36527LIBER I.
agat, et aliud patiatur propriè, ſimili itidem modo atq;
illa
afficiẽtur. Quocirca de tactu prius dicendũ eſt. Ferè igitur
ut & cætera quæq; alia nomina, pluribus dicuntur modis,
& partim uniuocè, partim altera ab alteris, prioribusq́; :
ſic & de tactu quoq; res ſeſe habet. Sed tamẽ quod propriè
dicitur, ad ea accõmodari ſolet quæ ſitũ habent. Situs autẽ
hiſce, quibus & locus cõpetit: etenim perinde, ut Mathema
tici, de tactu, et de loco reddamus oportet, ſiue eorũ quodq;
ſeparatum ſit, ſiue alio modo habeat. Siergo tangere ſit,
quemadmodum anteà eſt definitum, extrema ſimul eſſe: ea
profectò ſe mutuò tangent, quæ cum diſcretas magnitudi-
nes ſitumq́ habeant, extrema ſimul habent. Porrò cùm ſi-
tus omnibus, quibus & locus competat, atq; ſuprà et infrà,
& id genus oppoſita, prima loci differentia ſint, omnia ſa-
nè, quæ ſeſe; mutuò tangũt, pondus, leuitatemúe, aut utraq; ,
aut alterum habebunt: quæ autem talia ſunt, actiua ſunt, &
paßiua. Vnde constat ea ſuapte natura mutuò ſeſe tan-
gere, quorum cùm uicißim mobilia ſint, atq; motiua, diſcre
tis, ſeparatisq́; magnitudinibus extrema ſunt ſimul. Cæte-
rùm cùm id quod mouet nequaquam ſimiliter id moueat,
quod motum ſubit, ſed neceſſe ſit ut idem aliud moueat mo-
tum & ipſum, aliud immobile perſistẽs: haud aliter de ipſo
quoq; agente dicendũ eſſe in aperto eſt. Nam id quod mo-
uet, agere quippiã: & contrà quod agit, mouere dicũt. Ve-
rùm differentiã ſubeũt, & proinde ea distinguamus opor-
tet. Non enim fieri poteſt, ut quoduis mouẽs agat, ſi patiẽti
agens opponamus: patiẽs autẽ ſit, cui motus ſecundũ affe ctũ
cõpetit: affe ctus uerò ſecundum quẽ ſolum alteratio fit, ut
albedo, & calor: ſed mouere latius quàm agere patet. Illud
igitur palàm eſt, ea inquã quæ mouẽt, partim mobilia
afficiẽtur. Quocirca de tactu prius dicendũ eſt. Ferè igitur
ut & cætera quæq; alia nomina, pluribus dicuntur modis,
& partim uniuocè, partim altera ab alteris, prioribusq́; :
ſic & de tactu quoq; res ſeſe habet. Sed tamẽ quod propriè
dicitur, ad ea accõmodari ſolet quæ ſitũ habent. Situs autẽ
hiſce, quibus & locus cõpetit: etenim perinde, ut Mathema
tici, de tactu, et de loco reddamus oportet, ſiue eorũ quodq;
ſeparatum ſit, ſiue alio modo habeat. Siergo tangere ſit,
quemadmodum anteà eſt definitum, extrema ſimul eſſe: ea
profectò ſe mutuò tangent, quæ cum diſcretas magnitudi-
nes ſitumq́ habeant, extrema ſimul habent. Porrò cùm ſi-
tus omnibus, quibus & locus competat, atq; ſuprà et infrà,
& id genus oppoſita, prima loci differentia ſint, omnia ſa-
nè, quæ ſeſe; mutuò tangũt, pondus, leuitatemúe, aut utraq; ,
aut alterum habebunt: quæ autem talia ſunt, actiua ſunt, &
paßiua. Vnde constat ea ſuapte natura mutuò ſeſe tan-
gere, quorum cùm uicißim mobilia ſint, atq; motiua, diſcre
tis, ſeparatisq́; magnitudinibus extrema ſunt ſimul. Cæte-
rùm cùm id quod mouet nequaquam ſimiliter id moueat,
quod motum ſubit, ſed neceſſe ſit ut idem aliud moueat mo-
tum & ipſum, aliud immobile perſistẽs: haud aliter de ipſo
quoq; agente dicendũ eſſe in aperto eſt. Nam id quod mo-
uet, agere quippiã: & contrà quod agit, mouere dicũt. Ve-
rùm differentiã ſubeũt, & proinde ea distinguamus opor-
tet. Non enim fieri poteſt, ut quoduis mouẽs agat, ſi patiẽti
agens opponamus: patiẽs autẽ ſit, cui motus ſecundũ affe ctũ
cõpetit: affe ctus uerò ſecundum quẽ ſolum alteratio fit, ut
albedo, & calor: ſed mouere latius quàm agere patet. Illud
igitur palàm eſt, ea inquã quæ mouẽt, partim mobilia