              <lb/>
            ticæ leges illapſurum opinionem, fluidum tamen poſſe ſtatui cau-
              <lb/>
            ſam, quia magna quantitate agit in magnam ſuperficiem liquoris in
              <lb/>
            vaſculo, minori tantum in cavum Tubi, atque inde tamen adſcen-
              <lb/>
            ſum futurum; </s>
            <s xml:id="echoid-s8039" xml:space="preserve">ſi quis id nihilominus tueretur, reſponſo </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>