Agricola, Georg, De re metallica Libri XII, Quibus Officia, Instrumenta, Machinae, ac omnia ..., 1556

Page concordance

< >
Scan Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
< >
page |< < of 599 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10018">
            <p id="N1BA71" type="main">
              <s id="N1BA73">
                <pb pagenum="365" xlink:href="001/01/375.jpg"/>
              compoſitionibus utimur, cùm abſque ſtibio argentum uel æs, uel utrunque ab
                <lb/>
              auro illæſo ingeniosè & admirabiliter ſecernimus. </s>
              <s id="N1BA95">Sunt uerò uariæ: nam a­
                <lb/>
              lia conſtat ex pulueris latericij ſelibra, ſalis
                <expan abbr="quadrãte">quadrante</expan>
              , halinitri uncia, ſalis am
                <lb/>
              moniaci ſemuncia, ſalis foſſilis item ſemuncia. </s>
              <s id="N1BAA0">Tales autem lateres uel iſtius
                <lb/>
              generis tegulas, ex quibus puluis
                <expan abbr="cõficitur">conficitur</expan>
              , ex terra pingui & arenæ, ſabuli,
                <lb/>
              lapillorum experte ductos eſſe oportet, atque modice uſtos, & admodum ue
                <lb/>
              teres: idque perpetuum eſt. </s>
              <s id="N1BAAD">Alia compoſitio fit ex pulueris latericij beſſe, ſalis
                <lb/>
              foſſilis triente, halinitri uncia, ſalis facticij ſemuncia: alia ex pulueris latericij
                <lb/>
              beſſe, ſalis factitij quadrante, halinitri ſeſcuncia, ſalis ammoniaci uncia, ſalis
                <lb/>
              foſſilis ſemuncia. </s>
              <s id="N1BAB6">Quædam habet pulueris latericij libram, ſalis foſſilis ſeli­
                <lb/>
              bram, quibus nonnulli adijciunt atramenti ſutorij ſextantem & ſicilicum. </s>
              <s id="N1BABB">
                <lb/>
              Quædam conficitur ex pulueris latericij ſelibra, ſalis foſſilis triente,
                <expan abbr="atramẽ­ti">atramen­
                  <lb/>
                ti</expan>
              ſutorij ſeſcuncia, halinitri uncia. </s>
              <s id="N1BAC5">Quædam
                <expan abbr="cõſtat">conſtat</expan>
              ex pulueris latericij beſ­
                <lb/>
              ſe, ſalis factitij triente, atramenti ſutorij candidi ſextante, æruginis
                <expan abbr="ſemũcia">ſemuncia</expan>
              ,
                <lb/>
              halinitri
                <expan abbr="itẽ">item</expan>
              ſemuncia. </s>
              <s id="N1BAD8">Aliqua fit ex pulueris latericij libra & triente, ſalis foſ
                <lb/>
              ſilis beſſe, falis ammoniaci ſextante & ſemuncia,
                <expan abbr="atramẽti">atramenti</expan>
              ſutorij item ſextan
                <lb/>
              te &
                <expan abbr="ſemũcia">ſemuncia</expan>
              , halinitri ſextante. </s>
              <s id="N1BAE7">Aliqua denique habet pulueris latericij
                <expan abbr="librã">libram</expan>
              ,
                <lb/>
              ſalis factitij trientem, atramenti ſutorij ſeſcunciam. </s>
              <s id="N1BAF0">Atque hæc cuiuſque
                <expan abbr="cõpo­ſitionis">compo­
                  <lb/>
                ſitionis</expan>
              propria ſunt: quæ uerò ſequuntur,
                <expan abbr="cõmuniter">communiter</expan>
              ad omnes pertinent. </s>
              <s id="N1BAFD">
                <lb/>
              Singulæ res primò ſeparatim
                <expan abbr="cõterendæ">conterendæ</expan>
              ſunt in puluerem: lateres
                <expan abbr="quidẽ">quidem</expan>
              ſu
                <lb/>
              per marmor uel ſaxun: durum impoſiti ferramento, reliquæ in mortarium
                <lb/>
              piſtillo: ſingulæ quoque ſeorſum cribrandæ: deinde uniuerſæ
