Huygens, Christiaan, Christiani Hugenii opera varia; Bd. 1: Opera mechanica

Page concordance

< >
Scan Original
61 34
62 35
63 36
64 37
65 38
66 39
67 40
68 41
69 42
70 43
71 44
72 45
73 46
74
75
76
77 47
78 48
79
80
81
82 49
83 50
84 51
85 52
86
87
88
89 53
90 54
< >
page |< < (11) of 434 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div18" type="section" level="1" n="13">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s417" xml:space="preserve">
              <pb o="11" file="0035" n="35" rhead="HOROLOGIUM."/>
            quidem quæ ad conſtructionem automati pertinent declaravi-
              <lb/>
            mus.</s>
            <s xml:id="echoid-s418" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s419" xml:space="preserve">Reliquum eſt, ut, quantum idem iis omnibus, quæ ad
              <lb/>
            hanc diem in uſu fuere, antecellat, perſpicuum facia-
              <lb/>
            mus. </s>
            <s xml:id="echoid-s420" xml:space="preserve">Satis conſtat plurimas in his erroris & </s>
            <s xml:id="echoid-s421" xml:space="preserve">inæqualita-
              <lb/>
            tis cauſas eſſe. </s>
            <s xml:id="echoid-s422" xml:space="preserve">Nam & </s>
            <s xml:id="echoid-s423" xml:space="preserve">in diſponendis rite elimandiſque
              <lb/>
            tympanis vel leviſſimum peccatum, continuo motus in-
              <lb/>
            conſtantia notabilis conſequitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s424" xml:space="preserve">Tum vero & </s>
            <s xml:id="echoid-s425" xml:space="preserve">ſiccato
              <lb/>
            atque evaneſcente oleo, quod axibus addi ſolet, tardius
              <lb/>
            horæ procedunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s426" xml:space="preserve">atque ut hæc abſint, varias tamen, an-
              <lb/>
            ni tempeſtatum & </s>
            <s xml:id="echoid-s427" xml:space="preserve">aeris, mutationes horologia ſentiunt,
              <lb/>
            imo præſentiunt nonnunquam: </s>
            <s xml:id="echoid-s428" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s429" xml:space="preserve">frigore quidem plerun-
              <lb/>
            que pigriora comperiuntur, æſtu plus æquo properant.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s430" xml:space="preserve">Penduli vero cum ſit ea vis ac proprietas, ut neceſſario eo-
              <lb/>
            dem ſemper tenore feratur, neque ab eo niſi mutata lon-
              <lb/>
            gitudine unquam declinet; </s>
            <s xml:id="echoid-s431" xml:space="preserve">apparet ſane omnia illa quæ
              <lb/>
            diximus incommoda invento noſtro penitus nos ſuſtuliſſe,
              <lb/>
            adeo ut niſi tale quod interveniat impedimentum, quo
              <lb/>
            horologii motus omnis ſiſtatur, nulla jam curſus ejus
              <lb/>
            retardatio aut inæqualitas timenda ſit. </s>
            <s xml:id="echoid-s432" xml:space="preserve">At enimvero non
              <lb/>
            nemini duplicem hic dubitandi cauſam oboriri poſſe
              <lb/>
            ſcio. </s>
            <s xml:id="echoid-s433" xml:space="preserve">Primum, quod differre à pendulo libero no-
              <lb/>
            ſtrum hoc videatur, quippe ad ſingulas vibrationes vim
              <lb/>
            quandam ac nixum clavulæ Q R ſentiens. </s>
            <s xml:id="echoid-s434" xml:space="preserve">Deinde
              <lb/>
            quod, etiamſi penduli ſimplicis proprietates retineat,
              <lb/>
            perque omnia æmuletur, hujus tamen ipſius geminæ
              <lb/>
            inæqualitates à nonnullis, qui ſubtiliter hæc perquiſive-
              <lb/>
            runt, animadverſæ ſint. </s>
            <s xml:id="echoid-s435" xml:space="preserve">Hìc illud quod de clavulæ im-
              <lb/>
            preſſione dicitur verum eſſe non diffitemur. </s>
            <s xml:id="echoid-s436" xml:space="preserve">Sed leviſſi-
              <lb/>
            mam utique hanc eſſe novimus ratione gravitatis T, quæ
              <lb/>
            ſic temperatur, ut tantum non deficiat penduli agita-
              <lb/>
            tio, ſed quam minimâ, & </s>
            <s xml:id="echoid-s437" xml:space="preserve">eâdem tamen latitudine per-
              <lb/>
            ſeveret. </s>
            <s xml:id="echoid-s438" xml:space="preserve">Proinde nihilo concitatior aut minus æquabilis
              <lb/>
            hic ipſius motus evadit, quam ſi clavulæ prorſus obno-
              <lb/>
            xius non eſſet, pendulumque ſimplex S I T, ut adhuc
              <lb/>
            fieri conſuevit, manu impelleretur. </s>
            <s xml:id="echoid-s439" xml:space="preserve">Et hoc quidem </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>