Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Page concordance

< >
Scan Original
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
< >
page |< < of 290 > >|
    <echo version="1.0">
      <text xml:lang="la">
        <div xml:id="N10132" level="1" n="1" type="body">
          <div xml:id="N1194D" level="2" n="2" type="other" type-free="pars">
            <div xml:id="N130F7" level="3" n="4" type="chapter" type-free="capitulum">
              <p xml:id="N13725">
                <s xml:id="N1384C" xml:space="preserve">
                  <pb chead="Secunde partis" file="0037" n="37"/>
                cõponitur ex duabus proportionibus ſuperpar-
                  <lb/>
                ticularibus quarum vna eſt maximi ad medium: et
                  <lb/>
                altera medii ad minimū extremum / quod fuit pro­
                  <lb/>
                bandum. </s>
                <s xml:id="N1386E" xml:space="preserve">Patet tamen conſequentia / quia omnis
                  <lb/>
                proportio que reperitur inter duos numeros im-
                  <lb/>
                mediatos eſt ſuperparticularis / vt patet ex gene-
                  <lb/>
                ratione ſuperparticulariū. </s>
                <s xml:id="N13877" xml:space="preserve">Sed tertia pars pro-
                  <lb/>
                batur / quia duplato ſic a. et c. numero vt ſupra: iã
                  <lb/>
                a. numerus ſic duplatus excedit c. ſic duplatū per
                  <lb/>
                dualitatem: et illa dualitas erit pars aliquota e-
                  <lb/>
                iuſdem denominationis ipſius c. ſicut antea erat
                  <lb/>
                vnitas quia adhuc manet proportio f. inter illos
                  <lb/>
                terminos: igitur adhuc maior illorum terminorū
                  <lb/>
                excedit minorem mediante eadem parte aliquota
                  <lb/>
                minoris: diuiſa igitur illa parte aliquota a mino-
                  <lb/>
                ris que eſt dualitas in duas partes equales / puta
                  <lb/>
                in duas vnitates manifeſtum eſt /  quelibet illarū
                  <lb/>
                partium in quas diuiditur eſt pars aliquota mi-
                  <lb/>
                noris denominata a numero in duplo maiori / vt
                  <lb/>
                conſtat: igitur numerus continens numerum mi-
                  <lb/>
                norem et talem partē aliquotam adequate ſe ha-
                  <lb/>
                bebit ad minorem numerum in proportione ſu-
                  <lb/>
                perparticulari denominata a parte aliquota que
                  <lb/>
                denominatur a numero duplo a quo denomina-
                  <lb/>
                tur tota illa pars aliquota continens illas duas
                  <lb/>
                vnitates: et talis numerus qui videlicet cõtinet nu­
                  <lb/>
                merum minorem et medietatem illius partis ali-
                  <lb/>
                quote ſic diuiſe eſt numerus medius inter extrema
                  <lb/>
                date proportionis ſuperparticularis: igitur pro­
                  <lb/>
                portio medii termini inter terminos proportiõis
                  <lb/>
                ſuperparticularis ad minimum extremum deno-
                  <lb/>
                minatur a parte aliquota denominata a numero
                  <lb/>
                in duplo maiore quaꝫ ſit numerus a quo denomi-
                  <lb/>
                natur pars aliquota a qua denominatur totalis
                  <lb/>
                illa proportio data ſuperparticularis. </s>
                <s xml:id="N138B2" xml:space="preserve">Conſe-
                  <lb/>
                quētia patet: et minor probatur: quia ſemper me-
                  <lb/>
                dius numerus inter duos excedit minorē per me-
                  <lb/>
                dietatem exceſſus quo maior excedit minorē quia
                  <lb/>
                alias nõ eſſet medius. </s>
                <s xml:id="N138BD" xml:space="preserve">Et ſic patet tertia pars cor­
                  <lb/>
                relari. </s>
                <s xml:id="N138C2" xml:space="preserve">Et quarta probatur / quia ad īuento medio
                  <lb/>
                inter terminos proportionis ſuperparticularis
                  <lb/>
                quod per ſolam vnitatem excedit numerum mino­
                  <lb/>
                rem: et per ſolam vuitatē exceditur a maiore vt eſt
                  <lb/>
                in propoſito: ibi reperiuntur tres numeri īmedia­
                  <lb/>
                ti in naturali ſerie numerorum / igitur proportio
                  <lb/>
                maximi eorum ad medium denominatur a parte
                  <lb/>
                aliquota denominata a numero īmediate ſequē-
                  <lb/>
                te numerū a quo denominatur pars aliquota de-
                  <lb/>
                nominans proportionem medii numeri ad mino­
                  <lb/>
                rem / vt patet ex prima parte aſpicienti generatio-
                  <lb/>
                nem ſuperparticularium in naturali ſerie nume-
                  <lb/>
                rorum. </s>
                <s xml:id="N138DD" xml:space="preserve">Et ſic patet correlarium quadripartitum /
                  <lb/>
                quod difficile apparet propter longitudinem ter­
                  <lb/>
                minorum quibus vtitur inprobatione.
