378366Diſſertatio Duodecima
dentes Philoſophos, quorum alij colorem reipſa planè ex toto in
corporibus ineſſe affirmant, licèt lumine opus ſit, vt appareat,
alij lucem exigunt quaſi coloris complementum, aut partem:
his enim damus, ab externo lumine incitari igniculos cœtero-
qui deſides corporis colorati; illis verò concedimus facultatem
hac vel illâ ratione propellendi æthereas particulas, quę in ocu-
lo huius vel illius coloris ſpeciem exhibeant, in ipſis eſſe corpori-
bus, quę colore imbuta dicuntur. Verùm in motu illo porre-
ctionis & contractionis, quo lucem moueri ponimus, difficile eſt
comprehendere æthereas particulas propelli, quin aër quoquè luci
proximus impellatur; cuius tamen motum nullum percipimus, qui
luci tribuendus ſit.
corporibus ineſſe affirmant, licèt lumine opus ſit, vt appareat,
alij lucem exigunt quaſi coloris complementum, aut partem:
his enim damus, ab externo lumine incitari igniculos cœtero-
qui deſides corporis colorati; illis verò concedimus facultatem
hac vel illâ ratione propellendi æthereas particulas, quę in ocu-
lo huius vel illius coloris ſpeciem exhibeant, in ipſis eſſe corpori-
bus, quę colore imbuta dicuntur. Verùm in motu illo porre-
ctionis & contractionis, quo lucem moueri ponimus, difficile eſt
comprehendere æthereas particulas propelli, quin aër quoquè luci
proximus impellatur; cuius tamen motum nullum percipimus, qui
luci tribuendus ſit.
Maur.
Cum lucem ipſam iam tum à primo rerum exordio crea-
tam fuiſse, atque per corpora diſperſam ſtatuerimus, corpoream
illam eſſe, adeoque, ſi moueatur, obſtantia corpora protru-
dere, neceſſariò affirmandum eſt: ſi igitur illa nondum aliarum
particularum nexibus prorſus exſoluta conatur in flammâ ſe la-
tiûs explicare, etiam proximum aërem propelli non negârim: huius
quidem aëris motum, (quippe qui ſolo tactus ſenſu percipi valet ta-
ctus autem non facilè quolibet leui aëris appulſu afficitur) non ſenti-
mus, quia quæ apud nos lucent, non ita valido motu cientur: Si ta-
men vehemens eſſet lux, cuiuſmodi eſt Sol, neque aër terrenis expi-
rationibus agitaretur, non video, cur aëris à luce validè impulſi
motum percipere nequiremus. Orę maritimę ad Meridiem ſpe-
ctantis accolę, quibus Mare ab Ortu in Occaſum protenditur, cœ-
lo ſereno, & tranquillis fluctibus vt plurimum ventos eſſe S olis
aſſeclas, & cum Sole oriente Subſolanum, Zephyrum cum oc-
cidente, flare obſeruarunt. Quidni hoc Soli ipſi aërem cum ęthe-
re propellenti tribuatur, adeo vt aura illa Solis comes ſit motus
aëris à luce impulſi? Validiſſimam autem eſſe Solis lucem quis
neget? illum enim intueri nequimus aduerſum, eiuſque radijs
acies noſtra ſenſuſque vincitur, niſi inter oculum & Solem vi-
trum ſaturato colore infectum interijciatur, quo motûs il-
lius vehementia retundatur. Vitrum ſcilicet ſuâ ſoliditate
oculum ab aëris incurſione protegit, cum aëri, vtpote craſſo,
non pateat aditus in exiguos vitri meatus: Sed quia vitrum pu-
rum, ac planè perſpicuum, non impedit motum particularum
etherearum, quę externo aëri commiſcentur, & vitri poros
tam fuiſse, atque per corpora diſperſam ſtatuerimus, corpoream
illam eſſe, adeoque, ſi moueatur, obſtantia corpora protru-
dere, neceſſariò affirmandum eſt: ſi igitur illa nondum aliarum
particularum nexibus prorſus exſoluta conatur in flammâ ſe la-
tiûs explicare, etiam proximum aërem propelli non negârim: huius
quidem aëris motum, (quippe qui ſolo tactus ſenſu percipi valet ta-
ctus autem non facilè quolibet leui aëris appulſu afficitur) non ſenti-
mus, quia quæ apud nos lucent, non ita valido motu cientur: Si ta-
men vehemens eſſet lux, cuiuſmodi eſt Sol, neque aër terrenis expi-
rationibus agitaretur, non video, cur aëris à luce validè impulſi
motum percipere nequiremus. Orę maritimę ad Meridiem ſpe-
ctantis accolę, quibus Mare ab Ortu in Occaſum protenditur, cœ-
lo ſereno, & tranquillis fluctibus vt plurimum ventos eſſe S olis
aſſeclas, & cum Sole oriente Subſolanum, Zephyrum cum oc-
cidente, flare obſeruarunt. Quidni hoc Soli ipſi aërem cum ęthe-
re propellenti tribuatur, adeo vt aura illa Solis comes ſit motus
aëris à luce impulſi? Validiſſimam autem eſſe Solis lucem quis
neget? illum enim intueri nequimus aduerſum, eiuſque radijs
acies noſtra ſenſuſque vincitur, niſi inter oculum & Solem vi-
trum ſaturato colore infectum interijciatur, quo motûs il-
lius vehementia retundatur. Vitrum ſcilicet ſuâ ſoliditate
oculum ab aëris incurſione protegit, cum aëri, vtpote craſſo,
non pateat aditus in exiguos vitri meatus: Sed quia vitrum pu-
rum, ac planè perſpicuum, non impedit motum particularum
etherearum, quę externo aëri commiſcentur, & vitri poros