Cardano, Girolamo, De subtilitate, 1663

Page concordance

< >
< >
page |< < of 403 > >|
1ſibi detrahere titulum immeritum, ne me­
ritum aliis reddere cogeretur.
Inde ſubiicit
tot Græca verba, vt paſſim: quæ quorſum,
cùm conuerſa habeantur.
Si enim non erra­
runt interpretes, ad quid puerilis hæc oſten­
tatio?
ſi errarunt, vbi admones? Licet tri­
bus in caſibus Græca miſcere libris, vel cum
Latina non habentur, id tam rarò facit, vt
vix duobus, aut tribus locis è pluſquam bis
millibus Græcis auctoritatibus citatis, vt
exiſtimare quiſque poſſit eum, nec illius
linguæ peritiam vllam habere: nam quis
neſciat vel ſimplici opera anagnoſtæ, quæ
Latinæ leguntur tranſcribere, ex codice
Græco ei reſpondente?
Vel vbi lis eſt in le­
ctione, vel dictione, vel ſenſu, quomodo
nos in contradicentibus id facere ſæpiùs co­
acti ſumus, quàm voluimus: hîc nulla ap­
paret lis.
Vel cùm res adeò grauis eſt, vt
vereamur, ne quis interpretatione maiorem
emphaſim addiderit, qua ratione in libello
de Animi immortalitate, etiam id facere
neceſſarium fuit.
Cæterùm in aliis ſi quis
faciat, inepta ac puerili ambitione id feciſ­
ſe haud dubium eſt.
Attamen dices. Fuch­
ſius fecit in ſuis Paradoxis, & tu in libris de
Sapientia?
Sed vtriuſque inuentum eſt, & ta­
men vterque reprehenſione dignus eſt.
Ego
etiam reprehenſus, & meritò: ſi contingat
denuò edere, intelligent homines, quod in
pleriſque aliis, in quibus occaſio talis conti­
git, malle me iuſtè cedere, quàm iniuſtè re­
niti.
Vterque etiam noſtrum ab hac inepta
oſtentatione abſtinuit: at noſtra ſepia dum
alij in ſenio ſapere incipiunt, ipſa deſipere
occipit.
259 Hic ſuo more nugatur nihil ad pro­
poſitum, ſed quæcunque legit, vel audiuit,
etiam ab aniculis omnia contulit in has
exercitationes.
Si Hebræa compoſita, &
perfecta eſt, quid plus habet?
num negat
præter diuerſa nominum ſignificata, diuer­
ſos pronuntiandi modos eſſe, atque tales vt
vnius verba ab alio pronunciari nequeant,
quæ de connexione adducit, non ſunt vera,
aut non primæ cauſæ: ſed vſus primum inde
linguæ lenitas.
Latina enim vt plurimum in
fine accentum grauem habet, rotundát que
extremum dictionis.
Quæ autem de mater­
næ Italicæ compoſitione dicit, neſcio an
ſomniauerit.
260 Ridicula eſt exprobratio ambitionis,
qui ipſe non aliud agat, quàm gloriari hic de
antiquitate, ſaltem teſtes, vt crederemus ap­
poſuiſſet.
Ridiculoſius, quòd hiſtoriam de
Cairo (etiam eruditis adiicit)ſubtilem eſſe di­
cat.
Quaſi ego hiſtoriam vrbium, non cauſam
magnitudinis earum, inter exempla ſubtili­
tatis adduxerim.
261 Prohibentur hi à legibus Chri­
ſtiani, & Mahumethi, vt olim à ciui­
libus Romani, & Carthaginenſes: ita vix
vnquam aliquid ad propoſitum.
Conſtat
Gallos tuendæ libertatis cauſa id quandoque
egiſſe.
262 Sequutus ſum authores, ſecutus ſum
morem tabellionum, qui nomen etiam vſita­
tum apponunt.
263 Declamat, quòd dixerim homi­
nem ab homine plus differre, quàm à lupo
capram?
