Newton, Isaac, Philosophia naturalis principia mathematica, 1713

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 524 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s>
                <pb xlink:href="039/01/035.jpg" pagenum="7"/>
              entem verſus cum velocitatis parte una: movebitur Nauta vere &
                <lb/>
              abſolute in ſpatio immoto cum velocitatis partibus 10001 in o­
                <lb/>
              rientem, & relative in terra occidentem verſus cum velocitatis
                <lb/>
              partibus novem. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Tempus Abſolutum a relativo diſtinguitur in Aſtronomia per Æ­
                <lb/>
              quationem temporis vulgi. </s>
              <s>Inæquales enim ſunt dies Naturales,
                <lb/>
              qui vulgo tanquam æquales promenſura temporis habentur. </s>
              <s>Hanc
                <lb/>
              inæqualitatem corrigunt Aſtronomi, ut ex veriore tempore </s>
              <s>
                <lb/>
              motus cæleſtes. </s>
              <s>Poſſibile eſt, ut nullus ſit motus æquabilis quo
                <lb/>
              Tempus accurate menſuretur. </s>
              <s>Accelerari & retardari poſſunt motus
                <lb/>
              omnes, ſed fluxus temporis Abſoluti mutari nequit. </s>
              <s>Eadem eſt du­
                <lb/>
              ratio ſeu perſeverantia exiſtentiæ rerum; ſive motus ſint celeres, ſive
                <lb/>
              tardi, ſive nulli: proinde hæc a menſuris ſuis ſenſibilibus merito
                <lb/>
              diſtinguitur, & ex iiſdem colligitur per Æquationem Aſtronomi­
                <lb/>
              cam. </s>
              <s>Hujus autem æquationis in determinandis Phænomenis ne­
                <lb/>
              ceſſitas, tum per experimentum Horologii Oſcillatorii, tum etiam
                <lb/>
              per eclipſes Satellitum Jovis evincitur. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Ut partium Temporis ordo eſt immutabilis, ſic etiam ordo par­
                <lb/>
              tium Spatii. </s>
              <s>Moveantur hæ de locis ſuis, & movebuntur (ut ita
                <lb/>
              dicam) de ſeipſis. </s>
              <s>Nam tempora & ſpatia ſunt ſui ipſorum &
                <lb/>
              rerum omnium quaſi Loca. </s>
              <s>In Tempore quoad ordinem ſucceſſi­
                <lb/>
              onis; in Spatio quoad ordinem ſitus locantur univerſa. </s>
              <s>De illo­
                <lb/>
              rum eſſentia eſt ut ſint Loca: & loca primaria moveri abſurdum
                <lb/>
              eſt. </s>
              <s>Hæc ſunt igitur abſoluta Loca; & ſolæ tranſlationes de his lo­
                <lb/>
              cis ſunt abſoluti Motus. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Verum quoniam hæ Spatii partes videri nequeunt, & ab invi­
                <lb/>
              cem per ſenſus noſtros diſtingui; earum vice adhibemus menſuras
                <lb/>
              ſenſibiles. </s>
              <s>Ex poſitionibus enim & diſtantiis rerum a corpore ali­
                <lb/>
              quo, quod ſpectamus ut immobile, deſinimus loca univerſa: deinde
                <lb/>
              etiam & omnes motus æſtimamus cum reſpectu ad prædicta loca,
                <lb/>
              quatenus corpora ab iiſdem transferri concipimus. </s>
              <s>Sic vice loco­
                <lb/>
              rum & motuum abſolutorum relativis utimur; nec incommode in
                <lb/>
              rebus humanis: in Philoſophicis autem abſtrahendum eſt a ſenſibus. </s>
              <s>
                <lb/>
              Fieri etenim poteſt, ut nullum revera quieſcat corpus, ad quod loca
                <lb/>
              motuſque referantur. </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s>Diſtinguuntur autem Quies & Motus abſoluti & relativi ab invi­
                <lb/>
              cem per Proprietates ſuas & Cauſas & Effectus. </s>
              <s>Quietis proprietas
                <lb/>
              eſt, quod corpora vere quieſcentia quieſcunt inter ſe. </s>
              <s>Ideoque
                <lb/>
              cum poſſibile ſit, ut corpus aliquod in regionibus Fixarum, aut longe
                <lb/>
              ultra, quieſcat abſolute; ſciri autem non poſſit ex ſitu corporum
                <lb/>
              ad invicem in regionibus noſtris, horumne aliquod ad longin-</s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>