Clavius, Christoph, Geometria practica

Page concordance

< >
Scan Original
341 311
342 312
343 313
344 314
345 315
346 316
347 317
348 318
349 319
350 320
351 321
352 322
353 323
354 324
355 325
356 326
357 327
358 328
359 329
360 330
361 331
362 332
363 333
364 334
365 335
366 336
367 339
368 340
369 341
370 342
< >
page |< < (318) of 450 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div910" type="section" level="1" n="320">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14899" xml:space="preserve">
              <pb o="318" file="348" n="348" rhead="GEOMETR. PRACT."/>
            uenta enim diametro per prædictamregulam 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s14900" xml:space="preserve">Num. </s>
            <s xml:id="echoid-s14901" xml:space="preserve">1. </s>
            <s xml:id="echoid-s14902" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s14903" xml:space="preserve">8. </s>
            <s xml:id="echoid-s14904" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s14905" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s14906" xml:space="preserve">circulus il-
              <lb/>
            lius diametri erit is, qui quæritur. </s>
            <s xml:id="echoid-s14907" xml:space="preserve">Viſum eſt autem appendicem hanc libro huic
              <lb/>
            ſeptimo adiungere, quod tractatio de circuli Tetragoniſmo, ſiue quadratura,
              <lb/>
            non parum affinis ſit de iſoperimetris figuris diſputationi.</s>
            <s xml:id="echoid-s14908" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14909" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Qvadratvra</emph>
            autem circuli per numeros, quam Arabes tradiderunt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14910" xml:space="preserve">
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-348-01" xlink:href="note-348-01a" xml:space="preserve">Circuli qua-
                <lb/>
              dratura per
                <lb/>
              numeros ſe-
                <lb/>
              cundum Ara-
                <lb/>
              b{es} falſa.</note>
            quam Ioſephus Scaliger in ſuis Cyclometricis elementis veram eſſe credit, o-
              <lb/>
            mnino reiiciẽda eſt, cum ſit extra limites Archimedis, per quos conſtat, propor-
              <lb/>
            tionem circumferentiæ ad diametrum minorem debere eſſe tripla ſeſquiſepti-
              <lb/>
            ma, maiorem verò tripla ſuperdecupartiẽte ſeptuageſimas primas. </s>
            <s xml:id="echoid-s14911" xml:space="preserve">quod in nu-
              <lb/>
            meris Arabum non cernitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s14912" xml:space="preserve">Dicunt enim proportionẽ circumferentiæ ad dia-
              <lb/>
            metrum eſſe potentia decuplam: </s>
            <s xml:id="echoid-s14913" xml:space="preserve">adeò vt ſi quadratum circumferentiæ pona-
              <lb/>
            tur 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s14914" xml:space="preserve">quadratum diametrum ſit 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s14915" xml:space="preserve">quod falſum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s14916" xml:space="preserve">Nam cum radix quadrata
              <lb/>
            numeri 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s14917" xml:space="preserve">ſit maior quam 3 {1/7}. </s>
            <s xml:id="echoid-s14918" xml:space="preserve">quod huius radicis quadratum ſit tantum 9 {43/49}.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s14919" xml:space="preserve">Radix autem vnitatis ſit 1. </s>
            <s xml:id="echoid-s14920" xml:space="preserve">eſſet maior proportio circumferentiæ ad diametrum,
              <lb/>
            quam tripla ſeſquiſeptima: </s>
            <s xml:id="echoid-s14921" xml:space="preserve">cum tamen ſecundum Archimedem ſit minor. </s>
            <s xml:id="echoid-s14922" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Item quia poſita diametro 7. </s>
            <s xml:id="echoid-s14923" xml:space="preserve">circumferentia minor eſt, quam 22. </s>
            <s xml:id="echoid-s14924" xml:space="preserve">ex Archimede; </s>
            <s xml:id="echoid-s14925" xml:space="preserve">
              <lb/>
            erit quadratum circumferentiæ minus, quam 484. </s>
            <s xml:id="echoid-s14926" xml:space="preserve">quod ad 49. </s>
            <s xml:id="echoid-s14927" xml:space="preserve">quadratum dia
              <lb/>
            metri minorem proportionem habet, quam decuplam; </s>
            <s xml:id="echoid-s14928" xml:space="preserve">quippe cum 490. </s>
            <s xml:id="echoid-s14929" xml:space="preserve">ad
              <lb/>
            49. </s>
            <s xml:id="echoid-s14930" xml:space="preserve">proportionem habeant decuplam. </s>
            <s xml:id="echoid-s14931" xml:space="preserve">Minor igitur eſt proportio quadrati cir-
              <lb/>
            cumferentiæ ad qua dratum diametri, quam decupla.</s>
            <s xml:id="echoid-s14932" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14933" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Simili</emph>
            modo reiicienda eſt ratio quadrandi circuli per numeros Alberti
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-348-02" xlink:href="note-348-02a" xml:space="preserve">Quadr atura
                <lb/>
              circuli per nu
                <lb/>
              meros ex Al-
                <lb/>
              berto Durero
                <lb/>
              falſa.</note>
            Dureri, qui exiſtimat, di
              <unsure/>
            uiſa diametro circuliin octo partes æquales, diametrum
              <lb/>
            quadrati circulo æqualis eſſe 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s14934" xml:space="preserve">adeò vt diameter quadrari circulo æqualis ad
              <lb/>
            diametrum circuli proportionem habeat, quam 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s14935" xml:space="preserve">ad 8. </s>
