Clavius, Christoph, Geometria practica

Page concordance

< >
Scan Original
351 321
352 322
353 323
354 324
355 325
356 326
357 327
358 328
359 329
360 330
361 331
362 332
363 333
364 334
365 335
366 336
367 339
368 340
369 341
370 342
371 343
372 344
373 345
374 346
375 347
376 348
377 349
378 350
379 351
380 352
< >
page |< < (328) of 450 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div935" type="section" level="1" n="327">
          <pb o="328" file="358" n="358" rhead="GEOMETR. PRACT."/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15342" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Vt</emph>
            quoque ſine vllo labore dato cuicunq; </s>
            <s xml:id="echoid-s15343" xml:space="preserve">circulo quadratum æquale ex-
              <lb/>
            hibeamus, vtendum erit hoc artificio. </s>
            <s xml:id="echoid-s15344" xml:space="preserve">Inuento ſemellatere quadrati alicui cir-
              <lb/>
              <note position="left" xlink:label="note-358-01" xlink:href="note-358-01a" xml:space="preserve">Facilis inuen-
                <lb/>
              tio quadrati
                <lb/>
              circulo æqua-
                <lb/>
              lis.</note>
            culo æqualis, vt paulò ante docuimus, conſtruemus figuram ad quadrandos
              <lb/>
            alios circulos quo ſcunque accommodatiſsimam, hoc modo. </s>
            <s xml:id="echoid-s15345" xml:space="preserve">Detur circulus
              <lb/>
            A B C, diametri A C, ſitque A B, media proportionalis inter ſemidiametrum,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s15346" xml:space="preserve">rectam ſemicircumferentiæ æqualem inuentam ex præcedenti figura, ita vt
              <lb/>
            quadratum rectæ AB, circulo diametri A C, ſit æquale: </s>
            <s xml:id="echoid-s15347" xml:space="preserve"> accommodetur AB,
              <note symbol="a" position="left" xlink:label="note-358-02" xlink:href="note-358-02a" xml:space="preserve">1. quinti.</note>
            circulo, quæ certius applicabitur, ſi fortè circinus ex A, ad interuallũ datæ AB,
              <lb/>
            deſcriptus nimis oblique peripheriam A B C, ſecet in B, hoc modo. </s>
            <s xml:id="echoid-s15348" xml:space="preserve">Duabus
              <lb/>
            rectis, nimirum diametro AC, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15349" xml:space="preserve">lateri AB, quadrati inuento reperiatur tertia ꝓ-
              <lb/>
            portionalis AD. </s>
            <s xml:id="echoid-s15350" xml:space="preserve">Perpendicularis namque DB, cadet in punctum B, in quod la-
              <lb/>
              <note symbol="b" position="left" xlink:label="note-358-03" xlink:href="note-358-03a" xml:space="preserve">coroll. 8.
                <lb/>
              ſexti.</note>
            tus inuentum duci debet: </s>
            <s xml:id="echoid-s15351" xml:space="preserve"> propterea quod tres rectæ AC, AB, AD, ſunt conti- nuè proportionales, quemadmodum recta A C, latus quadrati inuentum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15352" xml:space="preserve">
              <lb/>
            AD, continuam ſeruant proportionem, ex conſtructione. </s>
            <s xml:id="echoid-s15353" xml:space="preserve">Liquet autem inter
              <lb/>
            AC, AD, vnam tantum poſſe eſſe mediam proportionalem. </s>
            <s xml:id="echoid-s15354" xml:space="preserve">Hac figura extru-
              <lb/>
            cta, dicto citius quemcunque circulum quadrabimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s15355" xml:space="preserve">Sinamque diametro da-
              <lb/>
            ti circulirectam æqualem abſcindemus A F, circa quam ſemicirculus deſcriba-
              <lb/>
            tur, reſecabit is ex recta AB, latus AE, cuius quadratum circulo dato eſt æqua-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-358-01" xlink:href="fig-358-01a" number="248">
                <image file="358-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/358-01"/>
              </figure>
            le. </s>
            <s xml:id="echoid-s15356" xml:space="preserve">Quia enim angulus externus AEF, inter-
              <lb/>
            no ABC, æqualis eſt: </s>
            <s xml:id="echoid-s15357" xml:space="preserve"> quod vterque in
              <note symbol="c" position="left" xlink:label="note-358-04" xlink:href="note-358-04a" xml:space="preserve">31. tertii.</note>
            circulo rectus ſit; </s>
            <s xml:id="echoid-s15358" xml:space="preserve"> erunt E F, B C, parallelæ;</s>
            <s xml:id="echoid-s15359" xml:space="preserve">
              <note symbol="d" position="left" xlink:label="note-358-05" xlink:href="note-358-05a" xml:space="preserve">28. primi.</note>
            ideoque triangula AEF, ABC, æquiangula. </s>
            <s xml:id="echoid-s15360" xml:space="preserve">
              <note symbol="e" position="left" xlink:label="note-358-06" xlink:href="note-358-06a" xml:space="preserve">4. ſexti.</note>
            Igitur erit CA, ad AB, vt FA, ad AE; </s>
            <s xml:id="echoid-s15361" xml:space="preserve">Et permu-
              <lb/>
            tando CA, ad FA, vt AB, ad AE. </s>
            <s xml:id="echoid-s15362" xml:space="preserve"> Ideoque
