367355
Probabilitatis, vt in ſcholio propoſ.
16.
lib.
3.
oſtendi, vbi omnes diſſolui:
neque meis ipſe ſolutionibus vel vnum verbum (exceptis ijs, quæ ſupra
ex lib. 10. adduxi) reſpondit; quod tamen maxime ad Apologiam pertine-
bat: Vt non ſine cauſa permulti exiſtimauermt, eum non veritatis ſtudio
eam Apologiã ſcripſiſſe, ſed ne veritati ceſsiſſe videretur. Nec vero quiſ-
quam putet, me vnum exiſtimare, angulum contactus vere eſſe angulum,
& angulum ſemicirculi recto rectilineo minorem. Multos enim eius rei
11Varij au-
ctores, qui
ſenſerunt,
angulũ cõ-
tactus vere
eſſe angu-
lum, & an-
gulũ ſemi-
circuli an-
gulo recto
rectilineo
minorem. auctores, eoſque grauiſsimos laudare poſſum, Theonem, Campanum, Pe-
trum Nonium, & (vt Nonius refert) Archimedem, atque Iordanum: quin
etiam (quod plurimi facio) Euclidem ipſum, eiuſque commentatorem ce-
leberrimum Proclum; vt taceam ex Gallis præſtantiſsimos, atque eru-
ditiſsimos viros non paucos, è quorum numero in primis eſt Franciſcus
Candalla ex illuſtriſsima Fluſſatum familia oriundus, qui inſigne volumen
in elementa Geometrica Euclidis edidit, vbi ad propoſ. 16. lib. 3. apertiſ-
ſime docet, angulos contingentiæ verè eſſe angulos, ex definitione anguli
plani, aliosq; alijs eſſe maiores, æquales, ac minores: Eos autem, qui aliter
ſentiũt, (Peletariũ proculdubio intelligit. Præter eum enim ad hunc diem
nemo hac de re ſcripſit) abſurde multa ex falſis ſuppoſitis concludere af-
firmat. Huc accedat etiam Henricus Monantholius Mathematicarum ar-
tium profeſſor regius qui, cum Apologiam Peletarij in me conſcriptam
vidiſſet, opuſculum eruditum aduerſus Peletarium de angulo contactus
edidit. Vt autem ſtudioſus lector videat, quid in hoc negotio ſentiat Pro-
clus, afferam in mediũ pauca quædam ex eius commentarijs in lib. 1. Eucl.
quæ obiter notaui, & ex quibus liquido conſtabit, eius ſententiam eſſe Pe-
letarij commento prorſus contrariam. Primum itaque ita ſcribit lib. 2. in
22Poeli ſen-
tentia de
angulo eõ-
tactus, & ſe
micirculi. primum Eucl. ad definitionem anguli plani. [_Duænamque circunferentiæ_
_ſe inuicem ſecando, vel ſeſe contingendo, angulos efficiunt. Quinetiam àre-_
_cta linea, & conuexa circunferentia angulus continetur, vt Cornicularis._ ]
Intelligit autem nomine Cornicularis anguli angulum contactus mixtum.
Paulo enim ante dixerat, angulum Cornicularem eſſe omni rectilineo mi-
norem: quod ſolius anguli contactus proprium eſt. Deinde in eodem lib.
