Fabri, Honoré, Tractatus physicus de motu locali, 1646

Page concordance

< >
< >
page |< < of 491 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N24CC8">
            <p id="N25841" type="main">
              <s id="N2586E">
                <pb pagenum="347" xlink:href="026/01/381.jpg"/>
              ratio ex eo petitur primò, quòd prius globus demittatur per planum
                <lb/>
              inclinatum, ſiue cadat ex ipſa manu, ſiue ex alio plano v.g. ex recto vel
                <lb/>
              alio plano decliui. </s>
              <s id="N2588B">Secundò ex eo, quòd priùs moueatur altera extremi­
                <lb/>
              tas putà C, quàm D; </s>
              <s id="N25891">igitur acquirit C plùs impetus motu naturaliter ac­
                <lb/>
              celerato; </s>
              <s id="N25897">igitur retinetur à puncto; </s>
              <s id="N2589B">quòd licèt deinde moueatur, tardiùs
                <lb/>
              tamen mouetur; </s>
              <s id="N258A1">igitur C vbi ad imum deſcendit iterum videtur aſcen­
                <lb/>
              dere tùm propter determinationem nouam; </s>
              <s id="N258A7">tùm quia ab oppoſito pun­
                <lb/>
              cto deſcendente quaſi attollitur: </s>
              <s id="N258AD">non dixi aſcendere, ſed tantùm videri
                <lb/>
              aſcendere, quia reuerâ non aſcendit; </s>
              <s id="N258B3">alioquin aliquod punctum regrede­
                <lb/>
              retur, quod falſum eſt; nec enim poteſt aſcendere, niſi regrediatur, vt
                <lb/>
              conſtat. </s>
            </p>
            <p id="N258BB" type="main">
              <s id="N258BD">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              10.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N258C9" type="main">
              <s id="N258CB">
                <emph type="italics"/>
              Hinc non deſtruitur ille impetus ab impetu innato, vt fit in funependulis
                <emph.end type="italics"/>
              ; </s>
              <s id="N258D4">
                <lb/>
              quia ſcilicet deſtruitur tantùm ab innato in aſcenſu; </s>
              <s id="N258D9">ſed nullum pun­
                <lb/>
              ctum globi aſcendit, vt dictum eſt, quod vt meliùs intelligatur, ſit in fi­
                <lb/>
              gura Th. 1. globus centro O; </s>
              <s id="N258E1">ſitque OF perpendicularis deorſum, quæ
                <lb/>
              percurritur ab eodem centro O motu centri; </s>
              <s id="N258E7">ſitque motus orbis ab L
                <lb/>
              in
                <expan abbr="q;">que</expan>
              intelligatur autem planium AI 6; </s>
              <s id="N258F1">certè punctum A, quod perinde
                <lb/>
              ſe habet, atque ſi eſſet punctum contactus, deſcribit lineam ARP ergo
                <lb/>
              non aſcendit; igitur non deſtruitur impetus productus ab impetu in­
                <lb/>
              nato. </s>
            </p>
            <p id="N258FB" type="main">
              <s id="N258FD">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Scholium.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N25909" type="main">
              <s id="N2590B">Obſeruabis 1°. </s>
              <s id="N2590E">mirificam eſſe impetus propagationem in hoc motu;
                <lb/>
              quippe omnes partes mouentur inæquali motu, licèt moueantur à prin­
                <lb/>
              cipio intrinſeco. </s>
            </p>
            <p id="N25916" type="main">
              <s id="N25918">1. Non tantum accelerari motum centri, ſed etiam motum orbis, vt
                <lb/>
              patet experientiâ in globo deſcendente per decliue planum. </s>
            </p>
            <p id="N2591F" type="main">
              <s id="N25921">3. Si globus non deſcendat in plano declini ſed in libero aëre poſt
                <lb/>
              primam librationem motus orbis non creſcit; </s>
              <s id="N25929">quia omnes partes ten­
                <lb/>
              dere poſſunt deorſum, nec ab vllo obice impediuntur; non eſt autem
                <lb/>
              par ratio pro motu in plano decliui, vt patet. </s>
            </p>
            <p id="N25931" type="main">
              <s id="N25933">4. Hinc motus orbis ſenſim deceſcit, ſed omninò inſenſibiliter; </s>
              <s id="N25937">
                <lb/>
              quia non deſtruitur ab impetu innato, vt iam dictum eſt; </s>
              <s id="N2593C">nec enim ſic
                <lb/>
              motus circularis eſt contrarius motui recto; </s>
              <s id="N25942">quippe modò centrum
                <lb/>
              grauitatis globi feratur motu recto, hoc ſatis eſſe videtur, ſiue partes mo­
                <lb/>
              tu circulari ferantur: circa idem centrum, ſiue omnes motu recto per
                <lb/>
              lineas parallelas ferantur:</s>
              <s id="N25943">ratio à priori eſt, quia in tantum vnus impe­
                <lb/>
              tus deſtruit alium in eadem parte mobilis, in quantum impeditur ab eo
                <lb/>
              eius motus deorſum totius globi nullo modo impeditur ab illo motu
                <lb/>
              circulari, quia globus æquè citò deſcendit vno, atque alio motu, vt con­
                <lb/>
              ſtat mille experientiæ. </s>
            </p>
            <p id="N25957" type="main">
              <s id="N25959">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Theorema
                <emph.end type="italics"/>
              11.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p id="N25965" type="main">
              <s id="N25967">
                <emph type="italics"/>
              Si corporis grauis altera extremitas ſit grauior demittaturque in eo ſitu,
                <emph.end type="italics"/>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>