Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 261
>
[Note]
Page: 45
[Note]
Page: 45
[Note]
Page: 45
[Note]
Page: 45
[Note]
Page: 45
[Note]
Page: 45
[Note]
Page: 46
[Note]
Page: 46
[Note]
Page: 46
[Note]
Page: 46
[Note]
Page: 46
[Note]
Page: 46
[Note]
Page: 46
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 47
[Note]
Page: 48
[Note]
Page: 48
[Note]
Page: 48
[Note]
Page: 48
[Note]
Page: 48
[Note]
Page: 48
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 261
>
page
|<
<
(327)
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div1116
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
266
">
<
p
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21843
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
327
"
file
="
0343
"
n
="
343
"
rhead
="
LIBER TERTIVS.
"/>
diationes cœli, angulosq́ue terræ, ac puncta, quæ orientibus ſignis in circulo horæ 6 exiſtunt, com
<
lb
/>
modius omnia deſcribentur, vt patet. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21844
"
xml:space
="
preserve
">Tranſibunt autem ſigna aſcendentia per ea puncta horizon
<
lb
/>
talis lineæ, vbi à parallelis ſignorum ſecatur, licet in noſtro exemplo vix ab arcubus ſignorum bo.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21845
"
xml:space
="
preserve
">
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0343-01
"
xlink:href
="
note-0343-01a
"
xml:space
="
preserve
">Inuentio pun-
<
lb
/>
cto@ũ in linea
<
lb
/>
horizon@@@, er
<
lb
/>
quæ a cus ſi
<
lb
/>
gnorum, & aſ@é
<
lb
/>
dentia ſigna @u
<
lb
/>
@i debeant.</
note
>
realium ſecetur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21846
"
xml:space
="
preserve
">Quæ quidem puncta, quamuis arcus ſignorum non ſint delineati in horologio,
<
lb
/>
inueniemus vel ex tabella quinta propol. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21847
"
xml:space
="
preserve
">9. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21848
"
xml:space
="
preserve
">ſuperioris lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21849
"
xml:space
="
preserve
">vt in præcedentibus dictum eſt; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21850
"
xml:space
="
preserve
">(Nam
<
lb
/>
ſi lineas horarias ducamus, quæ indicent horas arcus ſemidiurnos terminantes, ſecabunt hæ lineã
<
lb
/>
horizontalem in dictis punctis) vel certè ex vltima figura propoſ. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21851
"
xml:space
="
preserve
">21. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21852
"
xml:space
="
preserve
">ſuperioris lib. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21853
"
xml:space
="
preserve
">quam hic re-
<
lb
/>
petiuimus, quoad radios latitudinum ſignorum, hoc modo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21854
"
xml:space
="
preserve
">Sit vt ibi, Horizon A B C D, cuius
<
lb
/>
centrum E; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21855
"
xml:space
="
preserve
">communis eius ſectio cum Meridiano B D; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21856
"
xml:space
="
preserve
">eiuſdem cum Verticali primario ſectio
<
lb
/>
communis A C; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21857
"
xml:space
="
preserve
">ſintq́ue radij latitudinum ortiuarum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21858
"
xml:space
="
preserve
">occiduarum, vt ibidem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21859
"
xml:space
="
preserve
">Pro horologio
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0343-02
"
xlink:href
="
note-0343-02a
"
xml:space
="
preserve
">10</
note
>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0343-03
"
xlink:href
="
note-0343-03a
"
xml:space
="
preserve
">Alia inuentio
<
lb
/>
eorundem pun
<
lb
/>
@@orum.</
note
>
<
figure
xlink:label
="
fig-0343-01
"
xlink:href
="
fig-0343-01a
"
number
="
230
">
<
image
file
="
0343-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0343-01
"/>
</
figure
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0343-04
"
xlink:href
="
note-0343-04a
"
xml:space
="
preserve
">20</
note
>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0343-05
"
xlink:href
="
note-0343-05a
"
xml:space
="
preserve
">30</
note
>
ergo declinante à meridie in ortum conſtituatur in E, ad E D, angulus declinationis propoſiti plæ
<
unsure
/>
<
lb
/>
ni D E K, ad partes ſeptentrionis verſus occaſum, id eſt, verſus punctum A: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21860
"
xml:space
="
preserve
">In declinante verò
<
lb
/>
à meridie in occaſum, ex parte quoque ſeptẽtrionis verſus ortum, id eſt, verſus punctum C. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21861
"
xml:space
="
preserve
">Quòd
<
lb
/>
ſi planum à borea declinet in ortum, conſticuendus erit dictus angulus declinationis in E, ad E B,
<
lb
/>