ad definitionem anguli recti, obtuſi, & acuti ita habet. [_Cornicularis nam-_
_que angulus omni recto eſt minor, quandoquidem & acuto, nec tamen acu-_
_tus eſt: Semicir cularis itidem quocunque recto est minor, acutus tamen non_
_eſt._ ] Quid clarius, quam Proclum hic aſſerere, angulum ſemicirculi mino-
norem eſſe recto? Rurſus lib. 3. ad propoſ. 4. lib. 1. Eucl. ita ſcribit. [_Addi-_
_ſcemus enim, quòd angulus Cornicularis acuto ſemper inæqualis eſt, & nun-_
_quàm æqualis: Et ſemicir cularis ſimiliter, tranſitusque à maiori ad minus_
_non omnino per æquale fit._ ] En quam aperte docet, angulum ſemicirculi
æqualem eſſe non poſſe angulo rectilineo, tranſitumque propterea fieri a
maiori ad minus non per æquale: quorum vtrumque Peletarius negat, au-
detque poſterius appellare paralogiſmũ. Denique in eodem lib. 3. ad pro-
poſ. 23. hæc verba habentur. [_Cum autem nullus angulus mixtus rectilineo_
_æqualis eſſe poſsit, & c._ ] Et Peletarius tamen non dubitat angulum ſemi-
neque meis ipſe ſolutionibus vel vnum verbum (exceptis ijs, quæ ſupra
ex lib. 10. adduxi) reſpondit; quod tamen maxime ad Apologiam pertine-
bat: Vt non ſine cauſa permulti exiſtimauermt, eum non veritatis ſtudio
eam Apologiã ſcripſiſſe, ſed ne veritati ceſsiſſe videretur. Nec vero quiſ-
quam putet, me vnum exiſtimare, angulum contactus vere eſſe angulum,
& angulum ſemicirculi recto rectilineo minorem. Multos enim eius rei
11Varij au-
ctores, qui
ſenſerunt,
angulũ cõ-
tactus vere
eſſe angu-
lum, & an-
gulũ ſemi-
circuli an-
gulo recto
rectilineo
minorem. auctores, eoſque grauiſsimos laudare poſſum, Theonem, Campanum, Pe-
trum Nonium, & (vt Nonius refert) Archimedem, atque Iordanum: quin
etiam (quod plurimi facio) Euclidem ipſum, eiuſque commentatorem ce-
leberrimum Proclum; vt taceam ex Gallis præſtantiſsimos, atque eru-
ditiſsimos viros non paucos, è quorum numero in primis eſt Franciſcus
Candalla ex illuſtriſsima Fluſſatum familia oriundus, qui inſigne volumen
in elementa Geometrica Euclidis edidit, vbi ad propoſ. 16. lib. 3. apertiſ-
ſime docet, angulos contingentiæ verè eſſe angulos, ex definitione anguli
plani, aliosq; alijs eſſe maiores, æquales, ac minores: Eos autem, qui aliter
ſentiũt, (Peletariũ proculdubio intelligit. Præter eum enim ad hunc diem
nemo hac de re ſcripſit) abſurde multa ex falſis ſuppoſitis concludere af-
firmat. Huc accedat etiam Henricus Monantholius Mathematicarum ar-
tium profeſſor regius qui, cum Apologiam Peletarij in me conſcriptam
vidiſſet, opuſculum eruditum aduerſus Peletarium de angulo contactus
edidit. Vt autem ſtudioſus lector videat, quid in hoc negotio ſentiat Pro-
clus, afferam in mediũ pauca quædam ex eius commentarijs in lib. 1. Eucl.
quæ obiter notaui, & ex quibus liquido conſtabit, eius ſententiam eſſe Pe-
letarij commento prorſus contrariam. Primum itaque ita ſcribit lib. 2. in
22Poeli ſen-
tentia de
angulo eõ-
tactus, & ſe
micirculi. primum Eucl. ad definitionem anguli plani. [_Duænamque circunferentiæ_
_ſe inuicem ſecando, vel ſeſe contingendo, angulos efficiunt. Quinetiam àre-_
_cta linea, & conuexa circunferentia angulus continetur, vt Cornicularis._ ]
Intelligit autem nomine Cornicularis anguli angulum contactus mixtum.
Paulo enim ante dixerat, angulum Cornicularem eſſe omni rectilineo mi-
norem: quod ſolius anguli contactus proprium eſt. Deinde in eodem lib.
ad definitionem anguli recti, obtuſi, & acuti ita habet. [_Cornicularis nam-_
_que angulus omni recto eſt minor, quandoquidem & acuto, nec tamen acu-_
_tus eſt: Semicir cularis itidem quocunque recto est minor, acutus tamen non_
_eſt._ ] Quid clarius, quam Proclum hic aſſerere, angulum ſemicirculi mino-
norem eſſe recto? Rurſus lib. 3. ad propoſ. 4. lib. 1. Eucl. ita ſcribit. [_Addi-_
_ſcemus enim, quòd angulus Cornicularis acuto ſemper inæqualis eſt, & nun-_
_quàm æqualis: Et ſemicir cularis ſimiliter, tranſitusque à maiori ad minus_
_non omnino per æquale fit._ ] En quam aperte docet, angulum ſemicirculi
æqualem eſſe non poſſe angulo rectilineo, tranſitumque propterea fieri a
maiori ad minus non per æquale: quorum vtrumque Peletarius negat, au-
detque poſterius appellare paralogiſmũ. Denique in eodem lib. 3. ad pro-
poſ. 23. hæc verba habentur. [_Cum autem nullus angulus mixtus rectilineo_
_æqualis eſſe poſsit, & c._ ] Et Peletarius tamen non dubitat angulum ſemi-