Quid hoc eſt? vel de ſpecie, vel de
moribus, vel de corpore intelligi poteſt: non
de ſpecie, cùm iam ſciamus lupum, & ca­
pram ſpecie differre, non hominem ab ho­
mine: intelligendum eſt ergo vel de corpo­
re, vel moribus, atque in vtroque veriſſimum
eſt.
Sed pulchrum erat cauſam huius inue­
nire, quam aliàs tradidiſſe memoriæ habe­
mus.
Inde inter Philoſophos Theologus fit
repentè: & ex academia in ſacrarium ſe con­
fert, in quo ne vel momento perſiſtere po­
teſt.
Raram hunc virum Mercurij conſtitu­
tionem habere neceſſe eſt.
Inde ſublata tan­
dem, quòd ſæpè in animo habuit, omni re­
rum naturali ratione: vt qui flagitiosè vi­
uunt, cùm mors aduentat, omni ſpe ſalutis ad
id deuenit, quo non inclyti Theologi, ſed in­
ſania verba, vt omnia dicat ſola Dei volun­
tate fieri.
Quid ergo ædificat, vt domum ha­
beat, ſtudet, vt ſciat, ſerit vt plantæ oriantur,
vxorem duxit, vt filios haberet?
at omnibus
his nónne ſufficiebat Dei voluntas?
ô meræ
inſaniæ caput, nugarum author: quis tan­
dem vel mediocriter eruditus illum ferat?
Sed
videat quò contradicendi ſtudium tranſtu­
lerit?
Quod ad Darienis narrationem atti­
net, nouimus alibique in libris de Rerum
varietate docuimus, vocantúrque Patago­
nes: at Cæſarianus ille gigas, ex his eſſe
non poterat, quem Italia anno 1531. vi­
dit, cùm nondum regio illa innotuiſſet Cæ­
ſari.
264 Nónne videt iam de cauſa ipſa con­
ſtare?
& eam conatur infringere. Quæ enim
cauſa facit, vt pars vna ſqualeat, altera viuat,
& luxuriet, eadem tum ſoli diſcrimen fœ­
cundum aut ſterilem faciunt, vt habitus in­
colarum etiam ipſi diuerſi ſint.
268 Species non miſcentur, vel eſt princi­
pium, cuius oppoſitum tamen eſt euiden­
tius in cane, alopeca, mula: vel debet
demonſtrari.
Ita ſunt axiomata contentio­
ſorum.
Quia tamen nihil ad nos quid re­
fert?
269 Quærit meritò de auiculis, quæ cùm
breuis vitæ ſint, maximè paſſeribus, non ta­
men corpora earum inueniuntur?
Reſpondeo
moriuntur omnes hyeme: & inueniuntur ali­
quæ, præueniunt tamen animalia famelica
noſtram incuriam: par eſt etiam in nidis pe­
rire: at paſſerum nidis in foraminibus muro­
rum inacceſſis.
270 Non exteriorum, ſed membrorum
principalium ratio habenda eſt.
272. 273 Mirus conſenſus veritatis: ra­
tio qua oſtendit non dari aurum potabile,
eadem eſt ad vnguem cum ea, qua & ego
in libro de Aqua, & æthere vſus ſum, ad
declarandum aurum potabile fieri non poſ­
ſe.
Porrò liber hic iam diu tranſmiſſus ad
Typographum, nondum tamen editus
eſt.
Similiter de ſpiratione piſcium, li­
cet non exquiſitè eiſdem verbis fermè, ta­
men iiſdem argumentis contra eundem
Rondelletium ſcripſi in libris de Rerum
varietate, editis ante ſuas exercitationes.
Itaque ſi omnia tam fœliciter, nulli pòſt
habendus eſſet ſuus liber.
Sed caſu benè inter
tot temerè ſcripta, vt contrà inter multa
benè, ſi quid temerè videntur, ſicut illud, de

Text layer

  • Dictionary
  • Places

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index