Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N22A20">
            <p id="N24188" type="main">
              <s id="N241B4">
                <pb pagenum="321" xlink:href="026/01/355.jpg"/>
              CG, D F parallelæ AI; </s>
              <s id="N241BD">cum ſpatium eo modo decidatur ex area EI, quo
                <lb/>
              ex perpendiculo EA maiori vibrationi detrahitur IH, ſecundæ minori
                <lb/>
              HG, tertiæ GF, quartæ FE; igitur plùs detrahitur minoribus, quàm
                <lb/>
              maioribus. </s>
            </p>
            <p id="N241C7" type="main">
              <s id="N241C9">Reſpondeo, maius ſpatium percurri ſurſum maiore tempore, quàm
                <lb/>
              minus; </s>
              <s id="N241CF">ſit enim EA conſtans 36. ſpatia iuxta nouam progreſſionem
                <lb/>
              arithmeticam, ſintque 8. gradus impetus acquiſiti in deſcenſu AE con­
                <lb/>
              iuncti cum innato: </s>
              <s id="N241D7">primo inſtanti, ſeu tempore percurrentur tantùm 7.
                <lb/>
              ſpatia,
                <expan abbr="deſtrueturq́ue">deſtrueturque</expan>
              vnus gradus impetus, ſecundo 6.
                <expan abbr="deſtrueturq́ue">deſtrueturque</expan>
              al­
                <lb/>
              ter gradus impetus; denique tertio 5. quatto 4. &c. </s>
              <s id="N241E7">igitur 28. ſpatia 7.
                <lb/>
              inſtantibus; igitur non perueniet in A mobile, ſed conficiet ſpatium,
                <lb/>
              quod erit ad EA, vt 28. ad 36. porrò ſi cadat ex 28. acquiret 7. gradus
                <lb/>
              impetus præter innatum, quorum ope ſecundo aſcendet ad 21. tertio ad
                <lb/>
              15. quartò ad 10. quinto ad 6. ſextò ad 3. ſeptimo ad 1. igitur ſpatium
                <lb/>
              quod amittit in aſcenſu continet 8. in ſecundo 7. in tertio 6. in quarto
                <lb/>
              5. in quinto 4. in ſexto 3. in ſeptimo 2. igitur eſt maxima inæqualitas,
                <lb/>
              quæ pari modo explicari poteſt in progreſſione Galilei. </s>
            </p>
            <p id="N241FA" type="main">
              <s id="N241FC">Secundò, obijci poteſt: </s>
              <s id="N241FF">amitti tantùm ſpatij ſingulis temporibus,
                <lb/>
              quantum acquiritur primo tempore, vel inſtanti, cum impetu innato: ſed
                <lb/>
              cum primo ille velocitatis gradu vix intra multos annos conficeretur
                <lb/>
              modicum ſpatium. </s>
              <s id="N2420A">Reſpondeo, ſi conſideretur tantùm illud ſpatium,
                <lb/>
              quod acquiritur primo tempore cum impetu non impedito; </s>
              <s id="N24210">haud dubiè
                <lb/>
              inſenſibile eſt, & licèt infinitus ferè repetatur illud idem ſpatium; </s>
              <s id="N24216">haud
                <lb/>
              dubiè inſenſibile manet: vnde ſi aſcenſus fiat in 10000. inſtantibus, to­
                <lb/>
              ties accipi debet illud ipſum ſpatium, ex quo modicum tantùm reſultat,
                <lb/>
              quod minuitur in ſecundo aſcenſu, itemque in tertio, quarto, &c. </s>
            </p>
            <p id="N24220" type="main">
              <s id="N24222">Vnde tenſio funis, ex quo pendet corpus graue conſideranda eſt, qui
                <lb/>
              cum propter impetum deſcenſus mox dilatetur, & tendatur, mox contra­
                <lb/>
              hatur, tùm in aſcenſu, tùm in deſcenſu; </s>
              <s id="N2422A">certè multùm impetus deſtruitur,
                <lb/>
              quod autem tendatur maximè in deſcenſu prædictus funis, conſtat
                <lb/>
              multis experimentis ſi minor eſt; nam reuerâ; ſi maior, eſſet multum re­
                <lb/>
              tardaret motum tùm aëris reſiſtentia, quæ etiam aliquid facit, licèt totus
                <lb/>
              hic effectus ab illa pendere non poſſit, vt aliqui volunt, tùm etiam partes
                <lb/>
              funis propiùs ad centrum accedentes, quæ citiùs deſcendunt, &c. </s>
            </p>
            <p id="N24238" type="main">
              <s id="N2423A">Tertiò, ſunt tres determinationes in aſcenſu; </s>
              <s id="N2423E">prima eſt impetus pro­
                <lb/>
              ducti in deſcenſu determinati ad Tangentem; ſecunda funis per ſuam li­
                <lb/>
              neam quaſi retrahentis pendulum. </s>
              <s id="N24246">tertia ipſius impetus innati quaſi tra­
                <lb/>
              hentis deorſum idem pondus; atqui ex pugna trium determinationum in
                <lb/>
              eodem mobili deſtruitur multùm impetus, vt patet ex dictis alibi. </s>
            </p>
            <p id="N2424E" type="main">
              <s id="N24250">Quartò, cum eo impetu, cuius ope non poſſet corpus aſcendere per
                <lb/>
              ipſum perpendiculum EA, aſcendit adhuc per arcum EI; </s>
              <s id="N24256">licèt enim cum
                <lb/>
              co impetu, quo fertur in F poſſit fieri in D, ſed tardiori motu; </s>
              <s id="N2425C">attamen
                <lb/>
              quia impetus qui pendulo ineſt, eſt determinatus ad talem gradum ve­
                <lb/>
              locitatis, quo certè per ipſam ED ferri non poteſt; </s>
              <s id="N24264">quod etiam euincitur
                <lb/>
              ex organis mechanicis, & planis inclinatis; </s>
              <s id="N2426A">nam reuerà moueret aliquis </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>