              <note symbol="f" position="left" xlink:label="note-358-07" xlink:href="note-358-07a" xml:space="preserve">22. ſexti.</note>
            rit quoque quadratum ex AC, ad quadratum
              <lb/>
            ex A F: </s>
            <s xml:id="echoid-s15363" xml:space="preserve"> hoc eſt, vt circulus diametri A C,
              <note symbol="g" position="left" xlink:label="note-358-08" xlink:href="note-358-08a" xml:space="preserve">2. duodec.</note>
            circulum diametri A F, vt quadratum ex A B,
              <lb/>
            ad quadratum ex AE. </s>
            <s xml:id="echoid-s15364" xml:space="preserve">Eſt autem circulus dia-
              <lb/>
            metri A C, quadrato ex A B, per conſtru ctio-
              <lb/>
            nem, ęquale. </s>
            <s xml:id="echoid-s15365" xml:space="preserve"> Igitur & </s>
            <s xml:id="echoid-s15366" xml:space="preserve">circulus diametri
              <note symbol="h" position="left" xlink:label="note-358-09" xlink:href="note-358-09a" xml:space="preserve">14. quinti.</note>
            quadrato ex AE, æquale erit. </s>
            <s xml:id="echoid-s15367" xml:space="preserve">Ita quo que qua-
              <lb/>
            dratum rectæ A G, circulo diametri A H, erit
              <lb/>
            ęquale. </s>
            <s xml:id="echoid-s15368" xml:space="preserve">Et ſic de cęteris.</s>
            <s xml:id="echoid-s15369" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s15370" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Iam</emph>
            verò quoniam lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s15371" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s15372" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s15373" xml:space="preserve">6. </s>
            <s xml:id="echoid-s15374" xml:space="preserve">propoſ.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s15375" xml:space="preserve">
              <note position="left" xlink:label="note-358-10" xlink:href="note-358-10a" xml:space="preserve">Facilis inuen-
                <lb/>
              tio quadrati-
                <lb/>
              circulo æqua-
                <lb/>
              lis ex Archi-
                <lb/>
              mede.</note>
            3. </s>
            <s xml:id="echoid-s15376" xml:space="preserve">ex Archimede demonſtrauimus, quadratũ
              <lb/>
            diametri ad circulum habere ferme propor-
              <lb/>
            tionem, quam 14. </s>
            <s xml:id="echoid-s15377" xml:space="preserve">ad 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s15378" xml:space="preserve">ſi quis volet ſecundũ
              <lb/>
            hanc proportionem reperire quadratum cir-
              <lb/>
            culo æquale; </s>
            <s xml:id="echoid-s15379" xml:space="preserve">diuidenda erit recta A C, in 14.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s15380" xml:space="preserve">partes æquales, & </s>
            <s xml:id="echoid-s15381" xml:space="preserve">ex vndecima parte D, (ita vt AD, contineat partes 11. </s>
            <s xml:id="echoid-s15382" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s15383" xml:space="preserve">DC,
              <lb/>
            3.) </s>
            <s xml:id="echoid-s15384" xml:space="preserve">ex citanda perpendicularis DB, vſque ad circumferentiam circa A C, deſcri-
              <lb/>
            ptam. </s>
            <s xml:id="echoid-s15385" xml:space="preserve">Recta enim enim ducta A B, latus erit quadrati circulo diametri A C, æ-
              <lb/>
              <note symbol="i" position="left" xlink:label="note-358-11" xlink:href="note-358-11a" xml:space="preserve">coroll. 2.
                <lb/>
              ſexti.</note>
            qualis. </s>
            <s xml:id="echoid-s15386" xml:space="preserve"> Cum enim tres rectæ AC, AB, AD, ſint continue proportionales; </s>
            <s xml:id="echoid-s15387" xml:space="preserve"> erit quadratum ex A C, ad quadratum ex A B, vt A C, ad A D, videlicet vt 14. </s>
            <s xml:id="echoid-s15388" xml:space="preserve">ad 11.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s15389" xml:space="preserve">
              <note symbol="k" position="left" xlink:label="note-358-12" xlink:href="note-358-12a" xml:space="preserve">coroll. 20.
                <lb/>
              ſexti.</note>
            Cum ergo etiam ſit, vt diximus, quadratum diametriad circulum, vt 14. </s>
            <s xml:id="echoid-s15390" xml:space="preserve">ad 11.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s15391" xml:space="preserve">ferme: </s>
            <s xml:id="echoid-s15392" xml:space="preserve"> erit quadratum ex AC, ad quadratum ex AB, vt ad circulum
              <note symbol="l" position="left" xlink:label="note-358-13" xlink:href="note-358-13a" xml:space="preserve">11. quinti.</note>
            AC. </s>
            <s xml:id="echoid-s15393" xml:space="preserve"> Igitur quadratum ex AB, circulo diametri A C, æquale erit. </s>
            <s xml:id="echoid-s15394" xml:space="preserve">Quod ſi
              <note symbol="m" position="left" xlink:label="note-358-14" xlink:href="note-358-14a" xml:space="preserve">9. quinti.</note>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>