            <s xml:id="echoid-s14936" xml:space="preserve">quod etiam falſum eſt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s14937" xml:space="preserve">Nam cum quadratum diametri 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s14938" xml:space="preserve">ſit 100. </s>
            <s xml:id="echoid-s14939" xml:space="preserve">duplumque quadrati, cuius diame- ter eſt 10. </s>
            <s xml:id="echoid-s14940" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s14941" xml:space="preserve">quod circulo diametri 8. </s>
            <s xml:id="echoid-s14942" xml:space="preserve">dicitur æquale: </s>
            <s xml:id="echoid-s14943" xml:space="preserve">erit quadratum circulo æ-
              <lb/>
              <note symbol="a" position="left" xlink:label="note-348-03" xlink:href="note-348-03a" xml:space="preserve">ſchol. 47,
                <lb/>
              primi.</note>
            quale 50. </s>
            <s xml:id="echoid-s14944" xml:space="preserve">Sed ex diametro 8. </s>
            <s xml:id="echoid-s14945" xml:space="preserve">reperitur area circuli maior, quam vera, 50 {2/7}. </s>
            <s xml:id="echoid-s14946" xml:space="preserve">vt
              <lb/>
            cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s14947" xml:space="preserve">7. </s>
            <s xml:id="echoid-s14948" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s14949" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s14950" xml:space="preserve">Num. </s>
            <s xml:id="echoid-s14951" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s14952" xml:space="preserve">tradidimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s14953" xml:space="preserve">Vera ergo circuli area maior erit, quam 50 {2/7}.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s14954" xml:space="preserve">atque adeò multò maior, quam 50. </s>
            <s xml:id="echoid-s14955" xml:space="preserve">Eſt igitur quadratum Alberti minus area
              <lb/>
            circuli, non autem æquale.</s>
            <s xml:id="echoid-s14956" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14957" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s14958" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Iam</emph>
            verò, vt ad quadraturam circuli per lineas aggrediamur, pudet me
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-348-04" xlink:href="note-348-04a" xml:space="preserve">Falſa qua-
                <lb/>
              dratura cir-
                <lb/>
              culi per line{as}
                <lb/>
              Campano a-
                <lb/>
              ſcripta.</note>
            refellere illam, quæ imperitis vera eſſe videtur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14959" xml:space="preserve">quam ſciolus, neſcio quis,
              <lb/>
            Campano Mathematico non indo cto affinxit, typiſque mandauit. </s>
            <s xml:id="echoid-s14960" xml:space="preserve">Eſt autem
              <lb/>
            talis. </s>
            <s xml:id="echoid-s14961" xml:space="preserve">Linea recta circumferentiæ circuli æqualis (quo pacto autem eiuſmo di
              <lb/>
            linea inueniatur, non docet) ſecetur in 4. </s>
            <s xml:id="echoid-s14962" xml:space="preserve">partes æquales, ex quibus quadratum
              <lb/>
            conſtituatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s14963" xml:space="preserve">quod ſciolus ille circulo dicit eſſe æquale. </s>
            <s xml:id="echoid-s14964" xml:space="preserve">quæ res omnin ò Geo-
              <lb/>
            metraindigna eſt, & </s>
            <s xml:id="echoid-s14965" xml:space="preserve">planè ridicula. </s>
            <s xml:id="echoid-s14966" xml:space="preserve">Si enim quadratum illud circulo eſt Iſope-
              <lb/>
            rimetrum; </s>
            <s xml:id="echoid-s14967" xml:space="preserve"> circulus autem omnium figurarum rectilinearum ſibi iſo perime-
              <note symbol="b" position="left" xlink:label="note-348-05" xlink:href="note-348-05a" xml:space="preserve">13. hui{us}.
                <lb/>
              Quadratura
                <lb/>
              Hyppocratis
                <lb/>
              Chii.</note>
            trarum capaciſsimus eſt, quis non videt, quadratum illud circulo minus eſſe?</s>
            <s xml:id="echoid-s14968" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s14969" xml:space="preserve">3. </s>
            <s xml:id="echoid-s14970" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">De</emph>
            Tetragoniſmo etiam Hippo cratis Chij nihil dicerem, niſi in eius de-
              <lb/>
            monſtrationè acumen ingenij lateret, quamuis metam propoſitam non attin-
              <lb/>
            gat. </s>
            <s xml:id="echoid-s14971" xml:space="preserve">Ita enim progreditur. </s>
            <s xml:id="echoid-s14972" xml:space="preserve">Sit quadrandus circulus AFBE, cuius diameter AB,
              <lb/>
              <note symbol="c" position="left" xlink:label="note-348-06" xlink:href="note-348-06a" xml:space="preserve">9. quinti.</note>
            ex qua deſcribatur quadratum ABCD, circa quod circulus deſcribatur
              <note symbol="d" position="left" xlink:label="note-348-07" xlink:href="note-348-07a" xml:space="preserve">31. tertii.</note>
            CD, cuius diameter BD, datum circulum AFBE, ſecet in E. </s>
            <s xml:id="echoid-s14973" xml:space="preserve">Ducta ergo recta AE,
              <lb/>
              <note symbol="e" position="left" xlink:label="note-348-08" xlink:href="note-348-08a" xml:space="preserve">ſchol. 26.
                <lb/>
              primi.</note>
            erit angulus AEB, in ſemicirculo rectus, ideoque perpendicularis AE, diui- det baſem B D, trianguli Iſoſcelis ABD, bifariam: </s>
            <s xml:id="echoid-s14974" xml:space="preserve">ac proinde E, centrum erit
              <lb/>
              <note symbol="f" position="left" xlink:label="note-348-09" xlink:href="note-348-09a" xml:space="preserve">ſchol. 27.
                <lb/>
              primi.</note>
            circuli ABCD. </s>
            <s xml:id="echoid-s14975" xml:space="preserve"> Et quia quadratum diametri BD, duplum eſt quadrati </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>