Buonamici, Francesco
,
De motu libri X
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
Page concordance
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
Scan
Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
<
1 - 30
31 - 60
61 - 90
91 - 120
121 - 150
151 - 180
181 - 210
211 - 240
241 - 270
271 - 300
301 - 330
331 - 360
361 - 390
391 - 420
421 - 450
451 - 480
481 - 510
511 - 540
541 - 570
571 - 600
601 - 630
631 - 660
661 - 690
691 - 720
721 - 750
751 - 780
781 - 810
811 - 840
841 - 870
871 - 900
901 - 930
931 - 960
961 - 990
991 - 1020
1021 - 1050
1051 - 1055
>
page
|<
<
of 1055
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
p
type
="
main
">
<
s
>
<
pb
pagenum
="
16
"/>
nihil eſt
<
expan
abbr
="
cõmune
">commune</
expan
>
vniuocum, ente .ſ. </
s
>
<
s
>& non ente ſecundum
<
expan
abbr
="
rẽ
">rem</
expan
>
verò oppoſita poſitiuè: nanque tali
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg156
"/>
<
lb
/>
quodam oppoſito ſemper priuatio nititur, ea verò ſemper ſunt aut in eodem genere, aut diuer
<
lb
/>
ſorum generum, aut ipſa diuerſa genera, ſemper tamen in eodem prædicamento. </
s
>
<
s
>illa nos hic
<
lb
/>
accipimus, quæ ſunt prima ſecundum rationem, quæ duo in vnoquoque genere prima defendi
<
lb
/>
mus: & cùm genus, vel vt prædicatum in quid, vel vt ſubiectum conſiderari poſsit, cùm ex illis
<
lb
/>
item duplex contrariorum genus exiſtat;
<
emph
type
="
sup
"/>
a
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ex primo quod appellatur ſecundum formam, expo
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg157
"/>
<
lb
/>
ſteriore quod ſecundum materiam; hoc quidem quod præſefert aliquam viciſsitudinem, illud
<
lb
/>
verò immutabile: & ſecundum rationem quoque in vtroque prima contraria formam, & pri
<
lb
/>
uationem eſſe dicimus, cùm ſecundum rem multa ipſorum paria poſsint exiſtere. </
s
>
<
s
>hinc eiuſdem
<
lb
/>
generis multæ oppoſitæ differentiæ quarum nullus eſt ordo;
<
emph
type
="
sup
"/>
b
<
emph.end
type
="
sup
"/>
veruntamen omnes reſoluuntur
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg158
"/>
<
lb
/>
in contradictionem, vel oppoſitionem habitus & priuationis, vt rationis particeps, & brutum,
<
lb
/>
in brutum, & non brutum, rationis particeps, & non. </
s
>
<
s
>Ob eamque rem acceptum eſt ſine pro
<
lb
/>
batione ab Ariſtotele. </
s
>
<
s
>In vno genere vnum eſſe par contrariorum primum. </
s
>
<
s
>Hæc, tametſi pri
<
lb
/>
mum reſpiciunt genus, quod prędicatur, ſiue pertinent ad genus, quod eſt vt ſubiectum & ma
<
lb
/>
teria; reſpiciunt quoque facultates, vt ſcientiam & medicinam; quòd ea ſit obiecti cuiuſpiam,
<
lb
/>
in quo contraria exiſtunt: nimirum corporis humani, quod capax eſt bonæ
<
expan
abbr
="
malęq́
">malęque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>valetudinis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>
<
arrow.to.target
n
="
marg159
"/>
<
lb
/>
Vnum verò contraria non eſſe docemur ex vi terminorum: ſiquidem contraria contineant ha
<
lb
/>
bitudinem quæ non conſiſtit in vno: non eſſe verò plura quàm duo ratio conuincit & ſi obijci
<
lb
/>
tur virtus & medium quæ duobus vitijs & extremis aduerſantur: nam contrarietas, vt ſic dixe
<
lb
/>
rim, eſt maxima differentia; ſi maxima perfecta, ſi perfecta finita: quapropter extra illam nihil
<
lb
/>
accipi poteſt. </
s
>
<
s
>Ergo duo ſunt ſolum ipſa contraria; aliter vltra extremum aliquid eſſet. </
s
>
<
s
>Etenim
<
lb
/>
cogitare oportet contraria continere ſpatium quoddam: veluti terminos, quod indicat ſenſus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Omnis autem vnius ſpatij terminati duo ſunt termini non plures: aut enim termini non eſſent
<
lb
/>
intra illos; & ſic contraria non maximè diſtarent: aut illi termini non eſſet; proinde neque con
<
lb
/>
traria, ſi qua maior eſſet diſtantia. </
s
>
<
s
>Duo ſunt igitur extrema. </
s
>
<
s
>Ergo & omnis contrarietatis, hęc
<
lb
/>
verò contraria ſunt. </
s
>
<
s
>Nec obſtant medium & virtus. </
s
>
<
s
>nam medium non opponitur extremis vt
<
lb
/>
contrarium, ſed vt ad aliquid: & virtus opponitur vitijs, vt moderatum immoderato, vel vt bo
<
lb
/>
num malo: nunc mali & immoderati duę ſunt ſpecies plus & minus ex quo exiſtunt vitia. </
s
>
<
s
>Sed
<
lb
/>
redeo ad illa. </
s
>
<
s
>Quicquid eſt, eſſe ſubſtantiam vel accidens. </
s
>
<
s
>eodem quoque gradu procedunt
<
lb
/>
ſubſtantiæ partes & accidentis: ſiquidem partes accidentia accidentia ſint, & qualitatis qualita