ad partes meridiei verſus occaſum, punctumve A: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21862
"
xml:space
="
preserve
">at verò ex parte quoque meridiei verſus ortum,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0343-06
"
xlink:href
="
note-0343-06a
"
xml:space
="
preserve
">40</
note
>
punctumve C, ſi à borea in occaſum deflectat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21863
"
xml:space
="
preserve
">Sumpta autem recta E K, ſtylo ęquali, in hac linea,
<
lb
/>
quæ dictum angulum declinationis cum B D, in E, conſtituit, ducatur per K, ad E K, perpendicu
<
lb
/>
laris ſecans B D, productam in M, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21864
"
xml:space
="
preserve
">radios latitudinum ortiuarum, occiduarumve productos in
<
lb
/>
aliis punctis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21865
"
xml:space
="
preserve
">Dico hæc puncta circino accepta ex puncto M, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21866
"
xml:space
="
preserve
">translata in horizontalem lineam
<
lb
/>
ex E, vbi à meridiana linea ſecatur, vel ſumpta ex puncto K, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21867
"
xml:space
="
preserve
">translata in lineam horizontalem
<
lb
/>
ex k, loco ſtyli, dare puncta, per quæ arcus ſignorum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21868
"
xml:space
="
preserve
">ſigna aſcendentia duci debent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21869
"
xml:space
="
preserve
">Ducta
<
lb
/>
enim in horologio ex K, loco ſtyli ad horizontalem lineam perpendiculari K N, quæ ſtylo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21870
"
xml:space
="
preserve
">æqua-
<
lb
/>
lis ſit, coniunctaq́ue recta N E; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21871
"
xml:space
="
preserve
">ſi intelligatur triangulum E K N, conuerti circa E K, donec re-
<
lb
/>
ctum ſit ad planum horologii, ac proinde in plano Horizontis ſit conſtitutum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21872
"
xml:space
="
preserve
">vertex ſtyli N,
<
lb
/>
idem, quod centrum mundi; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21873
"
xml:space
="
preserve
">erit recta N E, communis ſectio Horizontis, ac Meridiani, propte
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0343-07
"
xlink:href
="
note-0343-07a
"
xml:space
="
preserve
">50</
note
>
rea quòd vterque circulus per centrum mundi, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21874
"
xml:space
="
preserve
">per punctum E, in quo communes corum cum
<
lb
/>
plano horologii ſectiones conueniunt, ductus ſit: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21875
"
xml:space
="
preserve
">ac propterea angulus N E K, quem Meridianus
<
lb
/>
cum plano horologij in Horizontis plano efficit, æqualis erit complem ento declinationis plani à
<
lb
/>
Verticali, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21876
"
xml:space
="
preserve
">proinde E N K, angulus declinaticnis erit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21877
"
xml:space
="
preserve
">ipſi D E K, angulo declinationis in figu-
<
lb
/>
ra latitudinum ortiuarum æqualis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21878
"
xml:space
="
preserve
">Quoniam igitur anguli K, E, trianguli E K M, in figura lati-
<
lb
/>
tudinum, angulis K, N, trianguli E N K, in horologio æquales ſunt, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21879
"
xml:space
="
preserve
">latera E K, N K, quibus
<
lb
/>
in vtroque triangulo adiacent, æqualia inter ſe; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21880
"
xml:space
="
preserve
">erunt quoque latera M E, M K, prioris trianguli
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0343-08
"
xlink:href
="
note-0343-08a
"
xml:space
="
preserve
">26. primi.</
note
>
lateribus E N, E K, trianguli poſterioris æqualia, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21881
"
xml:space
="
preserve
">angulus M, angulo E, æqualis. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21882
"
xml:space
="
preserve
">Quare ſi re-
<
lb
/>
cta E M, rectæ N E, ſuperponatur, neutra alteram excedet, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21883
"
xml:space
="
preserve
">ſtylus E K, ſtylo N K, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21884
"
xml:space
="
preserve
">recta M K,
<
lb
/>
rectæ E K, congruet, ob æqualitatem angulorum; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21885
"
xml:space
="
preserve
">ac proinde radij latitudinum ortiuarum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s21886
"
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
occiduarum horizontali lineæ occurrent in dictis punctis arcuum ſignorum, in quæ nimirum </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>