                  <note position="left" xlink:href="note-0037-01a" xlink:label="note-0037-01" xml:id="N13A90" xml:space="preserve">Documē­
                    <lb/>
                  tū nõ pre­
                    <lb/>
                  tereundū</note>
                </s>
                <s xml:id="N138E9" xml:space="preserve">Et ideo de
                  <lb/>
                cetero cum voluero dicere /  aliqua proportio ſu-
                  <lb/>
                perparticularis denomīatur ab aliqua parte a-
                  <lb/>
                liquota denominata ab aliquo certo numero: di-
                  <lb/>
                cã /  talis proportio ſuperparticularis denomi-
                  <lb/>
                natur a tali numero gratia breuitatis: quia nulla
                  <lb/>
                ſuperparticularis denominatur a numero: ſed a
                  <lb/>
                parte aliquota et vnitate: et cū dico /  denomina-
                  <lb/>
                tur a parte aliquota intelligo inadequate quod
                  <lb/>
                ad propoſitum ſufficit.
                  <note position="left" xlink:href="note-0037-02a" xlink:label="note-0037-02" xml:id="N13A9A" xml:space="preserve">7. correĺ.</note>
                </s>
                <s xml:id="N13903" xml:space="preserve">¶ Sequitur ſeptimo /  in
                  <lb/>
                omni proportiõe ſuperparticulari capta propor­
                  <lb/>
                tione que eſt medii termini ad infimum: illa etiam
                  <lb/>
                componitur ex duabus ſuperparticularibus qua­
                  <lb/>
                rum vna ſimiliter eſt medii termini ad infimum:
                  <lb/>
                et illa denominatur a numero quadruplo ad nu-
                  <lb/>
                merum a quo denominatur illa ſuperparticula-
                  <cb chead="Capitulum quintū."/>
                ris proportio data: vt in proportione ſexquiquar­
                  <lb/>
                ta que eſt .20. ad .16. capta proportione que eſt in-
                  <lb/>
                ter .18. et .16. puta medii numeri ad īfimū: illa etiã
                  <lb/>
                cõponitur ex proportione medii termini eius pu-
                  <lb/>
                ta .17. ad .16. / et illa proportio denominatur a nu-
                  <lb/>
                mero quadruplo ad numerū a quo denominatur
                  <lb/>
                proportio ſexquiquarta: quia ꝓportio que eſt .17.
                  <lb/>
                ad .16. denominatus a numero ſexdecimo: et pro-
                  <lb/>
                portio .20: ad .16. a numero quaternario hoc eſt a
                  <lb/>
                parte aliquota denominata ab illo puta quater­
                  <lb/>
                nario (ſemper ſic intelligo) </s>
                <s xml:id="N13929" xml:space="preserve">Modo ſexdecimus nu­
                  <lb/>
                merus eſt quadruplus ad quaternarium. </s>
                <s xml:id="N1392E" xml:space="preserve">Proba­
                  <lb/>
                tur: et capio vnam proportionem ſuperparticula­
                  <lb/>
                rem f. que ſit a. ad d. et medius numerus inter illa
                  <lb/>
                extrema ſit b. / tunc dico /  proportio b. ad d. com-
                  <lb/>
                ponitur ex duabus proportionibus ſuperparti-
                  <lb/>
                cularibus quaruꝫ vna eſt medii termini ad infimū
                  <lb/>
                qui medius terminus inter b. et d. ſit c. et illa puta
                  <lb/>
                c. ad d. denominatur a numero quadruplo ad nu-
                  <lb/>
                merū a quo denominatur proportio a. ad .d. </s>
                <s xml:id="N13941" xml:space="preserve">Pri­
                  <lb/>
                ma pars videlicet /  ꝓportio que eſt b. ad d. com-
                  <lb/>
                ponitur ex duabus ſuperparticularibꝰ .etc̈. / patet
                  <lb/>
                ex īmediate precedenti: et ſecunda probatur / quia
                  <lb/>
                proportio b. ad d. denominatur a numero duplo
                  <lb/>
                ad numerum a quo denominatur f. ꝓportio a. ad
                  <lb/>
                d. / vt patet ex precedenti correlario: et proportio c.