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg160
"/>
<
lb
/>
tes, quanti quanta, & cęterorum omnium partes pro ratione. </
s
>
<
s
>Quamquam nonnulli ſubſtantię
<
lb
/>
partes in dubium reuocarunt; & rationibus quibuſdam colligere voluerunt partes
<
expan
abbr
="
ſubſtantiarũ
">ſubſtantiarum</
expan
>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg161
"/>
<
lb
/>
non eſſe ſubſtantias, eorum ergo rationes diluere placet, ne fortè nos poſtea perturbet. </
s
>
<
s
>In primis
<
lb
/>
illi accipiunt. </
s
>
<
s
>In quibuſcunque finis aliquis eſt, huius gratia agitur quod prius eſt,
<
expan
abbr
="
quodq́
">quodque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>con
<
lb
/>
ſequitur. </
s
>
<
s
>Sed animata corpora fiunt è ſimplicibus & prorſus inanimis. </
s
>
<
s
>Ergo ſimplicia & inani
<
lb
/>
ma animatorum gratia ſunt. </
s
>
<
s
>Itaque illorum forma; ſiquidem finis & forma idem ſint potiſsi
<
lb
/>
mè in habentibus animam. </
s
>
<
s
>Signo etiam eſſe poteſt: nanque vbi ſeparentur à toto animato, non
<
lb
/>
amplius eandem ſeruant rationem, ſed ambiguè talia ſunt, nec digitus amputatus amplius digi
<
lb
/>
tus appellatur. </
s
>
<
s
>Deinde mixta inanima carent fine: non ergo ſunt ſubſtantiæ. </
s
>
<
s
>Probatur verò
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg162
"/>
<
lb
/>
antecedens. </
s
>
<
s
>quòd de illis diſſerens Ariſtoteles efficiens expoſuit & materiam: de illorum fine
<
lb
/>
meminit nuſquam. </
s
>
<
s
>quod verò conſequitur, ita colligitur. </
s
>
<
s
>Nam quicquid eſt vel eſt ſubſtantia
<
lb
/>
vel accidens. </
s
>
<
s
>At accidentia fiunt ex conſequente; neque finem omnino habent: ergo quicquid
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg163
"/>
<
lb
/>
habet finem eſt neceſſariò ſubſtantia. </
s
>
<
s
>Poſtremò lapides & metalla putreſcunt ſolùm & ita cor
<
lb
/>
rumpuntur; atque aliter ac animalia, ipſa enim prius corrumpuntur, poſtea putreſcunt. </
s
>
<
s
>quòd ſi
<
lb
/>
non corrumpuntur; nec generantur igitur. </
s
>
<
s
>ſi non generantur: ergo neque ſubſtantiæ ſunt, ſiqui
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg164
"/>
<
lb
/>
dem generatio ſit propria ſubſtantiarum. </
s
>
<
s
>Sed enim mihi videtur Ariſtoteles etiam cum ſubſtan
<
lb
/>
tijs partes ſubſtantiæ numerare, & tradere notas, quibus eas dignoſcamus eſſe ſubſtantias, quo
<
lb
/>
modocunque ſint ſubſtantiæ partes. </
s
>
<
s
>quando noſti partes ſubſtantiæ dupliciter eſſe, vel quæ cor
<
lb
/>
poris totius molem compleant, quas integrantes cum cęteris vocare liceat, vel eas quibus eſſen
<
lb
/>
tia continetur. </
s
>
<
s
>Nam ſi integrantes accipias, obſeruabis eas collocari in natura conſtantibus, quæ
<
lb
/>
ſubſtantiæ ſunt, at differunt ab accidentibus quæ ſunt ex natura. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
c
<
emph.end
type
="
sup
"/>
hæc verò ex materia & forma
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg165
"/>
<
lb
/>
componuntur quæ per ſe ſunt; & idcirco illa etiam quæ conſtantur ex his, ſubſtantię ſunt, perſpi
<
lb
/>
cuè verò numerantur in ſubſtantiis
<
emph
type
="
sup
"/>
d
<
emph.end
type
="
sup
"/>
cęli
<
expan
abbr
="
elementorũ
">elementorum</
expan
>
<
expan
abbr
="
animantiumq́
">animantiumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>partes ab Ariſtotele. </
s
>
<
s
>
<
emph
type
="
sup
"/>
e
<
emph.end
type
="
sup
"/>
ſi rur
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg166
"/>
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg167
"/>
<
lb
/>
ſus inſpicias eſſentię partes. </
s
>
<
s
>hæ quoque tanquam membra ſubſtantiæ recenſentur: cùm ſubſtan
<
lb
/>
tia triplex ſit, compoſitum, forma, & materia, quæ ſunt partes compoſiti. </
s
>
<
s
>Idem quoque Ariſto
<
lb
/>
teles illa monet eſſe ſubſtantias,
<
emph
type
="
sup
"/>
f
<
emph.end
type
="
sup
"/>
quę non ſunt in ſubiecto; ſed elementorum, metallorum, viuen
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg168
"/>
<
lb
/>
<
expan
abbr
="
tiumq́
">tiumque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>partes non ſunt in ſubiecto,
<
expan
abbr
="
eædemq́
">eædemque</
expan
>
. </
s
>
<
s
>ſunt hoc aliquid. </
s
>
<
s
>cur ergo ſubſtantiæ non erunt?
<
lb
/>
</
s
>
<
s
>Docuit item partes ſubſtantiæ ſubſtantias eſſe quandoquidem id quod ſe habet vt accidens, &
<
lb
/>
eſt in ſubiecto, non eſt pars: vſque adeo vt neque credam partem quanti in quanto eſſe vt </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>