Huygens, Christiaan, Christiani Hugenii opera varia; Bd. 2: Opera geometrica. Opera astronomica. Varia de optica

Page concordance

< >
Scan Original
281 540
282 541
283 542
284
285
286
287 543
288 544
289 545
290 546
291 547
292 548
293 549
294 550
295
296
297
298 551
299 552
300 553
301 554
302 555
303 556
304 557
305 558
306 559
307 560
308 561
309 562
310 563
< >
page |< < (592) of 568 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div308" type="section" level="1" n="142">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6944" xml:space="preserve">
              <pb o="592" file="0328" n="345" rhead="CHRIST. HUGENII"/>
            metrum ponendo fiet ea {1/111} diametri Solis. </s>
            <s xml:id="echoid-s6945" xml:space="preserve">Hujus autem
              <lb/>
            {5/37} diametro Saturni æquales repertæ ſunt; </s>
            <s xml:id="echoid-s6946" xml:space="preserve">ergo Saturni dia-
              <lb/>
            meter Telluris diametrum continebit quindecies, diameter
              <lb/>
            vero annuli Saturnii eandem Telluris diametrum circiter tri-
              <lb/>
            geſies & </s>
            <s xml:id="echoid-s6947" xml:space="preserve">quater. </s>
            <s xml:id="echoid-s6948" xml:space="preserve">Unde eximia horum corporum magnitudo
              <lb/>
            cognoſcitur; </s>
            <s xml:id="echoid-s6949" xml:space="preserve">quæ ſane omnem ab aliis hactenus traditam fa-
              <lb/>
            cile exuperat.</s>
            <s xml:id="echoid-s6950" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6951" xml:space="preserve">Hinc verò & </s>
            <s xml:id="echoid-s6952" xml:space="preserve">intervallum inter Terram ac Solem neceſſa-
              <lb/>
            rio omnium exiſtimatione majus conflabitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6953" xml:space="preserve">Si enim dia-
              <lb/>
            meter terræ diametri Solis {1/111} continet; </s>
            <s xml:id="echoid-s6954" xml:space="preserve">Solis autem diame-
              <lb/>
            ter ſuæ à nobis mediæ diſtantiæ {1/113} æquat, uti ſequitur ex eo
              <lb/>
            quod diameter ejus obſervetur 30′, 30″; </s>
            <s xml:id="echoid-s6955" xml:space="preserve">erit certè Terræ dia-
              <lb/>
            meter {1/12543} diſtantiæ quæ eſt inter ipſam ac Solem. </s>
            <s xml:id="echoid-s6956" xml:space="preserve">Deinde
              <lb/>
            cum Saturni minima diſtantia ſit ad mediam Solis diſtantiam
              <lb/>
            ferme octupla, hinc Saturni, cum erræ proximus eſt, di-
              <lb/>
            ſtantia habebitur diametrorum terreſtrium 100344; </s>
            <s xml:id="echoid-s6957" xml:space="preserve">cum verò
              <lb/>
            plurimum aberit, circiter 122000.</s>
            <s xml:id="echoid-s6958" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6959" xml:space="preserve">Fateor equidem lubrica eatenus ratione hæc niti, quate-
              <lb/>
            nus nimirum Terræ magnitudinem inter Martem Venerm-
              <lb/>
            que mediam adſumſimus, nullo niſi veriſimilitudinis argu-
              <lb/>
            mento: </s>
            <s xml:id="echoid-s6960" xml:space="preserve">adeoque vel millenis aliquot Terræ diametris facile
              <lb/>
            à veritate aberrari potuiſſe Verùm ut jam duplo majora
              <lb/>
            minorave quam reipſa ſunt intervalla iſta definiverimus, aut
              <lb/>
            triplo etiam; </s>
            <s xml:id="echoid-s6961" xml:space="preserve">non tamen parum videri debet hactenus ſaltem
              <lb/>
            menſuram eorum comprehendiſſe, quum alia nulla ratio ſup-
              <lb/>
            petat qua non vel decuplo major error timendus ſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s6962" xml:space="preserve">Ita e-
              <lb/>
            nim omnino exiſtimo. </s>
            <s xml:id="echoid-s6963" xml:space="preserve">Ad reliquum verò calculum quod at-
              <lb/>
            tinet, quo Planetarum diametros Solis diametro comparavi-
              <lb/>
            mus, ſciendum eſt nihil in eo conjecturæ tribui, ſed ex iis
              <lb/>
            quæ data ſunt certa ratione illum procedere. </s>
            <s xml:id="echoid-s6964" xml:space="preserve">Atque adeo
              <lb/>
            poſitis iis Planetarum diametris apparentibus quas a nobis
              <lb/>
            obſervatas diximus, non poſle non Solis diametrum ad dia-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-0328-01" xlink:href="note-0328-01a" xml:space="preserve">Diametri So-
                <lb/>
              lis ad Plane-
                <lb/>
              tarum dia-
                <lb/>
              metre
                <unsure/>
              s ratio.</note>
            metrum annuli Saturno circumdati ſeſe habere ut
              <unsure/>
            37 ad 11;
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6965" xml:space="preserve">ad diametrum vero Saturni ipſius, ut 37 ad 5; </s>
            <s xml:id="echoid-s6966" xml:space="preserve">ad Jovis dia-
              <lb/>
            metrum ut 11 ad 2; </s>
            <s xml:id="echoid-s6967" xml:space="preserve">ad Martis ut 166 ad 1; </s>
            <s xml:id="echoid-s6968" xml:space="preserve">ad Veneris ut
              <lb/>
            84 ad 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s6969" xml:space="preserve">De Mercurio non definiam priuſquam ritè eum </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>