                <expan abbr="cõmiſcendæ">commiſcendæ</expan>
              :
                <lb/>
              & aceto uel hominis urina, qua paucus ſal ammoniacus, ſi compoſitio eum
                <lb/>
              non habuerit, reſolutus ſit,
                <expan abbr="madefaciẽdæ">madefaciendæ</expan>
              . </s>
              <s id="N1BB19">Quidam tamen aureos globulos
                <lb/>
              aut bracteolas eadem madefacere malunt: tum alternatim in ollis nouis &
                <lb/>
              puris, & in quas nulla unquam aqua infuſa fuit, collocari debent: in ima par
                <lb/>
              te res compoſitæ, quæ mox ferramento æquandæ ſunt: poſtea globuli uel
                <lb/>
              bracteolæ,
                <expan abbr="quarũ">quarum</expan>
              aliæ iuxta alias ponendæ, ut illæ eas undique poſſint attin­
                <lb/>
              gere: tum rurſus res compoſitæ tantæ, quantæ manu
                <expan abbr="comprehẽdi">comprehendi</expan>
              poſſunt,
                <lb/>
              aut amplius, ſi ollæ amplæ fuerint,
                <expan abbr="inijciẽdæ">inijciendæ</expan>
              ſunt, & ferramento æquandæ,
                <lb/>
              atque ijſdem eodem modo globuli uel bracteolæ ſuperponendæ. </s>
              <s id="N1BB36">Hæc
                <expan abbr="autẽ">autem</expan>
                <lb/>
              iterare conuenit, donec ollæ utriſque compleantur: dein operculis tegere, &
                <lb/>
              qua inter ſe
                <expan abbr="cõmittuntur">committuntur</expan>
                <expan abbr="lutũ">lutum</expan>
              artificioſum illinire: quod cùm ſiccatum fuerit
                <lb/>
              ollas in fornacem imponere: ea tres cameras habeat, quarum infima ſit alta
                <lb/>
              pedem: in hanc & aura per os eius penetrat, & cinis decidit è lignis combu­
                <lb/>
              ſtis, quæ ſuſtinent bacilla ferrea ſic collocata, ut cratis figuram
                <expan abbr="repræſentẽt">repræſentent</expan>
              . </s>
              <s id="N1BB53">
                <lb/>
              Mediæ ſit altitudo duorum pedum: per cuius os in eam immittuntur ligna:
                <lb/>
              quæ uel querna, uel roborea, uel ilignea, uel cerrea eſſe
                <expan abbr="debẽt">debent</expan>
              : ex his enim i­
                <lb/>
              gnis lentus & diuturnus, quali ad hanc rem nobis opus eſt. </s>
              <s id="N1BB5F">At ſuprema ca­
                <lb/>
              mera ſuperius pateat, ut ollæ in
                <expan abbr="">eam</expan>
              demitti poſſint:
                <expan abbr="quarũ">quarum</expan>
                <expan abbr="altitudinẽ">altitudinem</expan>
              habeat:
                <lb/>
                <expan abbr="eiuſdẽ">eiuſdem</expan>
                <expan abbr="fundũ">fundum</expan>
              conſtet ex bacillis ferreis tam ualidis, ut
                <expan abbr="ollarũ">ollarum</expan>
              pondus & uim
                <lb/>
              ignis ſuſtinere queant: tanto inter ſe ſpacio diſtantibus, ut hic bene penetra
                <lb/>
              re, & ollas calefacere poſſit: quæ etiam ipſæ inferius ſint anguſtæ, ut igni in
                <lb/>
                <expan abbr="mediũ">medium</expan>
              inter eas
                <expan abbr="interuallũ">interuallum</expan>
              recepto incaleſcant: ſuperius amplæ, ut
                <expan abbr="coniũctæ">coniunctæ</expan>
                <lb/>
              eundem aliquantum arceant: quinetiam fornax ſuperius laterculis non
                <expan abbr="ad­modũ">ad­
                  <lb/>
                modum</expan>
              craſſis uel tegulis & luto obturetur: relictis
                <expan abbr="tantũmodo">tantummodo</expan>
              duobus uel </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>