                  <lb/>
                ad d. eadē ratione denominatur a numero duplo
                  <lb/>
                ad numerū a quo denominatur proportio b. ad d /
                  <lb/>
                vt patet ex eodem correlario: igitur proportio c.
                  <lb/>
                ad d. denomīatur a numero quadruplo ad nume­
                  <lb/>
                merū a quo denominatur ꝓportio f.a. ad d. / quod
                  <lb/>
                fuit probandū. </s>
                <s xml:id="N1395C" xml:space="preserve">Patet hec conſequentia: quia nu-
                  <lb/>
                merus duplus ad duplū alicuiꝰ certi dati eſt qua-
                  <lb/>
                druplus ad illum certum datum / vt conſtat: ſed nu­
                  <lb/>
                merus a quo denomīatur proportio c. ad d. eſt du­
                  <lb/>
                plus ad numerum a quo denominatur proportio
                  <lb/>
                b. ad d. et ille iterum eſt duplus ad numeruꝫ a quo
                  <lb/>
                denominatur proportio f.a. ad d. / igitur numerus
                  <lb/>
                a quo denominatur proportio c. ad d. eſt quadru-
                  <lb/>
                plus ad numerum a quo denominatnr proportio
                  <lb/>
                f. que eſt a. ad d. / quod fuit probandū.
                  <note position="right" xlink:href="note-0037-03a" xlink:label="note-0037-03" xml:id="N13AA0" xml:space="preserve">8. correĺ.</note>
                </s>
                <s xml:id="N13976" xml:space="preserve">¶ Sequitur
                  <lb/>
                octauo /  quacun proportione ſuperparticula-
                  <lb/>
                ri data denomīata ab aliquo certo numero: oīs
                  <lb/>
                proportio ſuperparticularis denominata a ma-
                  <lb/>
                iori numero vſ ad duplū incluſiue eſt maior quã
                  <lb/>
                medietas illius proportionis ſuperparticularis
                  <lb/>
                date: vt data proportione ſexquiquarta oīs pro-
                  <lb/>
                portio ſuperparticularis denominata ab olique
                  <lb/>
                numero a quaternario vſ ad octonarium inclu-
                  <lb/>
                ſiue qui eſt numerus duplus ad quaternarium eſt
                  <lb/>
                maior quam ſubdupla ad ſexquiquartã et ſic ſex-
                  <lb/>
                quiquarta, ſexquiſexta, ſexquiſeptima, ſexq̇octa-
                  <lb/>
                ua, eſt maior quam ſubdupla ad ſexquiquartam.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="N13992" xml:space="preserve">Probatur / quoniã quacun tali ſuperparticula-
                  <lb/>
                ri data ab aliquo numero denominata: propor-
                  <lb/>
                tio ſuperparticularis denominata a numero in
                  <lb/>
                duplo maiore eſt maior quam ſubdupla ad illam
                  <lb/>
                quia talis eſt medii termini ad infimū / vt patet ex
                  <lb/>
                quinto et ſexto correlario cõiunctis: igitur omnis
                  <lb/>
                ꝓportio ſuperparticularis denominata a nume-
                  <lb/>
                ro minori quã duplo ad numerū a quo denomina­
                  <lb/>
                tur data ꝓportio ſuꝑparticularis eſt maior quã
                  <lb/>
                ſubdupla ad illam datã ſuperparticularē. </s>
                <s xml:id="N139A7" xml:space="preserve">Patet
                  <lb/>
                hec cõſequentia per hoc /  oīs ſuperparticularis
                  <lb/>
                que denomīatur a minori numero eſt maior: quia
                  <lb/>
                talis denomīatur a maiori parte aliquota: et hoc
                  <lb/>
                auxiliante loco a maiori: et per conſequens pro-
                  <lb/>
                portione ſuperparticulari data denominata ab
                  <lb/>
                aliquo certo nūero: oīs ꝓportio ſuꝑparticularis </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>